Osłabienie pozycji ludzi starszych na rynku pracy w okresie pandemii 2020–2021: prawda czy fałsz

• Authors: Bogusława Urbaniak

Title variants

EN

Weakening the position of older people in the labour market during pandemic 2020–2021: true or false

Abstracts

EN

The negative effects of the Covid-19 pandemic have affected working groups in the EU27 to varying degrees. Age is one of the characteristics determining the scale of experienced difficulties in the labour market. t is not only about the issues of discrimination,  but also the weakening of human capital in the case of older people, who are less able to cope with, inter alia the progressive digitisation of the economy.  On the other hand, the youngest generation, entering the labour market, more digitalised,  however, does not yet have a set of desirable employee competences that would guarantee them a relatively sustainable position on the labour market.  The aim of the article is to analyse the situation on the labour market in EU countries of two groups of working people, i.e. the youngest (youth) and the older workers. Eurostat data showing changes in the labour market in 2020 and 2021 were used and compared with data for 2019, which was taken as the reference year.  It was assumed that the group that weakened its position in the labour market as a result of the Covid-19 pandemic are employed people aged 55 and over. The conducted analyses did not confirm  the adopted assumption, as it turned out that older people were more resistant to the turmoil caused by the pandemic  than the youngest working people.  Possible factors that could have influenced this state of affairs were indicated, additionally taking into account the perspective of changes in the nature and conditions of work.  Greater attention was paid to systemic changes in Poland encouraging people of retirement age to extend their professional activity.

PL

Negatywne skutki pandemii  Covid-19 dotknęły w różnym stopniu grupy pracuj nym stopniu grupy pracujących w UE27. Wiek jest jedną z cech decydujących o skali doświadczanych  trudności na rynku pracy. Chodzi nie tylko o kwestie dyskryminacji, ale także słabnącego kapitału ludzkiego w przypadku osób starszych,  które gorzej sobie radzą m.in. z postępującą cyfryzacją gospodarki.  Natomiast najmłodsze pokolenie,  wkraczające na rynek pracy, bardziej „ucyfrowione”, nie dysponuje jeszcze zestawem pożądanych kompetencji pracowniczych, które gwarantowałyby im względnie  trwałą pozycję na rynku pracy.  Celem artykułu jest analiza sytuacji na rynku pracy w krajach UE dwu grup osób  pracujących, tj. najmłodszych (młodzieży) i starszych.  Wykorzystano dane Eurostatu obrazujące zmiany na rynku pracy w latach 2020–2021 i porównano je z danymi dla 2019 r., który przyjęto za rok referencyjny.  Założono, że grupą, która osłabiła swą pozycjęna rynku pracy w wyniku pandemii Covid-19,  są pracujący w wieku 55 lat i więcej.  Przeprowadzone analizy nie potwierdziły przyjętego założenia, gdyż okazało się, że osoby starsze  były bardziej odporne na zawirowania wywołane  pandemią na rynku pracy  niż najmłodsi pracujący. Wskazano możliwe czynniki, które mogły wpłynąć na ten stan rzeczy,  uwzględniając  dodatkowo perspektywę przemian charakteru i warunków pracy.  Większą uwagę poświęcono zmianom systemowym w Polsce, zachęcającym do  wydłużenia  aktywności zawodowej przez osoby w wieku emerytalnym. 

Keywords

PL

rynek pracy; aktywność zawodowa; młodzież pracująca; starsi pracownicy; Covid-19

EN

labour market; labour activity; young workers; older workers; Covid-19

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
• Journal: Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka
• Year: 2022
• Volume: XI
• Issue: 16
• Pages: 17-29

Dates

published

2022

Contributors

author

Bogusława Urbaniak

• Katedra Pracy i Polityki Społecznej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki / Chair of Labour and Social Policy, Faculty of Economics and Sociology, University of Lodz

