Struktura organizacyjna klasztoru tarnateńskiego

• Authors: Bogdan Stanisław Czyżewski

Abstracts

EN

The Regula Tarnantensis (The Rule of Tarn) is an interesting and little-known early Christian writing. Most likely, the monastery for which it was established was located on the River Tarn in south-eastern Gaul, and the Rule itself dates back to the 6th century. This research deals with the organizational structure of the monastery, i.e. functions performed by individual monks and the scope of their tasks. The most important person in that community was the abbot who was responsible to God and people for the functioning of the entire monastery, both in spiritual and organizational terms. Important tasks were also in charge of the prior. He shared some of them with the abbot, such as correcting and disciplining the brethren. Moreover, the prior verified the candidates’ reasons for choosing religious life. The other important officials in the monastery were seniores (seniors), who, among other things, provided spiritual care for candidates for the religious community. There was also a house steward, a librarian, a gardener as well as cellarers in charge of provisions for the community. Further, the Rule lists the typical agricultural tasks of monks: plowmen, reapers, vineyard workers and shepherds.

PL

Ciekawym i mało znanym pismem wczesnochrześcijańskim jest Reguła Tarnateńska. Najprawdopodobniej klasztor, dla którego ona powstała, leżał w południowo-wschodniej Galii, samą zaś Regułę datuje się na VI wiek. Przedmiotem badań jest struktura organizacyjna klasztoru, czyli pełnione w nim funkcje przez poszczególnych mnichów i zakres ich zadań. Najważniejszą osobą w tej wspólnocie był opat, odpowiadał przed Bogiem i ludźmi za funkcjonowanie całego klasztoru, zarówno pod względem duchowym jak i organizacyjnym. Istotne zadania należały również do przeora. Niektóre z nich dzielił z opatem, jak chociażby kontrolowanie i dyscyplinowanie mnichów. Przeor weryfikował też powody, którymi kierowali się kandydaci pragnący podjąć życie zakonne. Byli też w klasztorze seniores (starsi), którzy między innymi sprawowali duchową opiekę nad kandydatami do klasztoru. Spotykamy w klasztorze Tarnateńskim również szafarza, bibliotekarza, ogrodnika, magazynierów, którzy dbali o gospodarcze zaplecze wspólnoty. Reguła wymienia także typowo rolnicze zadania mnichów należące do oracza, żniwiarza, uprawiających winnicę i pasterzy.

Keywords

PL

reguła; mnich; opat; funkcja; klasztor

EN

Rule; monk; abbot; function; monastery

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Vox Patrum
• Year: 2022
• Volume: 83
• Pages: 271-284

Dates

published

2022

Contributors

author

Bogdan Stanisław Czyżewski

• University of Adam Mickiewicz, Poznań

• https://orcid.org/0000000260405523

References

• Aurelianus Arelatensis, Regula ad virgines, ed. A. Schmidt, „Studia Monastica” 17 (1975) s. 237-256, tł. B. Spieralska, Reguła dla mnichów św. Aureliana, w: Zachodnie reguły monastyczne, ŹM 50, Tyniec 2013, s. 493-512.
• Pachomiana latina, ed. A. Boon, Louvain 1932, s. 169-182, tł. A. Bober – W. Miliszkiewicz – M. Starowieyski, Pachomiana latina, ŹM 11, Kraków 1996.
• Caesarius Arelatensis, Regula virginum aliaque opuscula ad sanctimoniales directa, ed. G. Morin, Bonn 1933, SCh 345, Paris 1988, tł. M. Borkowska, Cezary z Arles, Pisma monastyczne, ŹM 2, Kraków 1994, s. 56-82.
• Cassianus, De institutis coenobiorum et De octo principalium vitiorum remediis libri XII, ed. J.-C. Guy, SCh 109, Paris 2011.
• Regula monasterii Tarnatensis. Text, sources et datation, ed. Villegas F., „Revue Bénédictine” 84 (1974) s. 7-76, tł. B. Spieralska, Reguła klasztoru Tarnateńskiego, w: Zachodnie reguły monastyczne, ŹM 50, Tyniec 2013, s. 569-593.
• Delsalle L.-R., Comparaison, datation, localisation relatives des règles monastiques de Saint Césaire d’Arles, Saint Ferréol d’Uzès et de la Regula Tarnatensis Monasterii, „Augustiana” 11 (1986) s. 5-26.
• Godfrey A.W., The Rule of Tarn, „Monastic Studies” 17 (1961) s. 219-240.
• Holzherr G., Regula Ferrioli, Einsiedeln 1961.
• Słownik łacińsko-polski, t. 1, red. M. Plezia, Warszawa 1959.
• Starowieyski M., Reguła Tarnateńska. Wstęp, w: Zachodnie reguły monastyczne, ŹM 50, Tyniec 2013, s. 565-568.
• Vogüé A. de, Histoire littéraire du mouvement monastique dans l’antiquité. Première partie. Le monachisme latin, t. 9, Paris 2004.
• Vogüé A. de, Comment les moines dormiront?, „Studia Monastica” 7 (1965) s. 25-62

Identifiers

DOI

10.31743/vp.13753

Biblioteka Nauki

2158108