The Durand Computus in Book VIII Rationale divinorum officiorum

• Authors: Natalia Turkiewicz

Abstracts

EN

The main task of the study is to present the computational tools used by Durandus. The time of his scientific activity falls on the early period of computation development, and individual computists based their work on various elements of the computus, referring to Dionysius, Isidore of Seville, Bede the Venerable or Alexander of Villedieu (d. 1240). The aim of this study is also to analyse and diagnose the Durandus calculation algorithm and its originality in the computistic matter. Durandus’ study refers to the works of earlier commputists, and its originality lies in the selection of content. Some chronological issues are presented extensively (such as a 19-year cycle or months). Others, however, are only signalled in his work (such as the issue of concurrents or claves terminorum, which needed to be developed in the content of the article). The concise concept of the ecclesiastical computus contained in the Rationale divinorum officiorum refers in its content to the findings of the computists of the Roman calculation of Easter. His treatise, although setting out the rules of conduct in liturgical matters, strengthens and popularizes the Roman system of Paschal calculus adopted from its predecessors, and also defines the Church computus as an important element of the functioning of canon law.

PL

Zasadniczym zadaniem opracowania jest przedstawienie narzędzi komputystycznych, którymi posługiwał się Durandus. Czas jego aktywności naukowej przypada na wczesny okres rozwoju komputystyki, kiedy poszczególni komputyści opierali swoje prace na różnych elementach komputu, odwołując się do Dionizego Małego, Izydora z Sewilli, Bedy Czcigodnego czy Aleksandra z Villa Dei. Celem niniejszego opracowania jest również analiza i diagnoza algorytmu rachuby Durandusa oraz jego oryginalności w materii komputystycznej. Opracowanie Durandusa nawiązuje do ujęć wcześniejszych komputystów, a jego oryginalność polega na doborze treści. Niektóre zagadnienia chronologiczne prezentuje obszernie (jak cykl 19-letni czy miesiące). Inne natomiast tylko sygnalizuje (jak zagadnienie konkurent czy claves terminorum, które wymagały rozwinięcia w treści artykułu). Zwięzła koncepcja komputu kościelnego zawarta w Rationale divinorum officiorum nawiązuje w treści do ustaleń komputystów rzymskiej rachuby Wielkanocy. Jego traktat, mimo że określający zasady postępowania w kwestiach liturgicznych, ugruntowuje i upowszechnia przejęty od poprzedników rzymski system rachuby paschalnej, a także definiuje komput kościelny jako istotny element funkcjonowania prawa kanonicznego.  

Keywords

EN

Guillame Durand; medieval chronology; computus; Paschal reckoning; liturgical time

PL

Durandus; chronologia średniowieczna; komput; rachuba paschalna; czas liturgiczny

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
• Year: 2023
• Volume: 120
• Pages: 489-508

Dates

published

2023

Contributors

author

Natalia Turkiewicz

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

• https://orcid.org/0000000276906568

References

• Sources
• Aleksander of Villedieu, Massa compoti Alexandri de Villa Dei, in: Opera hactenus inedita
• Rogeri Baconi, fasc. 6, ed. R. Steele, Oxonii 1926, pp. 268–289.
• Bedae Opera de Temporibus, ed. Ch. W. Jones, Cambridge, Massachusetts 1943.
• Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus (25.01.1983), Acta
• Apostolicae Sedis, 75 (1983), pars I, vol. XI, Cann. 200–203, p. 32; Polish text in: Kodeks prawa kanonicznego, Poznań 1984.
• Compotus Magistri Jacobi. Een schoolboek voor tijdrekenkunde uit 1436, ed. M. Gumbert- Hepp, Utrecht 1987.
• Compotus venerabilis patris domini et sancti Roberti Durandus Grossecapitis Lilcolniensis episcopi, in: Opera hactenus inedita Rogeri Baconi, vol. 6, ed. R. Steele, Oxonii 1926.
• Durand Guillaume, Guillelmi Duranti Rationale Divinorum Officiorum VII-VIII, eds. A. Davril, T. M. Thibodeau, B. G. Guyot, Turnhout 2000.
• Jones Charles W., The Victorian and Dionysiac Paschal Tables in the West, Speculum, 9 (1934) pp. 408–421.
• Studies
• Borst Arno, Computus – Zeit und Zahl in der Geschichte Europas, Berlin 2004.
• Grotefend Hermann, Taschenbuch der Zeitrechnung des deutschen Mittelalters und der Neuzeit, Hannover 1960.
• Krusch Bruno, Studien zur christlich-mittelalterliche Chronologie, Berlin 1938.
• Kürbis Brygida, O pojęciu czasu i chronologii historycznej w średniowieczu, in: Problemy nauk pomocniczych historii, ed. J. Szymański, Katowice 1976, pp. 59–90.
• Liturgiques, ed. R. P. Dom Prosper Guéranger, Institutions Liturgiques, Paris 1878.
• Mosshammer Alden A., The Easter Computus and the Origins of the Christian Era, Oxford
• Naumowicz Józef, Geneza chrześcijańskiej rachuby lat, Kraków 2000, pp. 247–256.
• Naumowicz Józef, Trzy spory o datę Wielkanocy, Vox Patrum, 26 (2006) vol. 49, pp. 453–469.
• Syty Jan, Oznaczanie czasu w średniowiecznych źródłach narracyjnych, Roczniki Humanistyczne, 33 (1985) issue 2, pp. 5–47.
• Thibodeau Timothy, L’établissement de L’apparatus „In margine”, et l’Apparatus Fontium, in: Guillelmi Duranti Rationale divinorum officiorum I-IV, New York 2007.
• Thibodeau Timothy M., The Rationale Divinorum Officiorum of William Durand of Mende. A New Translation of the Prologue and Book One, Introduction, New York 2007.
• Wąsowicz Henryk, Chronologia średniowieczna, Lublin 2013.
• Wijk Walter Emile van, Le nombre d’or. Etude de chronologie technique suive du texte de la Massa compoti d’Alexandre de Villedieu avec traduction et commentaire, La Haye
• Wijk Walter Emile van, Onze kalender, Amsterdam 1955.
• Wronikowski Bartosz, Alegoryczna interpretacja świątyni w pierwszej księdze „Rationale divinorum officiorum” Wilhelma Duranda, in: Przestrzeń liturgiczna, eds. A. Sielepin, J. Superson, Kraków 2019, pp. 125–164.

Identifiers

DOI

10.31743/abmk.13775

Biblioteka Nauki

33336438