„Zaprzeczyć sobie aby móc wykładać zgodnie z sobą” - Juliusz Makarewicz o metodzie prowadzenia wykładu z prawa karnego państw burżuazyjnych w 1949 r.

• Authors: Adam Redzik

Title variants

DE

„Widersprechen Sie sich, um nach eigenen Vorstellungen referieren zu können“ - Juliusz Makarewicz über die Methode, wie man eine Vorlesung über Strafrecht der bürgerlichen Staaten im Jahr 1949 halten sollte

EN

„Self-contradiction with the aim of remaining a consistent lecturer” - Juliusz Makarewicz on the method of conducting a lecture on the criminal law of the bourgeois countries in 1949

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest ostatnim latom życia wybitnego polskiego prawnika Juliusza Makarewicza. Po 1944 r. pozostał on we Lwowie, mimo zachęt aby wyjechał do Wrocławia. Ze wspomnień uczniów i listów do rodziny wynika, że niw widział różnicy w powojennej Polsce i w sowieckim Lwowie. W 1946 r. podjął starania aby wykładać na Wydziale Prawa zsowietyzowanego Uniwersytetu Lwowskiego. Został przyjęty jako profesor nieetatowy. Wykładał prawo karne państw burżuazyjnych. Wkrótce wszczęto przeciwko niemu postępowanie zarzucając brak oceniania prawa karnego burżuazyjnego przez pryzmat prawa karnego komunistycznego. Juliusz Makarewicz w liście skierowanym 7 kwietnia 1947 r. do ministerstwa Oświaty w Moskwie wyjaśnił dlaczego wykład metodą encyklopedyczną a nie porównawczą. Przez całe życie prowadził badania porównawcze prawa karnego, prowadził wykłady metodą porównawczą, a w sowieckim Lwowie encyklopedycznie przedstawiał prawo karne tzw. burżuazyjne, czyli demokratycznego zachodu. W ten sposób tylko mógł pozostać wiernym swoim poglądom. Załącznik do artykułu stanowi treść listu Juliusza Makarewicza do Ministerstwa Oświaty w Moskwie.

EN

The article is devoted to the last years of the life of the outstanding Polish law- yer Juliusz Makarewicz. After 1944, he stayed in Lviv, despite incentives to leave for Wrocław. The memories of his pupils and letters to his family show that he did not see any difference be- tween post­war Poland and Soviet Lviv. In 1946, he made efforts to teach at the Faculty of Law of the sovietised University of Lviv. He was accepted as a non­regular professor. He lectured on the criminal law of the bourgeois countries. Soon after, proceedings were initiated against him, accusing him of not evaluating the bourgeois criminal law from the point of view of the commu- nist criminal law. In a letter addressed to the Ministry of Education in Moscow on 7 April, 1947, Juliusz Makarewicz explained why he had been lecturing using an encyclopaedic method rather than a comparative one. Throughout his life, he had been conducting comparative research on criminal law, giving lectures using the comparative method, and in Soviet Lviv he had discussed the criminal law of the so­called bourgeoisie, i.e. the democratic west, in an encyclopaedic way. Only in this way could he remain true to his views. The appendix to the article constitutes the content of the letter written by Juliusz Makare- wicz to the Ministry of Education in Moscow.

DE

Im Artikel werden die letzten Lebensjahre des hervorragenden polnischen Rechtsanwalts Juliusz Makarewicz beschrieben. Nach 1944 blieb er in Lemberg, obwohl er dazu veranlasst wurde, nach Wrocław abzureisen. Die Erinnerungen von Schülern und Briefe an seine Familie verdeutlichen, dass er im Nachkriegspolen und im sowjetischen Lemberg keinen Unter- schied sah. Im Jahre 1946 bemühte er sich darum, Vorlesungen an der Juristischen Fakultät der sowjetisierten Universität Lemberg zu halten. Er wurde als freier Professor angestellt. Er hielt Vorträge über Strafrecht der bürgerlichen Staaten. Bald darauf wurde ein Verfahren gegen ihn eingeleitet, in dem ihm vorgeworfen wurde, dass er das bürgerliche Strafrecht nicht vom Stand- punkt des kommunistischen Strafrechts beurteilte. In dem Brief an das Bildungsministerium in Moskau vom 7. April 1947 erklärte Juliusz Makarewicz, warum er seine Vorträge nach der en-zyklopädischen und nicht nach der vergleichenden Methode hielt. Sein ganzes Leben lang führte er vergleichende strafrechtliche Untersuchungen durch, unterrichtete nach der vergleichenden Methode und stellte im sowjetischen Lemberg das sog. bürgerliche Strafrecht (also das Strafrecht des demokratischen Westens) auf enzyklopädische Art und Weise dar. Nur so konnte er seinen Ansichten treu bleiben. Im Anhang zu diesem Artikel ist der Inhalt des Briefes von Juliusz Makarewicz an das Bil- dungsministerium in Moskau zu finden.

Keywords

PL

Juliusz Makarewicz, prawo karne, sowieckie prawo karne, Uniwersytet Lwowski po 1944. r., metody wykładania prawa karnego.

DE

Juliusz Makarewicz, Strafrecht, sowjetisches Strafrecht, Universität Lemberg nach 1944, Methoden des Vortragens über Strafrecht

EN

Juliusz Makarewicz, criminal law, Soviet criminal law, Lviv University after 1944, methods of teaching criminal law

• Publisher: Uniwersytet Śląski
• Journal: Z Dziejów Prawa
• Year: 2019
• Volume: 12
• Pages: 751-772

Dates

published

2020-04-16

Contributors

author

Adam Redzik

• Uniwersytet Warszawski

Identifiers

DOI

10.31261/ZDP.2019.20.43