„A może jednak wątpię w tę wojnę, tak samo jak wątpię w istnienie wielkich gadów? […]”. Świat (p)o wojnie w poezji Tomasza Pietrzaka

• Authors: Martyna Dymon

Title variants

EN

“What if I do not believe in this war, just as I do not believe in dinosaurs? […]” On the War after the War in Tomasz Pietrzak’s Poetry

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie tomiku Tomasza Pietrzaka Pospół, w którym pamięć o Zagładzie została skorelowana ze śląskimi wątkami. W omawianych wierszach ślady tragicznej przeszłości – nadal istniejące w rzeczywistości – widoczne są w ciągle aktualnych napięciach społecznych, psychicznych oraz w próbach integracji wspomnień wydarzeń granicznych. Autorka pokazuje dostrzegalną w tych utworach procesualność pamięci o wydarzeniu krańcowym. Pierwszy etap wiąże się z wpisywaniem Zagłady w formę opowiadanej klechdy, co ma umożliwić zbudowanie dystansu do przekazanej, traumatycznej przeszłości. Również w tym wariancie pojawia się intensywna współzależność wydarzenia krańcowego oraz przyrody. Poeta wykorzystuje ludowy rytuał dziadów, który staje się szczególnego rodzaju przywołaniem zmarłych, by spróbować oswoić i zrozumieć przeszłość. Następny opisywany przez autorkę etap odnosi się do postrzegania Zagłady w perspektywie środowiskowej i geologicznej. Odtwarzanie tragicznej przeszłości dokonuje się przez ukierunkowanie na krajobraz, który gromadzi w sobie pozostałości przechowywane nadal przez ziemię. Autorka podkreśla także następującą po tym muzealizację Zagłady, co ma być ostatnim przekształceniem się pamięci przed nastaniem kolejnej wojny.

EN

This article focuses on Tomasz Pietrzak’s Pospół [The Common], which correlates the memory of the Shoah with Silesian tropes. The traces of tragic past – which still inhabits the reality – are visible in on-going social and psychological conflicts, and in the attempts to integrate the memories that rely on the liminal events. As it is shown, the memory of the ultimate event is presented in Pietrzak’s works as a process. Its first stage is concerned with inscribing the Shoahin a regional folk tale, making it possible to distance oneself from the traumatic yet already transmitted past. Furthermore, this variant relies on the interrelation between the ultimate event and nature. The poet refers to the Slavic fest of dziady, which not only brings the dead back to life in a very peculiar manner, but also encourages us to familiarise with and understand the past. The next stage places the Shoah in the environmental and geological contexts. Recalling the tragic past relies on the author’s dependence on a landscape which accumulates the remnants preserved in the soil. In the course of its analysis, the article comments upon a “turn to museums” in re-thinking the Shoah, which is supposed to be the last transformation of memory, anticipating the outbreak of yet another war.

Keywords

PL

Tomasz Pietrzak; Holokaust; poezja; pamięć; Śląsk

EN

Tomasz Pietrzak; Holocaust; poetry; memory; Silesia

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Narracje o Zagładzie
• Year: 2019
• Issue: 5
• Pages: 245-259

Dates

published

2019-12-22

Contributors

author

Martyna Dymon

Identifiers

DOI

10.31261/noz.7990