Dobrodziej – mistrz – profesor. Wincenty Pol w świetle listów doń skierowanych

• Authors: Małgorzata Nowak-Barcińska

Title variants

EN

Patron – master – professor. Wincenty Pol in the light of letters addressed to him

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem uwagi autorki są określenia Wincentego Pola wydobyte z przesłanej doń korespondencji. Bliżej przygląda się formom: dobrodziej, profesor, mistrz, wieszcz, ziomek. Korpus badań stanowiły listy (ogółem 98) skierowane do Wincentego Pola przez różnych nadawców w latach 18301872 zamieszczone przez Zbigniewa Sudolskiego w zbiorze: Listy z ziemi naszej. Korespondencja Wincentego Pola z lat 1826-1872 (s. 545-657). W zwrotach adresatywnych Wincenty Pol ukazywany jest m.in. jako ojciec narodu i wieszcz, twórca wielbiony czy wręcz ubóstwiany, szanowany profesor, potwierdzają one tezę Sudolskiego nt. istotnej roli twórcy Mohorta w „kształtowaniu kultury swoich czasów” (LZN, s. 546). Analizowane wyrażenia poświadczają zarazem bogactwo współczesnej Polowi etykiety. Człon podstawowy zwrotu adresatywnego wzbogacają liczne określenia towarzyszące, które powodują, że adresatywy z listów do Pola umieszczone na skali stopniowalnej grzeczności – są bardzo grzeczne. Jak się wydaje, często formuły te są próbą pogodzenia konwencji – pisania wedle zwyczaju – i szczerego uczucia nadawcy – pisania wedle serca.

EN

The author of the article researches how Wincenty Pol was described in the letters he was sent to. The research corpus contained 98 letters addressed to Pol by a variety of senders, compiled by Zbigniew Sudolski in an anthology: Letters from our Land. Wincenty Pol’s Epistolography, 1826-1872. Of particular interest are the statistically significant forms of address: patron, professor, master, prophet, kin. The forms used for addressing Wincenty Pol depict him as e.g.: father of the nation and a prophet; an adored – if not worshipped – and respected professor. These forms confirm Suchodolski’s claim about the vital role of the author of Mohort in “shaping the culture of his times”. At same time, the expressions under analysis are a testimony of the rich language etiquette of the time.

Keywords

PL

W. Pol, epistolografia; zwroty adresatywne; mistrz; wieszcz; profesor

EN

W. Pol, epistolography; forms of address; master; prophet; professor

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Zeszyty Naukowe KUL
• Year: 2018
• Volume: 61
• Issue: 1
• Pages: 561-580

Dates

published

2020-10-20

Contributors

author

Małgorzata Nowak-Barcińska

Identifiers

DOI

10.31743/zn.2018.61.1.561-580