O konieczności regulacji prawnej umowy franczyzy – uwagi do raportu „Faktyczna nierówność stron umowy franczyzy w Polsce”

• Authors: Barbara Jelonek-Jarco

Title variants

EN

On the necessity of legal regulation of the franchise agreement – comments to the report “The actual inequality of parties to the franchise agreement in Poland”

Abstracts

EN

The aim of the paper is to find the answer to the question whether franchise agreement should be regulated under Polish law. At the moment franchise agreement is a so called unnamed contract not regulated by Polish law. Taking into account analysis of the case law and the court files concerning franchise agreement, one may say that the regulation of franchise agreement is needed due to the fact that franchisee is the weaker party to the contract and it should be protected in a far better way than it is done at the moment. The regulation however should be well balanced and should not inhibit entering into the franchise agreements in Poland.

PL

Celem artykułu jest sformułowanie odpowiedzi na pytanie, czy umowa franczyzy powinna zostać uregulowana w prawie polskim. W chwili obecnej umowa ta jest tzw. umową nienazwaną, nieuregulowaną przez polskie prawo. Biorąc pod uwagę analizę orzecznictwa i akt sądowych dotyczących przedmiotowej umowy, można stwierdzić, że regulacja umowy franczyzy jest konieczna głównie ze względu na to, że franczyzobiorca stanowi słabszą stronę umowy i należy mu zapewnić odpowiednią ochronę. Regulacja powinna być jednak wyważona i nie może utrudniać zawierania umów franczyzy w Polsce.

Keywords

PL

franczyza; nierówność stron umowy; umowa nienazwana

EN

franchise agreement; inequality of the parties to the contract; unnamed contract

• Publisher: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
• Journal: Prawo w Działaniu
• Year: 2022
• Issue: 50