• https://orcid.org/000000030202499X

References

• Abraham, Katharine G. i in. Measuring the gig economy: current knowledge and open issues, Working Paper 24950. Cambridge: National Bureau of Economic Research, 2018. Dostęp 10.11.2022. https://www.nber.org/system/fi les/working_papers/w24950/ w24950.pdf.
• Anicich, Eric M. “Dehumanization is a feature of gig work, not a bug”, Harvard Business Review, 23 June 2022. Dostęp 25.11.2022. https://hbr.org/2022/06/dehumanization-is-a-feature-of-gig-work-not-a-bug.
• Chłoń-Domińczak, Agnieszka i in. „Monitorowanie sytuacji społeczno-ekonomicznej osób w wieku 50 lub więcej lat w Europie w okresie pandemii COVID 19”, referat na Ogólnopolską Konferencję Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego: Ewolucja Nauk Ekonomicznych II – ekonomia a pandemia Covid-19: potrzeba bieżących dostosowań czy zmiany paradygmatu?, 22 listopada 2022. Dostęp 23.11.2022. https://cms.pte.pl/uploads/ENE_II_Chlon_Dominczak_143fd7e6e7.pdf.
• Corselli-Nordblad, Louise, Annika Johansson, red. Ageing Europe. Looking at the lives of older people in the EU. Luxembourg: Eurostat, 2020. Dostęp 28.08.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/11478057/KS-02-20-655-ENN.pdf/9b09606c-d4e8-4c33-63d2-3b20d5c19c91. DOI:10.2785/628105.
• Corselli-Nordblad, Louise, Annika Johansson, red. Key fi gures on Europe – 2022 edition. Luxembourg: Publications Offi ce of the European Union, 2022. Dostęp 15.11.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/15216629/15358170/KS-EI-22-001EN-N.pdf/273c56e9-a255-ebc6-fb8d-33f3bb7ca2cf?t=1669211457873.
• Edmond Charlotte. Future of Work. Explainer: What is the Great Reshuffl e and how is it affecting the jobs market?. Dostęp 13.11.2022. https://www.weforum.org/agenda/2022/02/great-reshuffl e-jobs-market-resignation/.
• Eurostat. Ageing Europe. Looking at the lives of older people in the EU. 2020 edition. Luxembourg: Publications Offi ce of the European Union, 2020. Dostęp 10.07.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/11478057/KS-02-20-655-ENN.pdf/9b09606c-d4e8-4c33-63d2-3b20d5c19c91.
• Eurostat. Young people in Europe. A statistical summary, 2022. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/4031688/15191320/KS-0622-076-EN-N.pdf/7d72f828-9312-6378-a5e7-db564a0849cf?t=1666701213551. DOI:10.2785/684958.
• Eurostat. Dostęp 5.11.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tec00115/default/table?lang=en.
• Eurostat. Dostęp 5.11.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tesem050/default/table?lang=en.
• Eurostat. Dostęp 6.11.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/lfsa_ergan/default/table?lang=en.
• Franke Annette Astrid, Laura Romeu Gordo, Justyna Stypińska. “Gender differences in the determinants of mature entrepreneurship? The case of Germany”, Frontiers in Sociology, 9.11.2022. DOI: 10.3389/fsoc.2022.998230.
• Gierańczyk, Wiesława. „Pokolenia na rynku pracy”. W: Zmiany demografi czne a rynek pracy i ubezpieczenia społeczne, red. Gertruda Uścińska, Zenon Wiśniewski, 26–32. Warszawa: GUS, 2022.
• ILO. Global Wage Report 2022–23. The impact of infl ation and COVID-19 on wages and purchasing power, 31. Geneva: International Labour Office, 2022. Dostęp 5.12.2022. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/ publication/wcms_862569.pdf.
• Lajstet, Joanna. „Starzenie się pracujących w Polsce”, W: Zmiany demografi czne a rynek pracy i ubezpieczenia społeczne, red. Gertruda Uścińska, Zenon Wiśniewski, 33–45. Warszawa: GUS, 2022.
• Lepanjuuri, Katriina i in. “Measuring the gig economy: current knowledge and open issues”. W: Measuring and Accounting for Innovation in the Twenty-First Century, red. Carol Corrado i in., 257–298. Chicago: University of Chicago Press, 2021. Dostęp 10.11.2022. https://www.nber.org/system/fi les/chapters/c13887/c13887.pdf.
• Lutkevich, Ben, Alexander S. Gillis. Gig economy. Dostęp 5.10.2022. https://www.techtarget.com/whatis/defi nition/gig-economy.
