Osiągnięcia historiograficzne księży diecezji częstochowskiej na łamach prasy parafialnej w okresie II Rzeczypospolitej

• Authors: Jacek Kapuściński

Title variants

EN

Historiographical achievements of Czestochowa diocese priests in the parish press in 1925-1939

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Utworzona 28 października 1925 r. diecezja częstochowska swój rozwój zawdzięcza  pierwszemu ordynariuszowi, którym był bp Teodor Kubina. Z jego inicjatywy już w 1926 r. został powołany do życia tygodnik diecezjalny „Niedziela”, wokół którego stopniowo rozwijał się ruch wydawniczy, powodując m.in. pojawienie się prasy parafialnej. Były to periodyki wydawane z różną częstotliwością (dwumiesięczniki, miesięczniki, dwutygodniki i tygodniki). Do 1939 r. ukazały się drukiem dwa tytuły czasopism ponadparafialnych i dziesięć tytułów czasopism parafialnych. Na ich łamach szczególną aktywność wydawniczą wykazywali miejscowi duchowni, którzy publikowali teksty o różnorodnej tematyce. Niezwykle interesujące wydają się być ich artykuły historyczne. W wyniku badań naukowych udało się ustalić aż 26 takich opracowań autorstwa ks. Teofila Jankowskiego (10 artykułów), ks. Władysława Macha (1 artykuł), ks. Stefana Niedźwiedzkiego (2 artykuły), ks. Tadeusza Peche (2 artykuły) i ks. Leona Stasińskiego (11 artykułów). Problematykę, którą w nich poruszali, można generalnie sprowadzić do dwóch bloków zagadnieniowych: kościelnych (24 artykuły) i pozakościelnych (2 artykuły). Pierwszy z nich poruszał wątki zawiązane z administracją kościelną, duszpasterstwem, dziejami parafii i biografistyką. Drugi natomiast dotyczył kwestii społecznych i patriotycznych. Pomimo, że wszystkie artykuły miały charakter popularnonaukowy bądź popularny, to jednak należy podkreślić wysoką jakość warsztatową prac ks. Leona Stasińskiego z Będzina, które były pisane na podstawie źródeł archiwalnych i ukazywały się w odcinkach.

EN

The goal of the article is to discuss historical works written in 1925-1939 by clergymen of Czestochowa diocese in the parish magazines. To the end of August 1939 in diocese there were 12 such magazines, published in Bedzin, Bobrowniki, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Nowy Sielc, Porąbka, Sosnowiec, Stary Sielc, Strzemieszyce and Zagórz. Generally there were 26 published works of this type, which considered ecclesial and outside of church issues. The authors were the following priests: Teofil Jankowski (10 articles), Władysław Mach (1 article), Stefan Niedźwiedzki (2 articles), Tadeusz Peche (2 articles) i Leon Stasiński (11 articles). The high craft was presented the last of mentioned authors, whose works are still current.

Keywords

PL

czasopismo parafialne; diecezja częstochowska; duchowieństwo; parafia

EN

parish magazine; Częstochowa diocese; clergy; parish; publication

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
• Year: 2019
• Volume: 111
• Pages: 93-113

Dates

published

2019-06-23

Contributors

author

Jacek Kapuściński

Identifiers

DOI

10.31743/abmk.6281