Film: apokryficzne loci theologici

• Authors: Marek Lis
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Liczne filmy, szczególnie inspirowane Ewangelią, można odczytywać w kategoriach loci theologici. Należy przy tym pamiętać, że motywowane komercyjne zainteresowanie twórców kina tematyką biblijną ma swoje konsekwencje teologiczne. Wyzwaniem, m.in. dla teologii praktycznej, stają się wprowadzane w obieg katechetyczny filmy, które naznaczone  są apokryficznością, oddalającą je od oryginalnych treści wiary. Artykuł, przywołując dawniejsze wypowiedzi Magisterium Kościoła na temat kina, zwraca uwagę na pomijanie przez kościelne nauczanie milczeniem medium filmu w ostatnich dwóch dziesięcioleciach. Realizowane głównie z powodów komercyjnych filmy poddają się również kiczowi, cowynika z dążenia do osiągnięcia akceptacji jak najszerszej publiczności oraz zaspokajania jej oczekiwań. Analiza fragmentów wybranych filmów (m.in. Pasja i Syn Boży) pokazuje, że sięgające po kicz apokryfy, przez powierzchowność, płytką emocjonalność i brak autentyzmu, stają się fałszem, dotykającym pośrednio Biblii, której treści ukazywane są w filmach. Autor postuluje konieczność wypracowania teologii filmu, swym zainteresowaniem obejmującą teksty, które swoimi pozakościelnymi teologiami wpływają na religijną wiedzę i wyobraźnię odbiorców.

EN

Numerous films, especially reinterpretations of the Gospel, can be read as loci theologici. Nevertheless, it’s important to recognize that the commercially motivated interest of filmmakers has its theological consequences: a resulting challenge is the catechetical use of apocryphal films in the pastoral praxis of the Church. The paper recalls main documents of the Church, relating to the cinema, stressing the absence of official teaching on the cinema in the last 20 years. Films, produced with commercial motivation, are often kitsch; it’s a result of tendencies to gain the possibly large audiences and to fulfill their expectations. An analysis of selected films (e.g. The Passion of the Christ and Son of God) indicates that the kitschy audiovisual apocrypha, superficial, emotional and lacking of authenticity, become a false filmic transformation of the message of the Bible. The paper postulates the need of constructing a theology of film: its object could be audiovisual texts, which extra-ecclesial theologies influence religious imagination and thinking of the viewers.

DE

Zahlreiche Filme, vor allem jene, die durch das Evangelium inspiriert sind, lassen sich in der Kategorie der loci theologici betrachten. Man muss dabei bedenken, dass das kommerzielle Interesse seitens der Filmmacher theologische Konsequenzen hat. Eine Herausforderung z.B. für die praktische Theologie sind oft verwendete katechetische Filme, die mit einem apokryphen, vom originalen Glaubensinhalten entfernenden   harakter gekennzeichnet sind. Der folgende Artikel zieht einige ältere Äußerungen des kirchlichenLehramtes heran, stellt gleichzeitig ein Schweigen bezüglich des Mediums Film in letzten beiden Jahrzehnten fest. Die hauptsächlich aus kommerziellen Gründen realisierten Filme sind manchmal kitschig, was Folge eines Bemühens ist, die Akzeptanz eines möglichst breiten Publikums zu erreichen und den Erwartungen zu entsprechen. Die Analyse der Fragmente von ausgewählten Filmen (Passion und Sohn Gottes) zeigt, dass kitschige Filmapokryphe durch ihre Oberflächlichkeit, ihre flache Emotionalität und durch den Mangelan Authentizität die Bibel verfälschen können. Der Autor schlägt vor, eine Theologie des Films herauszuarbeiten, welche imstande wird, Texte zu berücksichtigen, die durch ußerkirchliche Theologieentwürfe das religiöse Wissen und die Vorstellungskraft des  uschauers beeinflussen können.

Keywords

PL

apokryfy, Biblia, film, Jezus, teologia

DE

Apokrypha, Bibel, Film, Jesus, Theologie

EN

apocrypha, Bible, film, Jesus, theology

• Publisher: Komitet Nauk Teologicznych PAN
• Journal: Studia Nauk Teologicznych PAN
• Year: 2019
• Issue: 14
• Pages: 61-74

Dates

published

2019-12-29

Contributors

author

Marek Lis

Identifiers

DOI

10.31743/snt.2019.14.04