• Microsoft. The Next Great Disruption Is Hybrid Work – Are We Ready? 2021 Work Trend Index: Annual Report. Dostęp 27.11.2022. https://www.microsoft.com/en-us/worklab/work-trend-index/hybrid-work.
• OECD. Governance for youth, trust and intergenerational justice. Fit for all generations? 2020. Dostęp 12.11.2022. http://www.oecd.org/gov/ fi t-for-generations-global-youth-report-highlights.pdf.
• OECD. Youth and COVID-19 response, recovery and resilience”, Paris: OECD Publishing. Dostęp 12.11.2022. https://read.oecd-ilibrary. org/view/?ref=134_134356-ud5kox3g26&title=Youth-and-COVID-19-Response-Recovery-and-Resilience.
• Oleksiyenko, Olena, Danuta Życzyńska-Ciołek. “Structural determinants of workforce participation after retirement in Poland”, Population Ageing 11 (2018): 83–103. Dostęp 12.11.2022. https://link.springer.com/article/10.1007/s12062-017-9213-3#citeas. DOI: 10.1007/s12062-017-9213-3.
• Szukalski, Piotr. „Aktywność zawodowa”. W: PolSenior2. Badanie poszczególnych obszarów stanu zdrowia osób starszych, w tym jakości życia związanej ze zdrowiem, red. Piotr Błędowski, Tomasz Grodzicki, Małgorzata Mossakowska, Tomasz Zdrojewski, 887–898. Gdańsk: Gdański Uniwersytet Medyczny, 2021.
• Szybalska, Aleksandra i in. „Samoocena stanu zdrowia”. W: PolSenior2. Badanie poszczególnych obszarów stanu zdrowia osób starszych, w tym jakości życia związanej ze zdrowiem, red. Piotr Błędowski, Tomasz Grodzicki, Małgorzata Mossakowska, Tomasz Zdrojewski, 761–777. Gdańsk: Gdański Uniwersytet Medyczny, 2021.
• Tokarczuk, Olga. Empuzjon. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2022.
• Urbaniak, Bogusława. „Starzejąca się generacja pracowników na rynku pracy”. W: Problemy społeczne. Trwałość i zmienność w dynamicznej rzeczywistości. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder, red. Andrzej Kacprzak, Marcin Gońda, Iwona Kudlińska-Chróścicka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2022. DOI: 10.18778/8220-767- 5.14.
• Urbaniak, Bogusława, Łukasz Kozar, “Senior Entrepreneurship”. W: Encyclopedia of Gerontology and Population Aging, red. D. Gu, M. E. Dupre. DOI:10.1007/978-3-319-69892-2_203-1.
• Uścińska, Gertruda. „Współczesne wyzwania dla polityki społecznej – zwłaszcza obszaru zabezpieczenia społecznego (wybrane problemy)”, referat na Ogólnopolską Konferencję Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego: Ewolucja Nauk Ekonomicznych II – ekonomia a pandemia Covid-19: potrzeba bieżących dostosowań czy zmiany paradygmatu?, 22 listopada 2022. Dostęp 23.11.2022. https://cms.pte.pl/uploads/ENE_II_G_Uscinska_Wyzwania_dla_polityki_spolecznej_6e45ee2edf.pdf.
• Uścińska, Gertruda. „Systemy emerytalne a sytuacja demografi czna”, W: Zmiany demografi czne a rynek pracy i ubezpieczenia społeczne, red. Gertruda Uścińska, Zenon Wiśniewski, 97. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, 2022.
• World Economic Forum. Jobs and skills. Dostęp 13.11.2022. https://www.weforum.org/events/world-economic-forum-annual -meeting-2022/themes/jobs-and-skills.
• World Economic Forum. The Future of the Gig Economy. Dostęp 13.11.2022. https://www.weforum.org/events/world-economicforum-annual-meeting-2022/sessions/the-future-of-the-gig-economy.
• ZUS. Pracujący emeryci – XII 2018. Warszawa: ZUS, 2019. Dostęp 27.11.2022. https://www.zus.pl/documents/10182/2422424/ Pracuj%C4%85cy+emeryci+raport.pdf/1e3bd82c-988c-83e4-bf8e-d60f2447d28f.
• ZUS. Pracujący emeryci – XII 2021. Warszawa: ZUS, 2022. Dostęp 27.11.2022. https://www.zus.pl/documents/10182/5859776/ Pracuj%C4%85cy+emeryci_XII+2021.pdf/f2e04a0d-d565-7500-ec2c-e367036d1bff?t=1652270198360.
• Dostęp 27.11.2022. https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/pit/5394884,PIT0-dla-seniora-zwolnienie-z-PIT-pracujacych-emerytowWzor-oswiadczenia.html.

Identifiers

DOI

10.31971/2299-2332.2022.16.2

Biblioteka Nauki

11541667