Sztuka Partycypacyjna i Dizajn Partycypacyjny: Źródła, Definicje i Wartości

Title variants

EN

Participatory Art and Participatory Design: Sources, Definitions and Values

Abstracts

EN

Over the past two decades, a demand for audience participation in creative and design processes has been increasingly felt. A profound transformation of the field of art is a consequence of its timeliness. The desideratum of participation of recipients and users as creators is not limited to the sphere of art, but also applies to city development processes, common spaces or digital culture. This is a result of the observed transformation of attitudes of both artists and designers who now want to expand the spectrum of their social presence to act as responsible citizens. However, today's proliferation of projects incorporating unprofessional and vernacular activities has not resulted in a broader analysis of this phenomenon in the field of art history. In this situation, a theoretical reflection that will follow the changes taking place seems to be an important need. The deficit of the correct understanding of the concepts of participatory art and participatory design translates into practical consequences in a situation where the slogan of participation is readily picked up by local authorities, referring to it during processes of urban tissue transformation and revitalization of neglected quarters. Therefore, the role of the following text is first of all – an indication of the sources of art and participatory design and the values associated with them, and secondly – a review and ordering of existing definitions. In this way, it has a chance to become an opportunity for rethinking what the phenomena actually are.

PL

W ciągu ostatnich dwóch dekad postulat partycypacji publiczności w procesach twórczych i projektowych coraz silniej daje o sobie znać. Konsekwencją jego aktualności jest gruntowne przeobrażenie pola sztuki. Dezyderat uczestnictwa odbiorców i użytkowników w roli twórców nie ogranicza się zresztą do sfery sztuki, lecz dotyczy również m.in. procesów rozwoju miast, przestrzeni wspólnych czy kultury cyfrowej. To wynik obserwowanego przekształcania się postaw zarówno artystów jak i projektantów, którzy obecnie pragną poszerzać spektrum swej społecznej obecności by występować w roli odpowiedzialnych obywateli. Jednak dzisiejsze upowszechnienie się projektów włączających działania nieprofesjonalne i wernakularne nie poskutkowało podjęciem szerszej analizy tego zjawiska na polu historii sztuki. W tej sytuacji istotną potrzebą wydaje się refleksja teoretyczna, która podążać będzie w ślad za zachodzącymi przemianami. Deficyt prawidłowego rozumienia pojęć sztuki partycypacyjnej i dizajnu partycypacyjnego przekłada się bowiem na konsekwencje praktyczne w sytuacji, gdy hasło partycypacji zostaje chętnie podchwycone przez władze lokalne, odwołujące się do niego przy okazji przeprowadzanych procesów przekształceń tkanki urbanistycznej i rewitalizacji zaniedbanych kwartałów. Dlatego rolą poniższego tekstu jest po pierwsze – wskazanie na źródła sztuki i dizajnu partycypacyjnego oraz powiązane z nimi wartości, a po drugie – przegląd i uporządkowanie funkcjonujących już definicji. W ten sposób ma on szansę stać się okazją do ponownego przemyślenia, czym są w istocie przywołane zjawiska.

Keywords

PL

sztuka partycypacyjna; dizajn partycypacyjny; uczestnictwo; kontrkultura; klasa kreatywna; użytkownicy

EN

participatory art; participatory design; participation; counterculture; creative class; users

• Publisher: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
• Journal: Sztuka i Dokumentacja
• Year: 2020
• Issue: 23
• Pages: 161-174

Dates

published

2020

Contributors

other

Agnieszka Wołodźko

• RHIZOME Ośrodek Badania Sztuki Partycypacyjnej i Dizajnu Partycypacyjnego, Gdańsk

Identifiers

DOI

10.32020/ARTandDOC/23/2020/19