Filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 roku

• Authors: Wojciech Góralski

Title variants

EN

Philosophy of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland of July 28, 1993

Abstracts

EN

Every contemporary, postconciliar concordat concluded by states with the Holy See is set in a specific historical, sociological, cultural and normative context, which clearly affects the agreed provisions. Each concordat can be seen as having its own philosophy. This paper discusses the philosophy of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland concluded on July 28, 1993. It is argued that this philosophy essentially reflects the aspiration of the Polish State and the Catholic Church, both aware of their responsibilities and competencies, to contribute towards the common good and human development. The adopted model of State–Church relations, in harmony with the conciliar teaching, is based on mutual independence and autonomy as well as cooperation. As a consequence, the Concordat has significantly contributed to ensuring a proper balance in the relations between the State and the Catholic Church, while also having a positive impact on the legal situation of other religious organizations in Poland.

PL

Każdy ze współczesnych, posoborowych konkordatów zawieranych przez państwa ze Stolicą Apostolską jest osadzony w określonym kontekście historycznym, socjologicznym, kulturowym i normatywnym, co w sposób oczywisty ma wpływ na kształt uzgodnionych postanowień. Można powiedzieć, że każdy konkordat ma swoją filozofię. Przedmiotem niniejszego opracowania jest filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, który podpisano dnia 28 lipca 1993 r. Jak twierdzi autor, odzwierciedla ona przede wszystkim dążenie państwa polskiego i Kościoła Katolickiego, jako wspólnot świadomych swoich zadań i kompetencji, do realizacji dobra wspólnego i rozwoju człowieka. Do podstawowych założeń przyjętego modelu relacji państwo–Kościół, zgodnie z nauczaniem soborowym, należą zasady niezależności państwa i Kościoła oraz ich współdziałania. Dzięki temu zawarcie tej umowy znacząco przyczyniło się do zapewnienia właściwej równowagi w stosunkach między państwem i Kościołem Katolickim, korzystnie wpływając również na sytuację prawną innych związków wyznaniowych w Polsce.

Keywords

PL

konkordat polski; Konkordat z 1993 r.; konkordaty posoborowe; Stolica Apostolska; stosunki państwo–Kościół; wolność religijna

EN

Polish concordat; Holy See; postconciliar concordats; State–Church relations; religious freedom

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2022
• Volume: 25
• Pages: 157-170

Dates

published

2022

Contributors

author

Wojciech Góralski

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

• https://orcid.org/0000000165484120

References

• Adamczewski, Witold. 2008. ,,Kompetencje Komisji Konkordatowych w Polsce”. W: Konkordat polski w 10 lat po ratyfikacji, red. Józef Wroceński, Helena Pietrzak, 177–192. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Buzek, Jerzy. 2013. ,,Przemówienie profesora Jerzego Buzka, premiera Rządu Rzeczypospolitej Polskiej podczas ceremonii wymiany dokumentów ratyfikacyjnych Konkordatu”. W: Józef Kowalczyk, Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998, 321. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
• Góralski, Wojciech. 1998. Konkordat polski 1993 – od podpisania do ratyfikacji. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
• Góralski, Wojciech. 2009. ,,Gwarancje harmonijnego kształtowania się wzajemnych relacji Państwa Polskiego i Kościoła Katolickiego w Konkordacie z 1993 roku”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2: 65–86.
• Góralski, Wojciech, Witold Adamczewski. 1994. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 28 lipca 1993 r. Płock: Płockie Wydawnictwo Diecezjalne.
• Góralski, Wojciech, Andrzej Pieńdyk. 2000. Zasada niezależności i autonomii państwa i Kościoła w konkordacie polskim z 1993 roku. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Kowalczyk, Józef. 2013. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
• Krukowski, Józef. 1995. Konkordaty współczesne. Doktryna, teksty (1964–1994). Warszawa: Wydawnictwo Civitas Christiana.
• Krukowski, Józef. 1999. Konkordat polski. Znaczenie i realizacja. Lublin: Oficyna Wydawnicza VERBA.
• Krukowski, Józef (red.). 2019. Konkordaty polskie. Historia i teraźniejszość. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Mazurek, Franciszek. 2001. Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Mossakowski, Wiesław. 1996. ,,Konkordat z 1993 roku a niektóre aspekty techniki legislacyjnej”. W: Małżeństwo w prawie świeckim i w prawie kanonicznym. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 12 i 13 maja 1994 roku w Katowicach, red. Bronisław Czech, 159–164. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
• Nosowski, Zbigniew. 1993. ,,Nie było wielkiej wojny. Reakcje na konkordat w roku 1993”. Więź 10: 48–59.
• Skubiszewski, Krzysztof. 1998. ,,Wstęp”. W: Bogusław Trzeciak. Relacje państwo–Kościół. O polskim konkordacie’93, 12–13. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Kontrast.
• Skubiś, Ireneusz. 1994. „Konkordat. Rozmowa z biskupem Alojzym Orszulikiem, zastępcą sekretarza generalnego Episkopatu Polski”. W: Prawda o Konkordacie, red. Wojciech Góralski, 145–146. Częstochowa: Tygodnik Katolicki „Niedziela”.
• Sobański, Remigiusz. 1996. ,,Niezależność i autonomia Kościoła i państwa podstawową przesłanką konkordatu”. Ateneum Kapłańskie 1: 16–27.
• Uruszczak, Wacław. 1998. ,,Konkordat z 1993 roku ważnym etapem w stosunkach Polski ze Stolicą Apostolską”. W: Konkordat 1993. Dar i zadanie dla Kościoła i Polski, red. Jan Dyduch, 95–109. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława Archidiecezji Krakowskiej.
• Wroceński, Józef. 2016. ,,Godność osoby ludzkiej podstawą prawa do wolności religijnej”. Prawo Kanoniczne 3: 3–18.
• Zoll, Andrzej. 1998. ,,Trudna droga do ratyfikacji Konkordatu”. W: Konkordat 1993. Dar i zadanie dla Kościoła i Polski, red. Jan Dyduch, 85–94. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława Archidiecezji Krakowskiej.

Identifiers

DOI

10.31743/spw.13660

Biblioteka Nauki

2154928