К вопросу о переводе университетских романов Дэвида Лоджа на польский и русский языки

• Authors: Jolanta Krystyna Lubocha-Kruglik

Title variants

EN

On the translation of David Lodge’s campus novels into Polish and Russian

PL

O tłumaczeniu powieści uniwersyteckich Davida Lodge’a na język polski i rosyjski

Abstracts

RU

Предметом анализа в настоящей статье являются польский и русский переводы университетских романов Дэвида Лоджа. В качестве материала для анализа были использованы две первые части его трилогии – Changing Places и Small World. Университетские романы типичны прежде всего для англо-американского культурного пространства. Они обладают своей языковой и жанровой спецификой. Авторами этих романов являются, как правило, университетские преподаватели, они же выступают в роли главных героев. Ничего тогда удивительного в том, что на страницах данного типа произведений появляются элементы научного дискурса, а также культурные элементы, связанные с университетской жизнью, являющиеся, как правило, большим вызовом для переводчиков.

PL

Przedmiotem analizy w niniejszym artykule są tłumaczenia powieści uniwersyteckich Davida Lodge’a na język polski i rosyjski. W charakterze materiału do analizy wybrano dwie pierwsze części jego trylogii, a mianowicie Changing Places i Small World. Powieści uniwersyteckie są typowe przede wszystkim dla angielskiej i amerykańskiej przestrzeni kulturowej, mają swoją specyfikę językową i gatunkową. Ich autorami są najczęściej nauczyciele akademiccy, oni też występują w charakterze głównych bohaterów. Nic więc dziwnego, że na kartach powieści pojawiają się elementy dyskursu naukowego oraz elementy kulturowe związane z realiami życia uniwersyteckiego, które stanowią wyzwanie dla tłumaczy.

EN

The subject of analysis in this article is the translation of David Lodge’s campus novels into Polish and Russian. The first two parts of his trilogy were chosen for analysis, namely Changing Places and Small World. University novels, typical primarily for English and American cultural space, have their own linguistic and genre specifics. Their authors are most often academic teachers; they also act as the main characters. No Wonder elements of scientific discourse appear on the pages of the novel and cultural elements related to the realities of University life, which are a challenge for translators.

Keywords

RU

перевод; университетский роман; научный дискурс; культурные элементы

PL

przekład; powieść uniwersytecka; dyskurs naukowy; elementy kulturowe

EN

translation; campus novel; scientific discourse; cultural elements

• Publisher: Polskie Towarzystwo Rusycystyczne; Uniwersytet Śląski
• Journal: Przegląd Rusycystyczny
• Year: 2022
• Issue: 3 (179)
• Pages: 108-124

Dates

published

2022

Contributors

author

Jolanta Krystyna Lubocha-Kruglik

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/0000000180225901

References

• Edemariam, Aida. “Who’s afraid of the campus novel?” The Guardian 2004. https://www.theguardian.com/books/2004/oct/02/featuresreviews.guardianreview37.
• Gostkowska, Kaja. “Terminy językoznawcze w więzieniu systemu - na przykładzie terminów używanych przez de Saussure’a i ich polskich odpowiedników.” Roczniki Humanistyczne Tom LXII, zeszyt 8 (201): 49–64.
• Józefaciuk , Marcin. “Pojęcie znaku w językoznawstwie”. Językoznawstwo 2008, no. 1(2): 43–50.
• Kravtsova, Yelizaveta. I, Nauchnyy diskurs kak vid institutsional'nogo diskursa. https://cyberleninka.ru/article/n/nauchnyy-diskurs-kak-vid-institutsionalnogo-tipa-diskursa [Кравцова, Елизавета. И, Научный дискурс как вид институционального дискурса. https://cyberleninka.ru/article/n/nauchnyy-diskurs-kak-vid-institutsionalnogo-tipa-diskursa].
• Lodge, David. Changing Places. A Tale of Two Campuses. London: Martin Secker&Warburg Ltd, 1975.
• Lodge, David. Mały światek. Romans akademicki. Transl. Billi, Natalia. Poznań: Rebis, 1998.
• Lodge, David. Small World. An academic Romance. London: Martin Secker&Warburg Ltd , 1984.
• Lodge, David. Zamiana. Transl. Maria Bilińska. Poznań: Rebis, 1992.
• Lodzh, Devid. Akademicheskiy obmen. Povest' o dvukh kampusakh. Transl. Makarova, Olga. Moskva: Nezavisimaya gazeta. https://www.livelib.ru/book/1000321386-akademicheskij-obmen-devid-lodzh [Лодж, Дэвид. Академический обмен. Повесть о двух кампусах. Пер. Макарова, Ольга. Москва: Независимая газета, 2000. https://www.livelib.ru/book/1000321386-akademicheskij-obmen-devid-lodzh].
• Lodzh, Devid. Mir tesen. Transl. Makarova, Ol'ga. Moskva: Nezavisimaya gazeta, https://libking.ru/books/humor-/humor-prose/178450–2-devid-lodzh-mir-tesen.html#book [Лодж, Дэвид. Мир тесен. Пер. Макарова, Ольга. Москва: Независимая газета, 2004. https://libking.ru/books/humor-/humor-prose/178450–2-devid-lodzh-mir-tesen.html#book]
• Lubochа-Kruglik, Jolanta. “Leksyka specjalistyczna w tekście literackim a kompetencje tłumacza (na materiale polskich przekładów powieści kryminalnych Aleksandry Marininy).” Slavica Wratislaviensia. Wyraz i zdanie w językach słowiańskich 10. Opis, konfrontacja, przekład. 2020, Tom 171: 47–56.
• Łuczyński, Edward, Maćkiewicz, Jolanta. Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2007.
• Masłowski, Aleksander. Tłumaczenie tytułów i stopni naukowych, http://www.zanotowane.pl/1027/2940/130818820.htm.
• Piotrowska, Maria. Proces decyzyjny tłumacza. Podstawy metodologii nauczania przekładu pisemnego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2007.
• Pisarska, Alicja, Tomaszkiewicz, Teresa. Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1996.
• Saussure, Ferdinand. Kurs językoznawstwa ogólnego. Transl. Kasprzyk, Krystyna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
• Shklovskiy, Viktor. Iskusstvo kak priyëm. http://www.opojaz.ru/manifests/kakpriem.html [Шкловский, Виктор. Искусство как приём, http://www.opojaz.ru/manifests/kakpriem.html].
• Showalter, Elain. Faculty Towers. The Academic Novel and Its Discontents. Philadelphia: University of Pensilvania Press, 2009.
• Showalter, Elaine Lodge, David. A pilgrim's progess report, https://www.timeshighereducation.com/features/a-pilgrims-progess-report/110362.article.
• Szkłowski, Wiktor. Sztuka jako chwyt. Transl. Łużny, Ryszard. file:///C:/Users/JLK/Downloads/Wiktor.%20B.%20Szk%C5%82owski,%20Sztuka%20jako%20chwyt.pdf.
• Urbańczyk, Stanisław (ed.), Encyklopedia języka polskiego. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992.
• Yefremova, Tat'yana F. Novyy slovar' russkogo yazyka. Tolkovo-slovoobrazovatel'nyy. Moskva: Russkiy yazyk, 2000. http://www.endic.ru/efremova/Fakultet–114383.html. [Ефремова, Татьяна Ф. Новый словарь русского языка. Толково-словообразовательный. Москва: Русский язык, 2000, http://www.endic.ru/efremova/Fakultet–114383.html].

Identifiers

DOI

10.31261/pr.13680

Biblioteka Nauki

20290458