Refleksje wokół prawnokarnej oceny fałszowania produktów leczniczych oraz wprowadzania ich do obrotu

• Authors: Ewelina Wojewoda

Title variants

EN

Reflections on the criminal law assessment of the falsification of medicinal products and their placing on the market

Abstracts

EN

Pharmaceutical crime poses a huge challenge both to the national legislators and the international community. We have recently observed a particular development of this phenomenon, also due to the outbreak of the Covid-19 pandemic. The specific nature of pharmaceutical crime determines that in the case of irregularities in the marketing of medicinal products, we may have to deal with several regimes of liability – administrative, civil, criminal as well as professional one. On the penal level, the provisions grouped in the Criminal Code and the Pharmaceutical Law will be of fundamental importance. Correct classification of counterfeiting of medicinal products and their marketing may raise practical doubts which are based on the establishment of mutual relations between provisions – Article 165 paragraph 1 point 2 of the Penal Code and non-Code regulations found in the pharmaceutical law and extra-code regulations contained in the pharmaceutical law.

PL

Przestępczość farmaceutyczna stanowi ogromne wyzwanie dla ustawodawców krajowych i społeczności międzynarodowej. W ostatnim czasie możemy zaobserwować szczególny rozwój tego fenomenu, do czego przyczynił się wybuch pandemii COVID-19. Specyfika przestępczości farmaceutycznej przesądza o tym, że w przypadku nieprawidłowości w obrocie produktami leczniczymi możemy mieć do czynienia z kilkoma reżimami odpowiedzialności – odpowiedzialnością administracyjną, cywilną, karną, jak też zawodową. Na płaszczyźnie penalnej zasadnicze znaczenie będą miały przepisy zgrupowane w Kodeksie karnym i Prawie farmaceutycznym. Dokonanie prawidłowej subsumpcji fałszowania produktów leczniczych i wprowadzania ich do obrotu może wzbudzać wątpliwości praktyczne, u podłoża których leży ustalenie wzajemnego stosunku przepisów: art. 165 § 1 pkt 2 k.k. i regulacji pozakodeksowych znajdujących się w Prawie farmaceutycznym.

Keywords

PL

przestępczość farmaceutyczna; fałszowanie leków; leki sfałszowane; sfałszowane produkty lecznicze; medyczne prawo karne

EN

Pharmaceutical crime; counterfeiting of medicines; falsified medicines; falsified medicinal products; medical criminal law

• Publisher: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
• Journal: Prawo w Działaniu
• Year: 2022
• Issue: 49
• Pages: 83-98

