„Nie sądzę, żeby posądzanie mnie o wrogość do Kościoła było słuszne” . Związki Czesława Miłosza z Seminarium Polskim w Paryżu

• Authors: Michał Kłakus ks.

Abstracts

EN

Czesław Miłosz zaliczany jest do największych polskich poetów, eseistów i tłumaczy. W 1980 roku w uznaniu zasług na polu literatury otrzymał Nagrodę Nobla. Urodził się w 1911 roku na Litwie. Tam też ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego. W Wilnie był jednym z czołowych działaczy tamtejszego koła literatów.  W 1933 roku ukazała się jego pierwsza książka (Poemat o czasie zastygłym). Przed wybuchem II wojny światowej pracował w Polskim Radiu.  Po 1939 roku przebywał w Rumunii, następnie w Wilnie i w końcu udało mu się przedostać do Warszawy. Brał udział w konspiracyjnym życiu kulturalnym okupowanej stolicy. Po 1945 roku rozpoczął współpracę z komunistycznymi władzami. Jako dyplomata pracował na placówkach w Nowym Jorku, Waszyngtonie oraz Paryżu. W 1951 roku C. Miłosz postanowił zrezygnować z funkcji attaché kulturalnego w ambasadzie polskiej w Paryżu. Rozpoczął się wówczas dla niego trudny okres zarówno pod względem materialnym, jak i moralnym: został bez środków do życia, z rozpadającym się małżeństwem (związkiem cywilnym). Szczęśliwym zbiegiem okoliczności na jego życiowej drodze stanął ówczesny rektor Seminarium Polskiego w Paryżu ks. Antoni Banaszak. W wyniku jego starań 13 stycznia 1956 roku w polskim kościele przy rue Saint-Honoré pisarz usankcjonował swój wieloletni związek, zawierając ślub kościelny. Artykuł przybliża, jak układały się relacje między rektorem Seminarium Polskiego a przybyłym ze Stanów Zjednoczonych byłym dyplomatą komunistycznym.

PL

Czesław Miłosz is one of the greatest Polish poets, essayists and translators. In 1980, in recognition of his literary merits, he was awarded the Nobel Prize. He was born in 1911 in Lithuania. This is how he graduated from the law studies at the Stefan Batory University. In Vilnius, he was one of the leading activists of the local literary circle. In 1933, his first book was published (Poem of Frozen Time). Before the outbreak of World War II, he worked for Polish Radio. After 1939, he was forced to stay in Romania, then in Vilnius, and finally managed to get to Warsaw. He took part in the underground cultural life of the occupied capital. After 1945, he began to cooperate with the communist authorities. As a diplomat, he worked at posts in New York, Washington and Paris. In 1951, Czesław Miłosz decided to resign from his position as cultural attaché at the Polish Embassy in Paris. For him, a difficult period begins both materially and morally: destitute, with a marriage (civil union) falling apart. By a happy coincidence, the then Rector of Polish Seminary in Paris, Father Antoni Banaszak, stood on his life path. As a result of his efforts, on 13 January 1956, in the Polish church at rue Saint Honoré, the writer sanctioned their long-standing relationship with a church wedding. What was the relationship between the Rector of the Polish Seminary and Czesław Miłosz, a former communist dyplomat who came from he USA?

Keywords

EN

Czesław Miłosz; ks. Antoni Banaszak; Polish Seminary; „Culture”; Aleksander Giedroyc

PL

Czesław Miłosz; ks. Antoni Banaszak; Seminarium Polskie w Paryżu; „Kultura”; Aleksander Giedroyc

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
• Year: 2022
• Volume: 119
• Pages: 131-142

Dates

published

2022

Contributors

author

Michał Kłakus ks.

• Institut Diocésain de Formation Pastorale w Tulonie (Francja)

• https://orcid.org/0000000200127525

References

• Źródła archiwalne
• Archiwum Seminarium Polskiego w Paryżu, poszyty: USA; Prymas 1946-61.
• Archiwum Polskiej Parafii w Paryżu, Księga ślubów, nr 2/1956.
• Centre des Archives diplomatiques du ministère des Affaires étrangères (La Courneuve) Pologne, sygn. 199QOSUP18.
• Źródła drukowane
• Giedroyc Jerzy, Miłosz Czesław, Listy 1952-1963, Warszawa 2008.
• Miłosz Czesław, Na marginesie ankiety, „Kultura”, (1966) nr 3/221, s. 97-106.
• Miłosz Czesław, Pax odsłonięty, „Kultura”, (1957) nr 3/113, s. 92-100.
• Miłosz Czesław, Przemówienie na paryskiej Sorbonie, „Kultura”, (1983) nr 12/435, s. 126-129.
• Miłosz Czesław, Śmierć Józefa Sadzika, „Kultura”, (1980) nr 10/397, s. 91-97.
• Miłosz Czesław, Wiersze, Londyn 1967.
• Hertz Zygmunt, Listy do Czesława Miłosza (1952-1979), Paryż 1992.
• Opracowania
• Franaszek Andrzej, Miłosz. Biografia, Kraków 2011.
• Konrad Marek, Między literaturą a polityką. Korespondencja Jerzego Giedroycia z Czesławem Miłoszem, „Zeszyty Historyczne”, 150 (2004) s. 3-54.
• Tyszkiewicz Barbara, Naiwny i heroiczny: Jerzy Zawieyski jako mediator pomiędzy kardynałem Wyszyńskim a Władysławem Gomułką, „Zeszyty Historyczne”, 156 (2006) s. 40-102.
• Netografia
• Gawron Krystian, Czesław Miłosz w Polskim Seminarium w Paryżu, https://seminariumpolskie.fr/pl/aktualnosci/72-czeslaw-milosz-w-polskim-seminarium-w-paryzu (dostęp: 1.06.2021).
• James Burnham, https://kulturaparyska.com/pl/people/show/james_burnham/biography (dostęp: 1.06.2021).
• Jerzy Giedroyc, https://kulturaparyska.com/pl/people/show/jerzy-giedroyc/biography (dostęp: 1.06.2021).
• Józef Czapski, https://kulturaparyska.com/pl/people/show/jozef_czapski/biography (dostęp: 1.06.2021).
• Ks. Józef Sadzik, https://kulturaparyska.com/pl/people/show/ks-jozef-sadzik/biography (dostęp: 1.06.2021).
• Obrona Miłosza i prośba o pomoc, https://kulturaparyska.com/pl/search/result/Mi%C5%82osz%20wiara/7/30 (dostęp: 1.06.2021).
• Wraga Ryszard, Nie ma żadnej „sprawy Miłosza”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” nr 8, 9 I 1952, https://kulturaparyska.com/pl/cuttings/show/nie-ma-zadnej-sprawy-milosza (dostęp: 1.06.2021).
• Wraga Ryszard, Nie ma żadnej „sprawy Miłosza”, „Syrena” (Francja) nr 206, 19 I 1952, https://kulturaparyska.com/pl/search/result/Mi%C5%82osz/15/30 (dostęp: 1.06.2021).
• Relacje
• Wywiad ks. dr. Michała Kłakusa z ks. dr. K. Gawronem (10 lutego 2021), w zbiorach autora.

Identifiers

DOI

10.31743/abmk.14902

Biblioteka Nauki

2158275