The Meaning of Monstra in the Roman Law Tradition

• Authors: Antonio Villanueva Martínez

Title variants

PL

Znaczenie pojęcia "monstra" w rzymskiej tradycji prawnej

DE

Die Bedeutung von monstra in der römischen Rechtstradition

Abstracts

DE

Der Ausgangspunkt für das Verständnis des Begriffs monstra im römischen Recht ist eine etymologische Analyse von Begriffen wie prodigia, promonstra. Die Entwicklung des letztgenannten Begriffs führte zum Verschwinden der Vorsilbe prod-, die die Erwartung bezeichnete. Monstra wurden so zur Verwirklichung eines Wunders, d. h. eines von den Göttern vorhergesagten Ereignisses, das auch eine Warnung und die Notwendigkeit darstellte, eine Monstrosität rituell zu opfern, um die pax deorum wiederherzustellen. Im römischen Recht hingegen bezeichnete der Begriff monstra jedes Wesen oder Verhalten, das gegen das Naturrecht und damit gegen das Zivilrecht verstieß. Dies erweiterte die Wahrnehmung des Begriffs, der ursprünglich sowohl eine präzisere religiöse als auch eine juristische Bedeutung hatte.

PL

Punktem wyjścia dla zrozumienia pojęcia monstra w prawie rzymskim jest analiza etymologiczna takich pojęć jak prodigia, promonstra. Ewolucja drugiego z tych pojęć doprowadziła do zaniku przedrostka prod-, oznaczającego oczekiwanie. Monstra stały się zatem urzeczywistnieniem cudu, czyli wydarzenia przepowiedzianego przez bogów, który stanowił również ostrzeżenie i konieczność rytualnego poświęcenie potworka w celu przywrócenia pax deorum. Z kolei w prawie rzymskim pojęcie monstra oznaczało każdą istotę lub zachowanie, które były sprzeczne z prawem natury, a w konsekwencji także z prawem cywilnym. Rozszerzono tym samym postrzeganie terminu, który pierwotnie miał bardziej precyzyjne znaczenie religijne oraz prawne.

EN

The starting point for understanding the concept of monstra in Roman law is an etymological analysis of concepts such as prodigia, promonstra. The evolution of the latter term led to the disappearance of the prefix prod-, meaning anticipation. Monstra thus became the realisation of a miracle, that is, an event foretold by the gods, which also represented a warning and the necessity to ritually sacrifice a monstrosity in order to restore the pax deorum. In Roman law, on the other hand, the term monstra meant any being or behaviour that was contrary to the law of nature and, consequently, to civil law. This broadened the perception of the term, which originally had a more precise religious as well as legal meaning.

Keywords

DE

monstra; pax deorum; person; Rechtspersönlichkeit; Römisches Recht; Spanisches Zivilgesetzbuch

EN

monstra; pax deorum; person; legal personality; Roman law; Spanish Civil Code

PL

monstra; pax deorum; osoba; osobowość prawna; prawo rzymskie; hiszpański kodeks cywilny

• Publisher: Uniwersytet Śląski
• Journal: Z Dziejów Prawa
• Year: 2022
• Volume: 15
• Pages: 11-25

