On the separation of powers and the separation of state and Church: Remarks on the resignation of the Hungarian president

• Authors: Lóránt Csink

Title variants

PL

O podziale władz i oddzieleniu Kościoła od państwa. Uwagi na temat rezygnacji prezydent Węgier

Abstracts

PL

Rezygnacja węgierskiej prezydent w lutym 2024 r. okazała się nie tylko kwestią polityczną. Sprowokowała również do postawienia ważnych pytań z zakresu prawa konstytucyjnego. Dotyczą one takich spraw, jak: parlamentaryzm, podział władz, odpowiedzialność polityczna oraz oddzielenie Kościoła od państwa. Niniejszy artykuł zawiera analizę teoretyczną prowadzącą do odpowiedzi na pytanie o przyczyny rozbieżności pomiędzy rzeczywistością polityczną a treścią podręczników do prawa konstytucyjnego. Konstytucjonaliści z reguły interpretują oddzielenie Kościoła od państwa według klucza instytucjonalnego, rozważając relacje pomiędzy różnymi „strukturami”. Autor natomiast proponuje odmienne ujęcie, kierując uwagę na dostrzegany w omawianej sprawie splot funkcji kościelnych i państwowych. W jaki sposób należy oceniać sytuacje, w których przywódcy kościelni są zaangażowani w politykę? W konkluzji stwierdza się, że relacja między prezydentem a rządem zmieniła się znacząco pomimo tego, że tekst Konstytucji pozostał taki sam. Zmiana ta przyniosła efekt w postaci politycznej odpowiedzialności pani prezydent, co jeszcze niedawno nie było nawet brane pod uwagę. Natomiast jeśli chodzi o oddzielenie Kościoła od państwa, jest niewątpliwe, że nie chodzi w nim wyłącznie o kwestie strukturalne, lecz istotne znaczenie mają również relacje personalne.

EN

The resignation of the Hungarian president in February 2024 not only proved to be a political issue, but also raised important questions of constitutional law. The event raised fundamental questions about issues such as parliamentarism, the separation of powers, political responsibility, and the separation of church and state. This paper presents a theoretic analysis, examining why reality seems to differ from constitutional law textbooks. Constitutionalists have generally interpreted the separation of church and state in an institutional way, considering the relationship between the various “structures”. In this paper, however, a different aspect of the topic has emerged, namely the intertwining of church and state positions. How should situations be handled when church leaders are involved in politics? This paper concludes that the relationship between the president and the government has changed drastically, even though the text of the constitution remains unaltered. This change has introduced the political responsibility of the president, an aspect that previously seemed unthinkable. Another aspect relates to the separation of church and state. It has become evident that this relationship is not just a structural matter, but one that also involves personal relationships.

Keywords

EN

Hungary; separation of powers; Church-State relations; president; political responsibility

PL

podział władz; Węgry; relacje państwo-kościół; prezydent; odpowiedzialność polityczna

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2024
• Volume: 27
• Pages: 137-150

Dates

published

2024

Contributors

author

Lóránt Csink

• Pázmány Péter Catholic University

• https://orcid.org/000000026098086X

References

• Cepl, Vojtech, Mark Gillis. 1993/1994. „Czech Republic.” East European Constitutional Review 2 (4)/3 (1): 64-68.
• Constant, Benjamin. 1836. Cours de politique constitutionnelle. Paris: Didier.
• Csink, Lóránt. 2021. „The legal regulations of religious symbols in the public sphere in Hungary.” In: Religious symbols in the public sphere: Analysis on certain Central European countries, ed. Paweł Sobczyk, 73–101. Budapest–Miskolc: Ferenc Mádl Institute of Comparative Law, Central European Academic Publishing. https://doi.org/10.54237/profnet.2021.psrs.
• Csink, Lóránt. 2022. „Presidents.” In: Comparative constitutionalism in Central Europe: Analysis on certain Central and Eastern European countries, eds. Lóránt Csink, László Trócsányi, 319–337. Miskolc–Budapest: Central European Academic Publishing. https://doi.org/10.54171/2022.lcslt.ccice.
• Duverger, Maurice. 1978. Échec au Roi. Paris: Albin Michel.
• Elgie, Robert. 2010. „Semi-presidentialism, cohabitation and the collapse of electoral democracies, 1990–2008.” Government and Opposition 45 (1): 29–49. https://doi.org/10.1 U l/j,1477-7053.2009.01303.x.
• Kopecky, Petr, Ania van den Meerkrok-Paszkowska, Marc van den Muyzenberg. 1995. „Hatalom és stabilitás. Az elnöki intézmény négy közép-európai országban.” Társadalmi Szemle 7: 78–86.
• Koudelka, Zdenĕk. 2014. „A közvetlen államfőválasztás kérdése a Cseh Köztársaságban.” Közjogi Szemle 7 (1): 17–25.
• Kovács, Virág. 2013. „A köztársasági elnök és a végrehajtó hatalom.” In: Az államfő jogállása I, eds. Lóránt Csink, István Szabó, 37–50. Budapest: Pázmány Press.
• Linz, Juan J. 1992. „Az elnöki rendszer veszélyei.” Politikatudományi Szemle 1 (1): 142–159.
• Petrétei, József. 2013. Magyarország alkotmányjoga II. Államszervezet. Pécs: Kodifikátor Alapítvány.
• Petrétei, József. 2018. A köztársasági elnöki intézmény a magyar alkotmányjogban 1989-2014. Pécs: Kodifikátor Alapítvány.
• Smailagić, Nedžad. 2020. „Rethinking amnesty and clemency in countries in transition: A comparative analysis of laws and practices in countries of the former Yugoslavia.” In: Executive clemency: Comparative and empirical perspectives, eds. Daniel Pascoe, Andrew Novak, 76–95. New York–London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780367243586-4.
• Sólyom, László. 2009. „A köztársasági elnök szerepe az alapjogok megvédelmezésében.” Iustum Aequum Salutare 5 (2): 83–92.
• Taras, Ray. 2003. „Executive leadership: Presidents and governments.” In: Developments in Central and East European politics 3, eds. Stephen White, Judy Batt, Paul G. Lewis, 115–132. New York: Palgrave Macmillan.

Identifiers

DOI

10.31743/spw.17313

Biblioteka Nauki

56239725