Społeczeństwo obywatelskie w Unii Europejskiej

• Authors: Krzysztof Orzeszyna

Title variants

EN

Civil Society in the EU

Abstracts

EN

The notion of civil society became a hotly debated issue at the end of the 20th century. In the republican tradition it has its roots in community and its good, and freedom of a community leads to the individual being free (a citizen). In the liberal tradition, the representative object is no longer the „community body” but groups of interests or an individual interest. Relations between an individual, civil society and the State are of importance. The pluralism of subjects functioning in social, economic, political, cultural, and religious spheres of life enhance the importance of a civil society, as envisaged by the European legislation (Art. 257 of TEC, Art. 300 of TFEU, Art. 11 of the Lisbon Treaty).

PL

Pojęcie „społeczeństwo obywatelskie” stało się pod koniec XX w. przedmiotem szerokiej dyskusji. W tradycji republikańskiej ma ono podstawy we wspólnocie i jej dobru; wolność wspólnoty warunkuje wolność jednostki – obywatela. W tradycji liberalnej przedmiotem reprezentatywnym nie jest już „ciało wspólnotowe”, ale grupy interesów czy jednostki. Istotny jest problem relacji pomiędzy jednostką, społeczeństwem obywatelskim i państwem. Pluralizm podmiotów życia społecznego, gospodarczego, politycznego, kulturalnego i religijnego powoduje wzrost znaczenia społeczeństwa obywatelskiego w konstrukcji europejskiej (art. 257 TWE, 300 TFUE; art. 11 TL).

Keywords

PL

społeczeństwo obywatelskie; dialog społeczny; demokracja uczestnicząca

EN

civil society; social dialogue; participatory democracy

• Publisher: Polska Akademia Nauk
• Journal: Teka Komisji Prawniczej
• Year: 2009
• Volume: 2
• Pages: 94-108

Dates

published

2009

Contributors

author

Krzysztof Orzeszyna

• Katedra Praw Człowieka, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

References

• A. Antoszewski, Społeczeństwo otwarte, [w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2004.
• E. Bernard, Commentaire des Traités d'Amsterdam et de Nice, Article 257, [w:] Traités d'Amsterdam et de Nice. Commentaire article par article, dir. V. Constantinesco, Y. Gautier, D. Simon, Ed. Economica, Paris 2007.
• B. Brugger, Republican Tradition in Political Thought: Virtuous or Virtual?, New York 1999.
• R. Dagger, Civic Virtues: Rights, Citizenship and Republican Liberalism, Oxford 1997.
• P. Dąbrowska, Koncepcja „nowego rządzenia” w prawie Unii Europejskiej a Konstytucja dla Europy, [w:] Konstytucja dla Europy. Przyszły fundament Unii Europejskiej, red. S. Dudzik, Zakamycze 2005.
• K.H.F. Dyson, The State Tradition in Western Europe: A Study of an Idea and Institution, Oxford 1980.
• T. Gilby, Principality and Polity: Aquinas and the Rise of State Theory in the West, London 1958.
• C. Grewe, Article I–47, [w:] Traité établissant une Constitution pour l'Europe. Parties I et IV „Architecture constitutionnelle” Commentaire article par article, Dir. L. Burgorgue-Larsen, A. Levade, F. Picod, t. I, Bruylant, Bruxelles 2007.
• J. Habermas, Further Reflections on the Public Sphere, [w:] Habermas and the Public Sphere, ed. C. Calhoun, London 1992.
• C. Mik, Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki, t. I, Warszawa 2000.
• S. Oliwniak, Społeczeństwa obywatelskie, [w:] Wielka encyklopedia prawa, red. B. Hołyst, Warszawa 2005.
• K. Orzeszyna, Podstawy relacji między państwem a kościołami w konstytucjach państw członkowskich i Traktatach Unii Europejskiej. Studium prawnoporównawcze, Lublin 2007.
• D. Pietrzyk-Reeves, Idea społeczeństwa obywatelskiego. Współczesna debata i jej źródła, Wrocław 2004.
• D. I. Pietrzyk, Liberalne, demokratyczne czy obywatelskie? Społeczeństwo obywatelskie a liberalna demokracja, „Państwo i Społeczeństwo” 2 (2002), nr 2.
• É. de Poncins, Vers une Constitution européenne. Texte commenté du projet de traité constitutionnel établi par la Convention européenne, Paris 2003.
• F.X. Priollaud, D. Siritzky, Le Traité de Lisbonne. Texte et commentaire article par article des nouveaux Traités européens (TUE-TFUE), La Documentation française, Paris 2008.
• T. Smith, The Role of Ethics in Social Theory, New York 1991.
• B. Szlachta, Państwo a obywatel. Uwagi o pojmowaniu obywatelstwa i praw z nim związanych, [w:] A. Rzegocki (red.), Państwo jako wyzwanie, Kraków 2000.
• A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, przekł. B. Janicka, M. Król, t. I–II, Kraków 1996.
• M. Walzer, Spór o społeczeństwo obywatelskie, [w:] Ani książę, ani kupiec: obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, wybór tekstów i wstęp J. Szacki, Kraków 1997.
• T. Żyro, Wstęp do politologii, Warszawa 2004.

Identifiers

DOI

10.32084/tkp.6622

Biblioteka Nauki

55993022