Problem urzędowego nazewnictwa jednostek organizacyjnych Kościoła Katolickiego

• Authors: Wojciech Malesa

Title variants

EN

The problem of official names of organizational entities of the Catholic Church

Abstracts

EN

Determining and changing the name of an ecclesiastical organizational entity is the exclusive competence of an ecclesiastical authority (e.g., a diocesan bishop or a higher religious superior), from which a competent authority of the state administration (a voivode or a minister) accepts a written notification of the establishment of the entity or changes in its structure and of the person acting as its legal representative. Based on this document, the state authority may confirm the name of the ecclesiastical organizational entity by means of a certificate. The paper presents the circumstances and causes of discrepancies in the official names of parishes, monasteries and religious houses between the data confirmed by the voivode, those appearing in the REGON database and those recorded in the land registers. The analysis reaffirms the need to introduce a uniform form of registering or recording ecclesiastical legal persons. It is also claimed that unifying the names of ecclesiastical organizational entities used in various databases is possible without systemic solutions. The paper concludes by identifying the measures that can be taken by church superiors, administrators of specific organizational entities and administrative authorities in this regard

PL

Ustalenie i zmiana nazwy kościelnej jednostki organizacyjnej należy do wyłącznej kompetencji władzy kościelnej (np. biskupa diecezjalnego lub wyższego przełożonego zakonnego), od której właściwy organ administracji państwowej (wojewoda lub minister) przyjmuje pisemne powiadomienie o utworzeniu podmiotu lub zmianach w jego strukturze oraz wskazuje dane osoby pełniącej funkcję organu jednostki. Na podstawie tego dokumentu organ państwowy może potwierdzić w drodze zaświadczenia nazwę kościelnej jednostki organizacyjnej. W artykule zostały ukazane okoliczności i przyczyny powstawania rozbieżności w nazewnictwie parafii, klasztorów i domów zakonnych między danymi potwierdzanymi przez wojewodę, figurującymi w bazie REGON oraz ujawnionymi w księgach wieczystych. Przeprowadzone analizy potwierdziły zasadność postulatu wprowadzenia jednolitej formy rejestrowania lub ewidencjonowania kościelnych osób prawnych. Efektem badawczym jest także twierdzenie, że ujednolicenie nazewnictwa kościelnych jednostek organizacyjnych stosowanego w różnych bazach jest możliwe bez rozwiązań systemowych. W artykule wskazano działania, które w tym celu mogą być podjęte zarówno przez przełożonych kościelnych, jak i zarządców konkretnych jednostek organizacyjnych oraz organy administracji państwowej.

Keywords

PL

parafia; dom zakonny; kościelna osoba prawna; Kościół Katolicki; wyznaniowa osoba prawna

EN

parish; ecclesiastical legal person; Catholic Church; religious house; legal person of a religious organization

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2022
• Volume: 25
• Pages: 217-236

Dates

published

2022

Contributors

author

Wojciech Malesa

• Piotrków Trybunalski

• https://orcid.org/0000000227324625

References

• Borecki, Paweł. 2021. „Zasada niezależności państwa i związków wyznaniowych”. Przegląd Religioznawczy 4(282): 85–98.
• Dubiel, Stanisław. 2007. Uprawnienia majątkowe Kościoła katolickiego w Polsce w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1993 roku, Konkordatu z 1993 roku i ustaw synodalnych. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Góralski, Wojciech. 2009. „Gwarancje otrzymane przez Kościół katolicki w Konkordacie z 1993 r.”. Kieleckie Studia Teologiczne 8: 45–58.
• Góralski, Wojciech, Andrzej Pieńdyk. 2000. Zasada niezależności i autonomii państwa i Kościoła w Konkordacie polskim z 1993 roku. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Januchowski, Arkadiusz. 2009. „Uzyskiwanie osobowości prawnej przez związki wyznaniowe i ich jednostki organizacyjne – zagadnienia wybrane”. Rejent 5(217): 30–56.
• Kuźmicka-Sulikowska, Joanna. 2008. „Osobowość prawna Kościołów i innych związków wyznaniowych w Rzeczypospolitej Polskiej”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 304: 89–109.
• Malesa, Wojciech, Aneta Wawrzaszek. 2014. „Rejestr wyznaniowych osób prawnych – wybrane zagadnienia na przykładzie jednostek Kościoła katolickiego”. Studia z Prawa Wyznaniowego 17: 275–309.
• Michowicz, Przemysław. 2015. „Czynności prawo-administracyjne poprzedzające erygowanie nowego domu zakonnego”. Prawo Kanoniczne 58: 47–67.
• Orzeszyna, Krzysztof. 2007. Podstawy relacji między państwem a kościołami w konstytucjach państw członkowskich i traktatach Unii Europejskiej. Studium prawnoporównawcze. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Pietrzak, Michał. 2005. Prawo wyznaniowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
• Poniatowski, Michał. 2020. „Zasada poszanowania autonomii i wzajemnej niezależności państwa i kościołów oraz innych związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 365–386. DOI 10.31743/spw.11246.
• Przybylska, Renata, Wiesław Przyczyna. 2011. Pisownia słownictwa religijnego. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
• Strzała, Marek. 2019. Oświadczenie woli wyznaniowej osoby prawnej. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.
• Szewczul, Bożena. 2013. „Znaczenie erygowania domu zakonnego”. Prawo Kanoniczne 3: 35–53.
• Walencik, Dariusz. 2019. „Kuria diecezjalna uczestnikiem powszechnego obrotu prawnego?”. Prawo Kanoniczne 1: 25–51. DOI10.21697/pk.2018.62.1.02.
• Walencik, Dariusz. 2020. „Opinia prawna na temat beneficjenta rzeczywistego w przypadku spółki kapitałowej, której jedynym (100%) udziałowcem czy akcjonariuszem jest zakon bądź jego jednostka organizacyjna (prowincja zakonna, opactwo, klasztor niezależny, dom zakonny”. Studia z Prawa Wyznaniowego 23: 471–488. DOI 10.31743/spw.5730.
• Zarzycki, Zdzisław. 2014. „Tryby nabywania osobowości prawnej przez kościelne osoby prawne w Polsce”. W: Kościoły i inne związki wyznaniowe w służbie dobru wspólnemu, red. Wacław Uruszczak, Katarzyna Krzysztofek, Maciej Mikuła, 71–89. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Zieliński, Krzysztof. 1996. „Uzyskiwanie cywilnej osobowości prawnej przez instytucje kościelne w Polsce w świetle ustawy z 1989 r. o stosunku państwa do Kościoła i w świetle konkordatu”. Ateneum Kapłańskie 1: 82–91.
• Zieliński, Tadeusz. 2009. „Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 1989 r. jako „magna charta” swobód światopoglądowych w Polsce”. W: Prawo wyznaniowe w Polsce (1989–2009). Analizy – dyskusje – postulaty, red. Dariusz Walencik, 53–65. Katowice–Bielsko-Biała: Wyższa Szkoła Bakowości i Finansów w Bielsku-Białej.

Identifiers

DOI

10.31743/spw.13743

Biblioteka Nauki

2154931