Geneza hegemoni – implikacja terminu na podstawie Machiavellego oraz analiza hegemoni wybranych państw na przestrzeni wieków

• Authors: Karolina Brysiak , Leszek Elak , Karol Zygo

Title variants

EN

The Origins of Hegemony – the Implication of the Term Based on Machiavelli’s Work and the Analysis of the Hegemony of Selected States Over the Centuries

Abstracts

EN

The analysis of Niccolò Machiavelli’s The Prince allowed the Authors to draw conclusions regarding the hegemony and its main factors such as lands, the army and the ruler which, under the influence of time and changing conditions on the international arena, turned into power and military, economic, technological as well as information development, and arrangements and alliances in the international arena. The assessment of the reign of Ancient Rome, Sparta, the Ottoman Empire, Spain, France and Great Britain, in the times when these countries had strong international positions, allows to support the analyzed hegemonic factors with examples. Concluding, the Authors also show how the intensity of the discussed geopolitical factors affects the duration of hegemony of these countries. Learning from the experience of previous hegemons makes it possible to exclude mistakes that lead to the weakening of the country’s position. Exercising power over the whole world requires the hegemon to be constantly prudent and vigilant to crisis situations inside and outside the country in order to ensure a sense of security for citizens.

PL

Analiza dzieła Niccolò Machiavellego Książe pozwoliła Autorom na wysnucie wniosków odnoszących się do hegemoni i jej głównych czynników, jakimi są ziemie, wojsko oraz władca, które pod wpływem czasu i zmieniających się warunków na arenie międzynarodowej przeistoczyły się we władzę, rozwój militarny, ekonomiczny, technologiczny i informacyjny oraz układy i sojusze na arenie międzynarodowej. Ocena panowania Starożytnego Rzymu, Sparty, Imperium Osmańskiego, Hiszpanii, Francji oraz Wielkiej Brytanii w czasach, w których państwa te posiadały silną pozycję, pozwala na oparcie przykładami czynników hegemonicznych przeanalizowanych przez Autorów. Wnioskując Autorzy również pokazują, w jaki sposób intensywność omawianych czynników geopolitycznych wpływa na czas trwania hegemonii przez te państwa. Czerpanie wiedzy z doświadczeń poprzednich hegemonów daje możliwość wykluczenia błędów, które doprowadzają do osłabienia pozycji kraju. Sprawowanie władzy nad całym światem wymaga od hegemona nieustannej roztropności i czujności na występujące sytuacje kryzysowe wewnątrz, jak i za granicami państwa, aby zapewnić poczucie bezpieczeństwa obywatelom.

Keywords

PL

ziemie; wojsko; władca; władza; rozwój militarny, ekonomiczny, technologiczny i informacyjny; układy i sojusze na arenie międzynarodowej; geopolityka; poczucie bezpieczeństwa

EN

lands; army; ruler; power; military, economic, technological and information development; arrangements and alliances in the international arena; geopolitics; sense of security

• Publisher: Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
• Journal: Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
• Year: 2022
• Volume: 17
• Issue: 19 (2)
• Pages: 63-87

Dates

published

2022

Contributors

author

Karolina Brysiak

• Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Chełmie

• https://orcid.org/0000000209616181

author

Leszek Elak

• Akademia Sztuki Wojennej

• https://orcid.org/0000000252559768

author

Karol Zygo

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie

• https://orcid.org/0000000282741958

References

• Brodka, Dariusz. 2006. „Upadek Cesarstwa Rzymskiego w historiografii wieków IV-VI (zarys problemu).” Przegląd historyczny 97, nr 2:129-44.
• Dunaj, Bogusław. 2021. Słownik języka polskiego. Konin: Wydawnictwo Langenscheidt Polska.
• Forycki, Maciej. 2012. „Między merkantylizmem a liberalizmem ekonomicznym. Wokół przemian gospodarczo-społecznych w XVIII stuleciu.” W „Powtórka przed…”. VI Spotkania z historią dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych 18-19 września oraz 20-21 września, red. Józef Dobosz, i Danuta Konieczka-Śliwińska, 49-58. Poznań: Instytut Historii UAM.
• Jaczynowska, Maria. 1986. Historia Starożytnego Rzymu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Krupa, Marcin. 2018. „Pozycja gospodarcza Wielkiej Brytanii a statystyka dynamiki wojen 1816-1913.” Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 12, nr 1:237-47.
• Kubiaczyk, Filip. 2010. Między wojną a dyplomacją. Ferdynand Katolicki i polityka Hiszpanii w latach 1492-1516. Kraków: Universitas.
• Kulesza, Ryszard. 2003. Starożytna Sparta. T. 12. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
• Machiavelli, Niccolò. 2010. Książe. Tłum. Zdzisław Płoski. Warszawa: Helion S.A.
• Serwański, Maciej, i Zygmunt Boras. 1978. Historia powszechna XVI wieku. Teksty źródłowe. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Szklarzewski, Norbert. 2020. „Recenzja książki Krzysztofa Marchlewicza, U szczytu potęgi. Wielka Brytania w latach 1815-1914, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2019.” Studia Podlaskie 28:292-95.
• Wallerstein, Immanuel. 2007. Analiza systemów-światów. Wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.

Identifiers

DOI

10.32084/bsawp.4955

Biblioteka Nauki

22180957