Dates

published

2022

Contributors

author

Ewelina Wojewoda

• Katedra Prawa Karnego i Kryminologii, Wydział Prawa, Uniwersytet w Białymstoku

• https://orcid.org/000000031684506X

References

• A study on the public health and socioeconomic impact of substandard and falsified medical products, Geneva 2017, http://www.who.int/medicines/regulation/ssffc/ publications/SEStudy_EN_web.pdf?ua=1.
• Bogdan G., Komentarz do art. 165 kk. [w:] Kodeks karny. Komentarz, t. 2, red. A. Zoll, Warszawa 2017.
• Fałszowanie leków: laboratorium jak z CSI wykrywa to, czego nie widzi oko, Polityka Zdrowotna z 12 kwietnia 2018 r., https://www.politykazdrowotna.com/30631,falszowanie-lekow-laboratorium-jak-z-csi-wykrywa-to-czego-nie-widzi-oko.
• Fijałek Z., Sarna K., Fałszowanie leków i inne przestępstwa farmaceutyczne, Problemy Kryminalistyki 2009, nr 263.
• Fijałek Z., Sarna K., Wybrane aspekty jakości produktów leczniczych i suplementów diety – produkty substandardowe, nielegalne i sfałszowane, Rynek Farmaceutyczny 2009, nr 7, t. 65.
• Gądzik Z., Hałas R.G., Komentarz do art. 165 kk. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2021.
• Jabłońska A.E., Stępień K.A., Fałszowanie produktów leczniczych oraz zagrożenia wynikające z ich stosowania, Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 2019, nr 11.
• Kalinowska-Maksim I., Fałszowanie produktów leczniczych. Zagadnienia prawne i kryminologiczne, Warszawa 2020.
• Kalinowska-Maksim I., Wybrane czyny zabronione z obszaru przestępczości farmaceutycznej [w:] Przestępczość farmaceutyczna w XXI wieku, red. E.M. Guzik-Makaruk, I. Sołtyszewski, Warszawa 2022.
• Konarska-Wrzosek V., Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zdrowiu [w:] Szczególne dziedziny prawa karnego. Prawo karne wojskowe, skarbowe i pozakodeksowe, red. M. Bojarski, Warszawa 2018.
• Kondrat M., Komentarz do art. 2 pkt 38(a) pr. farm. [w:] Prawo farmaceutyczne. Komentarz, red. M. Kondrat, LEX/el. 2016.
• Kulik M., Komentarz do art. 163 kk. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2021.
• Manufacturing of and trafficking in falsified medical products, https://www.unodc.org/e4j/en/organized-crime/module-3/key-issues/falsified-medical-products. html.
• Mędraś M., Jóźków P., Zastosowanie testosteronu i steroidów androgenno-anabolicznych w sporcie, Endokrynologia Polska 2009, t. 63, nr 3.
• Miejsca dystrybucji sfałszowanych leków, https://www.gif.gov.pl/pl/nadzor/sfalszowane-produkty-le/informacje-ogolne/miejscadystrybucji-sfa/480,Miejsca- -dystrybucji-sfalszowanych-lekow.html.
• Olszewski W.L., Komentarz do art. 124b pr. farm. [w:] Prawo farmaceutyczne. Komentarz, red. W. L. Olszewski, LEX/el. 2016.
• Ożóg M., System handlu produktami leczniczymi i produktami pokrewnymi. Problematyka prawna, Warszawa 2009.
• Pawluczuk-Bućko P., The Impact of the Pandemic on Economic Crime, Białostockie Studia Prawnicze 2021, vol. 26, nr 6.
• Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, https://www.gov.pl/web/zdrowie/pozwolenie-na-dopuszczenie-do-obrotu1.
• Raport o stanie bezpieczeństwa w Polsce w 2016 r., Warszawa 2017.
• Sfałszowane produkty lecznicze, https://archiwum.gif.gov.pl/pl/nadzor/sfalszo wane-produkty-le/informacje-ogolne/sfalszowane-produkty-le/479,Fakty.html.
• Sfałszowane produkty lecznicze, https://www.gov.pl/web/zdrowie/sfalszowane-produkty-lecznicze.
• Stefański R.A., Komentarz do art. 163 kk. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, Warszawa 2016.
• Stefański R.A., Komentarz do art. 165 kk. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Filar, LEX/el. 2016.
• Stefański R.A., Komentarz do art. 165 kk. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Legalis/el. 2021.
• Stefański R.A., Komentarz do art. 165 kk. [w:] Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym. System Prawa Karnego, t. 8, red. L. Gardocki, Legalis/el. 2018.
• Substandard and falsified medical products, https://www.who.int/health-topics/substandard-and-falsified-medical--roducts#tab=tab_1.
• Substandard and falsified medical products, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/substandard-and-falsified-medical-products.
• Świeczkowski D., Zdanowski S., Merkes P., Jaguszewski M.J., Leki sfałszowane jako wyzwanie dla zdrowia publicznego – próba definicji pojęcia i skali zjawiska na świecie oraz ujęcie prawne i socjologiczne, Farmacja Społeczna 2019, nr 11.
• Wilk L., Komentarz do art. 124 pr. farm. [w:] Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zdrowiu. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2017.
• Wilk L., Komentarz do art. 124 pr. farm. [w:] Prawo farmaceutyczne. Komentarz, red. L. Ogiegło, Warszawa 2018.
• Wojewoda E., Prawnokarne i kryminologiczne aspekty medycznie wspomaganej prokreacji, Białystok 2019.
• Wojewoda E., Wybrane kodeksowe przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu powiązane z przestępczością farmaceutyczną [w:] Przestępczość farmaceutyczna w XXI wieku, red. E.M. Guzik-Makaruk, I. Sołtyszewski, Warszawa 2022.
• Zając D., Karalność obrotu dopalaczami w świetle art. 165 k.k. (analiza dogmatyczna), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2017, nr 4.

Identifiers

DOI

10.32041/pwd.4906

Biblioteka Nauki

2170044