Pozaparlamentarne formy partycypacji obywateli w podejmowaniu decyzji politycznych – dekompozycja współczesnego parlamentaryzmu

• Authors: Stanisław Sagan

Title variants

EN

Non-parliamentary Forms of Citizens' Participation in Making Political Decisions - Decomposition of Contemporary parliamentarism

Abstracts

EN

The aim of the study is to draw attention to new forms of democracy that are decomposing modern parliamentarism. They break the link between the election of representative bodies (parliaments) and general elections. The introduced forms of citizen representation are based on the sampling method. It is a return to the roots of Athenian democracy and the political practice of national sovereignty. These innovative forms include deliberative democracy and participatory democracy. The most famous form of deliberative democracy are citizens' assemblies. The aim of citizens' assemblies is to develop a consensus and restore confidence in the non-party way of making political decisions. They try to solve important social and political problems. In Ireland, they led to a constitutional amendment. It was not only the media success of this new form of citizen representation.      The use of the latest information and communication technologies is also reflected in contemporary parliamentarism. They contribute to the accumulation of information in the hands of the government. This increases its informal position. Against this background, the concepts of media democracy and smartphone democracy appear. These new phenomena also contribute to the decomposition of the parliamentarism of our time.

PL

Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na nowe formy demokracji, które dekomponują współczesnyparlamentaryzm. Rozrywają one związek pomiędzy wyłanianiem ciał przedstawicielskich (parlamentów)z wyborami powszechnymi. Wprowadzane formy reprezentacji obywateli opierają się na metodzie losowania.Jest to powrót do korzeni demokracji ateńskiej i politycznej praktyki suwerenności narodu. Do tych nowatorskichform należy zaliczyć demokrację deliberatywną i demokrację uczestniczącą. Najbardziej znaną formą demokracjideliberatywnej są panele obywatelskie. Celem paneli obywatelskich jest wypracowanie konsensusuoraz przywrócenie zaufania do pozapartyjnego sposobu podejmowania decyzji politycznych. Starają się onerozwiązywać ważne problemy społeczne i polityczne. W Irlandii doprowadziły do zmiany konstytucji. Był to, nietylko medialny, sukces tej nowej formy reprezentacji obywateli.Stosowanie najnowszych technologii informatycznych i komunikacyjnych znajduje swoje odzwierciedlenietakże we współczesnym parlamentaryzmie. Przyczyniają się one do kumulowania informacji w rękach rządu, cozwiększa jego nieformalną pozycję. Pojawiają się tu pojęcia demokracji medialnej i demokracji smartfonowej. Tenowe zjawiska przyczyniają się także do dekompozycji parlamentaryzmu naszych czasów.

Keywords

PL

parlamentaryzm; demokracja deliberatywna; demokracja uczestnicząca; demokracja medialna; demokracja smartfonowa

EN

parliamentarism; deliberative democracy; participatory democracy; media democracy; smartphone democracy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia Prawnicze KUL
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 247-269

Dates

published

2022

Contributors

author

Stanisław Sagan

• Uniwersytet Rzeszowski

• https://orcid.org/000000033735311X

References

• Bachmann K., Konwent o przyszłości Europy. Demokracja deliberatywna jako metoda legitymizacji władzy w wielopłaszczyznowym systemie politycznym, Wrocław 2004.
• Bessette J., Deliberative Democracy: The Majority Principle in Republican Government, Washington 1980.
• Brennan J., Against Democracy, Princeton 2016.
• Brochet F., Démocratie smartphone: Le populism numérique, de Trump á Macron, Paris 2017.
• Duda K., E-voting jako forma demokracji bezpośredniej. Dotychczasowe doświadczenia i ich konsekwencje, Refleksje 2018, nr 4, DOI: 10.14746/r.2011.4.14.
• Dukaj J., Po piśmie, Kraków 2019.
• Electronic Irish Statute Book (eISB), http://www.irishstatutebook.ie/ [dostęp: 31.01.2022 r.].
• Gataker T., The Nature and Uses of Lotteries: A Historical and Theological Treatise, London 1627 (repr. 2008).
• Głowacki A., System konstytucyjny Belgii, Warszawa 1997.
• Górski R., Bez państwa. Demokracja uczestnicząca w działaniu, Kraków 2007.
• Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, t. 1 i 2, tłum. M. Kaniowski, Warszawa 2019.
• Jasiński K., Źródła i charakter demokracji deliberatywnej, Studia Warmińskie 2017, nr 54.
• Konarski W., System konstytucyjny Irlandii, Warszawa 2005.
• Kościół w Irlandii upadł przez hierarchów. Z Tomem Inglisem rozmawia Jakub Bodziony, Kultura Liberalna 2020, nr 619, https://kulturaliberalna.pl/2020/11/17/kosciol-w-irlandii-upadl-przez-hierarchow/ [dostęp: 31.01.2022 r.].
• Krzewińska A., Deliberacja. Idea – metodologia – praktyka, Łódź 2016.
• Krzynówek A., Rozum a porządek polityczny. Wokół sporu o demokrację deliberatywną, Kraków
• Kuczma P., Rec.: A. Ławniczak, Losowanie w sferze publicznej. Między wróżeniem a głosowaniem, Bielany Wrocławskie 2012, Przegląd Sejmowy 2014, nr 1.
• Kulesza R., Demokracje antyczne i współczesne, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/67819/edition/66118/content [dostęp: 31.01.2022 r.].
• Ławniczak A., Losowanie w sferze publicznej. Między wróżeniem a głosowaniem, Bielany Wrocławskie 2012.
• Ławniczak A., Szczególne znaczenie losowania dla sądownictwa, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2011, nr 2, DOI: 10.15804/ppk.2011.02.01.
• Mansbridge J.J., Beyond Adversary Democracy, Chicago 1980.
• Mansbridge J.J., Parkinson J., Deliberative Systems, Cambridge 2012.
• Płachecki J., System polityczny Irlandii. Ewolucja i współczesne wyzwania, Warszawa 2010.
• Przemowa noblowska Olgi Tokarczuk, Sztokholm 2019, https://www.nobelprize.org/uploads/2019/12/tokarczuk-lecture-polish.pdf [dostęp: 31.01.2022 r.].
• Słownik języka polskiego, t. 1. A–K, red. M. Szymczak, wyd. 8, Warszawa 1998.
• Słupik T., Demokracja deliberatywna szansą na przezwyciężenie kryzysu demokracji liberalnej?, w: Demokracja deliberatywna. Utopia czy ratunek dla demokratycznych wartości, red. A. Turoń-Kowalska, Sosnowiec 2016.
• Szymanek J., Konstytucja V Republiki Francuskiej, Warszawa 2011.
• Terlikowski T.P., Kościół, który zniszczyli księża i biskupi, TVP Tygodnik 2020, nr 40, https://tygodnik.tvp.pl/38597172/kosciol-ktory-zniszczyli-ksieza-i-biskupi [dostęp: 31.01.2022 r.].
• Węgrzecki J., Przyszłość demokracji deliberatywnej, Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne 2009, nr 22.
• Witkowski Z., Ustrój konstytucyjny współczesnych Włoch w aktualnej fazie jego przemian 1989–2004, Toruń 2004.
• Zabdyr-Jamroz M., Deliberatywny model polityki, dysertacja przygotowana pod kierunkiem prof. dr. hab. K. Pałeckiego, Kraków 2017.

Identifiers

DOI

10.31743/sp.12803

Biblioteka Nauki

2020095