ИСКУССТВО ИЛЛЮЗИИ В РОМАНЕ МИХАИЛА ШИШКИНА «ВЗЯТИЕ ИЗМАИЛА» И В ТВОРЧЕСТВЕ ВЛАДИМИРА НАБОКОВА

• Authors: Elżbieta Tyszkowska-Kasprzak

Title variants

EN

The art of illusion in Mikhail Shishkin’s novel The Taking of Izmail and in the oeuvre of Vladimir Nabokov

PL

Sztuka iluzji w powieści Michaiła Szyszkina Zdobycie Twierdzy Izmaił i w twórczości Vladimira Nabokova

• Languages of publication: RU

Abstracts

PL

Iluzjonista w powieści Michaiła Szyszkina Zdobycie Twierdzy Izmaił oraz w twórczości Vladimira Nabokova pojawia się w nawiązaniu do tradycji platońskiej, w kontekście działań twórczych, które z kolei kojarzone są z boską kreacją świata (triada Stwórca – iluzjonista – pisarz). W związku z tym postać maga często występuje jako metafora autora tekstu – on też ma zdolność tworzenia czegoś z niczego, sprawia, że coś może znikać, czy ulegać przemianom. Zarówno Szyszkin jak i Nabokov (np. w utworach Król, dama, walet i Blady ogień) do sztuki iluzji porównują kreację światów literackich, co szczególnie u współczesnego prozaika kojarzone jest z powstaniem wszechświata. Istotnym motywem związanym ze sztuką iluzji jest znikanie/śmierć bohaterów (Kartoflany Elf, Obrona Łużyna Nabokova), co ma swe korzenie w tradycji literatury rosyjskiej i wiąże się z podkreśleniem roli autora tekstu jako siły sprawczej rozwoju fabuły utworu.

EN

The illusionist in Mikhail Shishkin’s novel The Taking of Izmail and in Vladimir Nabokov works appears in reference to the Platonic tradition, in the context of creative efforts, which, in turn, are associated with the divine creation of the world (the Creator - illusionist – writer triad). Therefore, the character of  the magus often functions as a metaphor of the author of the text: he also has the ability to create something out of nothing; he can make something disappear or undergo transformations. Both Shishkin and Nabokov (e.g. in King, Queen, Knave, and Pale Fire) compare the creation of literary worlds to the art of illusion, which is especially associated with the origin of the universe in contemporary prose writers. An important motif related to the art of illusion is the disappearance / death of heroes (The Potato Elf, and The Luzhin Defense by Nabokov), which has its roots in the tradition of Russian literature and is connected with emphasizing the role of the author of the text as the driving force for the development of the story.

Keywords

RU

Михаил Шишкин; Владимир Набоков; илюзия; илюзионист; цирк

PL

Michaił Szyszkin; Władimir Nabokow; iluzja; iluzjonista; cyrk

EN

Mikhail Shishkin; Vladimir Nabokov; illusion; illusionist; circus

• Publisher: Polskie Towarzystwo Rusycystyczne; Uniwersytet Śląski
• Journal: Przegląd Rusycystyczny
• Year: 2019
• Volume: 2019
• Issue: 4

Dates

published

2019-09-18

Contributors

author

Elżbieta Tyszkowska-Kasprzak

Identifiers

DOI

10.31261/pr.7716