Constantinian shift – the truth or a myth?

• Authors: Sławomir Bralewski

Title variants

PL

Przełom konstantyński – prawda czy mit?

• Languages of publication: EN

Abstracts

PL

Zdefiniowanie zjawiska nazwanego przełomem czy rewolucją konstantyńską nie jest łatwe. Wydaje się, że trzeba w nim widzieć epokowy czyn cesarza, który nie tylko uznał i otoczył opieką Kościół, ale związał go z państwem i doprowa­dził do wielkiego znaczenia, pozyskując w zamian, w swoim głębokim przeko­naniu, błogosławieństwo samego Boga dla Imperium Romanum i jego władców. Konsekwencją wydarzeń określanych tym mianem –według wielu badaczy – była epoka czy era konstantyńska, w której Kościół narażony był na dwojakie niebez­pieczeństwo. Mógł on bowiem zdominować rządzących i państwo bądź podpo­rządkować się im i stać się instrumentem w ich rękach. W Kościele katolickim zakończyć epokę tę miał dopiero II Sobór Watykański. Konstantyn w swej po­lityce państwowej był przede wszystkim kontynuatorem tradycji odziedziczonej po przodkach, co było zaprzeczeniem idei przełomu. Zapoczątkował jednak pro­cesy, dzięki którym z czasem dokonało się gruntowne przeobrażenie Cesarstwa Rzymskiego. Niewątpliwie charakter przełomowy miało samo nawrócenie cesa­rza na chrześcijaństwo, jakkolwiek by je rozumieć i datować, chociaż i ono mogło być postrzegane przez Rzymian jako wybór boskiego patrona, który zapewnia zwycięstwa cesarzowi oraz wychowanie cesarskich dzieci w duchu chrześcijań­skim. Jednak oddanie siebie i swego państwa przez Konstantyna w opiekę jedyne­go Boga samo w sobie miało charakter rewolucyjny. Monoteizm wszak z natury wykluczał inne kulty i choć upłynęło jeszcze kilkadziesiąt lat, nim chrześcijań­stwo oficjalnie stało się religią państwową w Imperium Romanum, to było to kon­sekwencją wyboru dokonanego przez Konstantyna.

Keywords

EN

empereur Constantine I; Constantinian Shift; Constantinian revolution; christianisation of Imperium Romanum

PL

cesarz Konstantyn I; przełom konstantyński; rewolucja konstantyńska; chrystianizacja Imperium Romanum

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Vox Patrum
• Year: 2014
• Volume: 61
• Pages: 39-53

Dates

published

2014-01-05

Contributors

author

Sławomir Bralewski

Identifiers

DOI

10.31743/vp.3608