Przepis art. 240 § 1 Kodeksu karnego a tajemnica obrończa, adwokacka, radcowska i tajemnica spowiedzi

• Authors: Konrad Burdziak

Title variants

EN

The provision of Article 240 § 1 of the Criminal Code and the secrecy of defense, lawyers, legal advisers and confession secrecy

Abstracts

EN

The study attempts to answer the question of what the relationship with each other is the secrecy of defense / lawyer / legal counsel / confession and the obligation to notify about the crime, and more precisely: in what relation to each other the legal norms set out in Article 178 of the Code of Criminal Procedure (and other provisions) and in Article 240 § 1 of the CC. The research method used in the work is the dogmatic and legal method. As a result of the considerations, it was found that: 1) a defender / advocate / legal counsel / clergyman, without immediately notifying the body appointed to prosecute crimes of the fact of committing one of the prohibited acts listed in Article 240 § 1 of the CC, does not exceed any sanctioned law norm (especially the one mentioned in Article 240 § 1 of the CC), due to the fact that it does not violate the rules of conduct also with regard to the legal interest in the form of the proper functioning of the judiciary; 2) the provisions of Article 178 of the Code of Criminal Procedure, Article 6 sec. 1-3 of the Act - Law on the Bar, Article 3 sec. 3-5 of the Act on Legal Advisers, Article 86 § 1 of the CCP, Article 180 § 2 of the CCP do not constitute provisions modifying the scope of application or standardization of the sanctioned norm set out in Article 240 § 1 of the CC (all the more so, they do not constitute circumstances that make it impossible to accept the unlawfulness of human behavior, i.e. counter-types; it is also impossible to use in their context the lex specialis derogat legi generali rule). They only confirm the high rank and social acceptance of the defense, lawyer, legal adviser secrets and confession secrets.

PL

W pracy podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, w jakim stosunku względem siebie pozostają tajemnica obrończa/adwokacka/radcowska/spowiedzi i obowiązek zawiadomienia o przestępstwie, ściślej: w jakim stosunku względem siebie pozostają normy prawne wysłowione w art. 178 Kodeksu postępowania karnego (oraz innych przepisach) i w art. 240 § 1 Kodeksu karnego. Metodą badawczą wykorzystaną w pracy jest metoda dogmatycznoprawna. W wyniku przeprowadzonych rozważań ustalono, że: 1) obrońca / adwokat / radca prawny / duchowny, nie zawiadamiając niezwłocznie organu powołanego do ścigania przestępstw o fakcie popełnienia jednego z czynów zabronionych wymienionych w art. 240 § 1 k.k., nie przekracza żadnej prawnokarnej normy sankcjonowanej (zwłaszcza tej wymienionej w art. 240 § 1 k.k.), a to z uwagi na to, iż nie narusza reguł postępowania także wobec dobra prawnego w postaci prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości; 2) przepisy art. 178 k.p.k., art. 6 ust. 1–3 ustawy – Prawo o adwokaturze, art. 3 ust. 3–5 ustawy o radcach prawnych, art. 86 § 1 k.p.k., art. 180 § 2 k.p.k. nie stanowią przepisów modyfikujących zakres zastosowania bądź normowania normy sankcjonowanej wysłowionej w art. 240 § 1 k.k. (tym bardziej zaś nie stanowią okoliczności uniemożliwiających przyjęcie bezprawności ludzkiego zachowania się, czyli kontratypów; niemożliwe jest również skorzystanie w ich kontekście z reguły lex specialis derogat legi generali). Potwierdzają one wyłącznie wysoką rangę i społeczną akceptację tajemnicy obrończej, adwokackiej, radcowskiej i tajemnicy spowiedzi.

Keywords

PL

tajemnica obrończa; tajemnica adwokacka; tajemnica radcowska; tajemnica spowiedzi; zawiadomienie o przestępstwie

EN

defense secrecy; lawyer secrecy; legal counsel secrecy; confession secrecy; notification of an offense

• Publisher: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości
• Journal: Prawo w Działaniu
• Year: 2022
• Issue: 51
• Pages: 63-78