Dates

published

2022

Contributors

author

Barbara Jelonek-Jarco

• Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000000304182414

References

• Adamus R., Faktyczna nierówność stron umowy franczyzy w Polsce, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2020/10/IWS_Adamus-R._Faktyczna-nier%C3%B3wno%C5%9B%C4%87-stron-umowy-franczyzy-w-Polsce.pdf.
• Adamus R., W sprawie potrzeby uregulowania umowy franczyzy w Polsce, Prawo w Działaniu 2021, t. 48.
• Antoszak P., Fladrowska E., Hulisz A., Funkcjonowanie franczyzy na przykładzie wybranego przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki 2016, t. 28, seria: Ekonomia 2016, t. 8.
• Belohlavek A. J., Rozporządzenie Rzym I. Konwencja rzymska. Komentarz, t. 2, Warszawa 2010.
• Drapała P., Lackoroński B., Wymóg określenia (maksymalnej) kwoty kary umownej jako przesłanka ważności jej zastrzeżenia, Monitor Prawniczy 2021, nr 15.
• Drapała P., Olejniczak A., § 55. Kara umowna, nb 152 [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5. Prawo zobowiązań – część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2020, Legalis.
• Fila J., Witczak R., Podatkowe aspekty franchisingu jako formy finansowania przedsiębiorstw w globalizującej się gospodarce, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 2011, nr 260.
• Fuchs B., O potrzebie ustawowej regulacji umów nienazwanych na przykładzie umowy franchisingu [w:] Rozprawy z prawa cywilnego, własności intelektualnej i prawa prywatnego międzynarodowego: księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Bogusławowi Gawlikowi, red. J. Pisuliński, P. Tereszkiewicz, F. Zoll, Warszawa 2012.
• Gawlik B., Pojęcie umowy nienazwanej, Studia Cywilistyczne 1971, t. XVIII.
• Gawlik B., Umowy mieszane – konstrukcja i ocena prawna, Palestra 1974, nr 5.
• Góźdź K., Umowa o podział majątku a art. 353[1] KC – glosa – IV CSK 478/07, Monitor Prawniczy 2011, nr 5.
• Grochowski M., Paradoks słabości – ochrona „słabszego” przedsiębiorcy jako problem prawa umów [w:] Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie, t. II, red. M. Dumkiewicz, J. Szczotka, K. Kopaczyńska-Pieczniak, Warszawa 2020.
• Grochowski M., Skutki braku zachowania formy szczególnej oświadczenia woli, Warszawa 2017.
• Ignaczewski J., Umowy nienazwane, Warszawa 2004.
• Katner W.J. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 9. Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2018.
• Keskin M., Trendy rozwojowe franchisingu w Polsce i Europie, Ekonomia Międzynarodowa 2016, nr 13.
• Koch A., Umowa franchisingowa, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1980, nr 3.
• Kohutek K., Ujednolicanie cen w ramach franczyzy jako porozumienie mające antykonkurencyjny cel – uwagi krytyczne do wyroków Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 10.01.2018 r., VII AGa 828/18, i Sądu Najwyższego z 9.10.2019 r., I NSK 89/18, Glosa 2020, nr 3.
• Kowalczuk-Szymańska M., Zobowiązanie do ujawnienia istotnych informacji przed zawarciem umowy franczyzy (pre-contractual disclosure obligation). Analiza prawnoporównawcza na tle ustawodawstwa polskiego oraz wybranych jurysdykcji, Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2019, nr 4, Legalis.
• Kurda M., Dojrzały rynek franczyzy, https://franchising.pl/artykul/11553/dojrzaly-rynek-franczyzy/.
• Lackoroński B., Określenie sumy w zastrzeżeniu kary umownej, Monitor Prawniczy 2018 nr 23.
• Łolik M., Kwestia określenia kary umownej w kontekście jej maksymalnej wartości jako przesłanka jej prawidłowego zastrzeżenia, Przegląd Prawa Handlowego 2020, nr 10.
• Maciuszek I., Regulacja umowy franchisingu w polskim systemie prawnym [w:] Nauki społeczne i ekonomiczne wobec problemów współczesności. Wybrane zagadnienia, red. K. Pujer, Wrocław 2017.
• Malarewicz-Jakubów A., Po co kodyfikować umowę franchisingu [w:] 50 lat Kodeksu cywilnego, red. P. Stec, M. Załucki, Warszawa 2015.
• Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 1998.
• Nowacki J., Studia z teorii prawa, Kraków 2003.
• Pecyna M., Zoll F., Założenia projektu struktury części szczegółowej zobowiązań. W poszukiwaniu nowego modelu, Transformacje Prawa Prywatnego 2012, nr 1.
• Promińska U. [w:] System prawa prywatnego, t. 9. Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2018.
• Promińska U., Czy nadszedł czas na regulację umowy franchisingu [w:] Instytucje prawa handlowego w przyszłym kodeksie cywilnym, red. T. Mróz, M. Stec, Warszawa 2012.
• Promińska U., Umowa franchisingu jako umowa nienazwana [w:] Czynić postęp w prawie. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, red. W. Robaczyński, Łódź 2017.
• Pyziak-Szafnicka M., Kilka uwag na temat modelu kary umownej [w:] Aurea praxis aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, red. J. Gudowski, K. Weitz, Warszawa 2011.
• Radwański Z., Zielona Księga. Optymalna wizja Kodeksu cywilnego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2006.
• Romanowski M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 9. Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2018.
• Romanowski M., Czy należy regulować umowy nienazwane?, Studia Prawa Prywatnego 2009, nr 2.
• Rott-Pietrzyk E., Grochowski M., Regulacja umów o pośrednictwo w DCFR (wzorcem dla ustawodawcy polskiego), Transformacje Prawa Prywatnego 2017, nr 3.
• Rott-Pietrzyk E., Grochowski M., Struktura regulacji umów o pośrednictwo handlowe (wnioski prawnoporównawcze i propozycje legislacyjne), Studia Prawa Prywatnego 2018, nr 1, Legalis.
• Rześniowiecka B., Franchising [w:] Od auditingu do sponsoringu w rachunkowości, red. K. Czubakowska, Warszawa 2007.
• Stecki L., Franchising, Toruń 1997.
• Traple E., Ochrona słabszej strony umowy a kontrola treści umowy ze względu na przekroczenie granic swobody umów i sposób zawarcia umowy, Kwartalnik Prawa Prywatnego 1997, nr 2.
• Trzaskowski R., Skutki sprzeczności umów obligacyjnych z prawem, Warszawa 2013.
• Wiewiórowska-Domagalska A., B2B z cechami B2C: czy i o ile opłaca się uczynienie franczyzy umową nazwaną? [w:] Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, red. M. Jagielska, M. Pazdan, M. Rott-Pietrzyk, E. Szpunar, Warszawa 2017.
• Wiewiórowska-Domagalska A., Franchising – Study for the IMCO Committee, IP/A/IMCO/2015–05 (2016), https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/578978/IPOL_STU(2016)578978_EN.pdf.
• Wolter A., Prawo cywilne, Warszawa 2001.
• Wrzesińska J., Rozwój systemów franczyzowych w Polsce, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 2011, nr 93.
• Założenia Kodeksu Franczyzy przyjęte!, https://franczyza.org.pl/zalozenia-kodeksu-franczyzy-przyjete/.
• Ziembiński Z., Podstawy sporów o „luki w prawie”, Państwo i Prawo 1966, nr 2.
• Ziółkowska M.J., Franczyza. Nowoczesny model rozwoju biznesu, Warszawa 2020.
• Ziółkowska M., Franczyza jako strategia wzrostu wartości przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2011, nr 46.

Identifiers

DOI

10.32041/pwd.5006

Biblioteka Nauki

2170527