Dates

published

2022

Contributors

author

Antonio Villanueva Martínez

• Universidade de Vigo, Spain

• https://orcid.org/0000000150816292

References

• Albanese, Bernardo. “Appunti su XII-TAB-4.1 (Uccissioni dei neonati malformi).” In Scritti Giuridici, IV, edited by Giuseppe Falcone, 663–671. Torino: G. Giappichelli Editore, 2006.
• Aldea Celada, Manuel, Jose. “Religión, política y sociedad: los prodigia en la Roma republicana.” El Futuro del Pasado, no.1 (2010): 279–293.
• Allély, Annie. “Les enfants malformés et handicapés à Rome sous le Principat.” Revue des études anciennes, vol. 106, no.1 (2004): 73–102.
• Astolfi, Riccardo. Lex Iulia et Papia. Padova: Cedam, 1970.
• Benveniste, Emile. Vocabulario de las instituciones indoeuropeas. Madrid: Taurus, 1983.
• Blackstone, William. Commentaries on the Laws of England (1765–1769). https://lonang.com/library/reference/blackstone-commentaries-law-england/bla-215/.
• Bloch, Raymond. Prodigi e divinazione nel mondo antico. Roma: Newton Compton, 1977.
• Cantarella, Eva. “L’hermaphrodite et la bisexualité à l’épreuve du droit dans l’antiquité.” Diogène, vol. 4, no. 208 (2004): 3–15.
• Castán Pérez-Gómez, Santiago. Discapacidad y Derecho Romano. Madrid: Editorial Reus, 2019.
• Cohen, Jeffrey Jerome. Of Giants. Sex, Monsters, and the Middle Ages. Minneapolis–London: University Of Minnesota Press, 1999.
• Coughlin, J. John. Law, Person, and Personality. Philosophical, Theological, and Comparative Perspectives on Canon Law. New York: Oxford University Press, 2011.
• Dalla, Danilo. “Status e rilevanza dell’ostentum.” In Sodalitas. Scritti in onore di Antonio Guarino, edited by Vincenzo Giuffrè, vol. 2, 519–532. Napoli: Editore Jovene, 1984.
• Vann, Michiel de. Etymological Dictionary of Latin and the Other Italic Languages. Leiden–Boston: Brill, 2008.
• Díez-Picazo, Luis, and Antonio Gullón. Sistema de Derecho Civil. Vol. I. Madrid: Tecnos, 2005.
• Domingo, Rafael, ed. Textos de Derecho Romano. Navarra: Aranzadi, 2002.
• Ernout, Alfred, and Antoine Meillet. Dictionnaire Etymologique de la Langue Latine, París: Klincksieck, 1959.
• Festus. De verborum significatu quae supersunt com Pauli epitome, edited by Wallece M. Lindsay. Leipzig: Teubner, 1913.
• Franchini, Lorenzo. “Lo status dell`ermafrodita ed il problema della determinazione del sesso prevalente.” Teoria e storia del diritto privato. Rivista Internazionale on line, no. 9 (2016): 1–35.
• Friedman, John Block. The Monstrous Races in Medieval Art and Thought. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1981.
• Gómez Arboleya, Enrique. “Sobre la noción de persona.” Revista de estudios políticos, no. 49 (1950): 104–116.
• Impallomeni, Giambattista. “In tema di vitalità e forma umana come requisiti essenziali alla personalità.” Iura, no. 22 (1971): 99–120.
• Crifò, Giuliano. “‘Prodigium’ e diritto: il caso dell’ermafrodita.” INDEX-International Survey of Roman Law, vol. 271 (1999): 115–116.
• Lewandowska, Dominika. “Prodigium, portentum, ostentum, monstrum: In Search of Meaning Between Practice and Definition.” U schyłku starożytności – Studia źródłoznawcze, no. 19 (2020): 3–60.
• Maroi, Fulvio. “L’interpretazione dei monstra nella legislazione decemvirale secondo G. B. Vico.” Rivista internazionale di filosofia del diritto, no. 5 (1925): 1–15.
• MacBain, Bruce. Prodigy and Expiation: A Study in Religion and Politics in Republican Rome, Bruxelles: Latomus 1982.
• Monaco, Lucia. “Percezione sociale e riflessi giuridici della deformità.” In I diritti degli altri in Grecia e a Roma, edited by Alberto Maffi and Lorenzo Gagliardi, 413–414. Sankt Augustin: Akademia Verlag, 2011.
• Newman-Stille, Derek. “Morality and Monstrous Disability in Topographia Hibernica.” In The Treatment of Disabled Persons in Medieval Europe, edited by Wendy Jo Turner and Tory Vandeventer Pearman, 231–257. New York: Edwin Mellen Press, 2010.
• Péter, Orsolya Marta. “Olim in prodigiis nunc in deliciis.’ Lo status giuridico dei ‘monstra’ nel diritto romano.” In Iura antiqua, iura moderna. Festschrift für Ferenc Benedek. Pécs: Dialóg Campus Kiadó, 2001.
• Rasmussen, Susanne William. Public Portents in Republican Rome. Rome: L’Erma di Bretschneider, 2003.
• Reiter, Eric H. “Rethinking Civil-Law Taxonomy: Persons, Things, and the Problem of Domat’s Monster.” Journal of Civil Law Studies, vol. 1, no. 1 (2008): 189–213.
• Segura Munguía, Santiago. Nuevo diccionario etimológico latín-español y de las voces derivadas. Bilbao: Universidad de Deusto, 2013.
• Vallar, Sandrine. “Les hermaphrodites: l’approche de la Rome antique.” Revue Internationale des droits de l’Antiquité, no. 60 (2013): 201–217.
• Verner, Lisa. “Medieval Monsters, in Theory and Practice.” Journal of History of Medicine, vol. 26, no. 1 (2014): 43–68.

Identifiers

DOI

10.31261/ZDP.2022.23.04

Biblioteka Nauki

27177656