Dates

published

2022

Contributors

author

Konrad Burdziak

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000206961174

References

• Bocheński M., Pomiędzy zasadą poufności zawodowej a obowiązkiem denuncjacji – czy polskie prawo lekceważy, czy chroni tajemnicę zawodową psychologa?, Psychologia Wychowawcza 2019, nr 15, DOI: 10.5604/01.3001.0013.2975.
• Bojarski D., Tajemnica spowiedzi w postępowaniu karnym, [w:] Katalog dowodów w postępowaniu karnym, red. M. Czerwińska, P. Czarnecki, Warszawa 2014.
• Burdziak K., Osoba niepoczytalna a prawnokarna norma sankcjonowana. Rozważania na tle polskiego Kodeksu karnego, Warszawa 2021.
• Choduń A., Lex specialis i lex generalis a przepisy modyfikujące, [w:] W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, red. A. Choduń, S. Czepita, Szczecin 2010.
• Cora Ł., Bezwzględny zakaz dowodowy uchylania tajemnicy adwokackiej oraz niedopuszczalność stosowania czynności poszukiwawczo-dowodowych w kancelarii adwokackiej, [w:] Nowe spojrzenie na model zakazów dowodowych w procesie karnym, red. J. Skorupka, A. Drozd, Warszawa 2015.
• Gardocka T., Z problematyki granic legalnego działania obrońcy w procesie karnym, Palestra 1987, nr 3–4.
• Giezek J., Komentarz do art. 26 k.k., [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. J. Giezek, LEX/el. 2021.
• Giezek J., O granicach tajemnicy adwokackiej oraz zgodzie „dysponenta” na jej ujawnienie, Palestra 2014, nr 9.
• Herzog A., Komentarz do art. 240 k.k., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red.R.A. Stefański, Warszawa 2015.
• Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Komentarz do art. 178 k.p.k., [w:] Kodeks postpowania karnego. Komentarz do art. 1–296, t. I, red. P. Hofmański, Legalis/el. 2011.
• Kardas P., Konstytucyjne i ustawowe aspekty ochrony tajemnicy zawodowej powierzanej przedstawicielom zawodów zaufania publicznego, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2014, z. 4.
• Kłak C.P., Notariusz i samorząd notarialny a obowiązek zawiadomienia o przestępstwie, Nowy Przegląd Notarialny 2013, nr 1.
• Kunicka-Michalska B., Ochrona tajemnicy zawodowej w polskim prawie karnym, Warszawa 1972.
• Kwiatkowski Z., Zakazy dowodowe w procesie karnym, Katowice 2001.
• Marchwicki W., Tajemnica adwokacka. Analiza konstytucyjna, Warszawa 2015.
• Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010.
• Piórkowska-Flieger J., Komentarz do art. 240 k.k., [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2013.
• Plebanek E., Rusinek M., Ujawnienie tajemnicy zawodowej w procesie karnym a odpowiedzialność karna, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2007, z. 1.
• Pohl Ł., Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Poznań 2007.
• Razowski T., Komentarz do art. 240 k.k., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2014.
• Rusinek M., Tajemnica zawodowa i jej ochrona w polskim procesie karnym, Warszawa 2007.
• Sarkowicz R., Wyrażanie przyczynowości w tekście prawnym (na przykładzie kodeksu karnego z 1969 r.), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1989, nr 37.
• Skrętowicz E., Kruk E., O tajemnicy adwokackiej w procesie karnym, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G 1996, t. XLIII.
• Tomkiewicz M., „Tajemnica spowiedzi” i „tajemnica duszpasterska” w procesie karnym, Prokuratura i Prawo 2012, nr 2.
• Urbaniak-Mastalerz I., Pomiędzy względnością a bezwzględnością zakazów dowodowych – uwagi na tle relacji pomiędzy tajemnicą zawodową a obrończą, [w:] Nowe spojrzenie na model zakazów dowodowych w procesie karnym, red. J. Skorupka, A. Drozd, Warszawa 2015.
• Warylewski J., Tajemnica adwokacka i odpowiedzialność karna za jej naruszenie (ujawnienie), Palestra 2015, nr 5–6.
• Wiak K., Komentarz do art. 240 k.k., [w:] Kodeks karny. Komentarz,red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2015.
• Wielec M., Zakaz dowodowy tajemnicy spowiedzi w postępowaniu karnym, Warszawa 2012.
• Wilk L., Obowiązek denuncjacji w prawie karnym (art. 240 k.k.), Prokuratura i Prawo 1999, nr 1.
• Wronkowska S., [w:] Zarys teorii prawa, S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Poznań 1997.
• Zagrodnik J., Metodyka pracy obrońcy i pełnomocnika w sprawach karnych i karnych skarbowych, LEX/el. 2016.
• Zgoliński I., Komentarz do art. 240 k.k., [w:] Kodeks karny. Komentarz,red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2016.
• Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2012.
• Zoll A., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu (Zagadnienia ogólne), Warszawa 1982.
• Żylińska J., Prawny obowiązek zawiadomienia o niektórych przestępstwach (art. 240 k.k.), Prokuratura i Prawo 2015, nr 10

Identifiers

DOI

10.32041/pwd.5105

Biblioteka Nauki

2171604