Garnizon wojskowy w Lublinie w latach 1788–1792

• Authors: Łukasz Cholewiński

Title variants

EN

Military Garrison in Lublin in 1788–1792

RU

Военный гарнизон в Люблине в 1788–1792 гг.

Abstracts

EN

The subject of Lublin’s garrison during the Four-Years Sejm has never been described in detail in Polish historiography. Hence, the author of this article decided to examine the personnel composition of the garrison’s units. The paper covers various topics, which include problems associated with the feeding and housing of the troops, as well as issues related to military equipment, training, drill and exercise locations. Furthermore, issues regarding uniforms are discussed, an example being the availability (and access to) shoes and coats. By investigating the above research problems, the article is able to portray the military activities of the Civil-Military Commission in Lublin and how its garrison functioned during the reforms of the Four-Year Sejm.

RU

Тема Люблинского гарнизона во время Четырехлетнего сейма не была подробно описана в польской историографии. Поэтому автор решил изучить личный состав гарнизонных частей. Существенны были также проблемы с питанием и проживанием солдат. Кроме этого, в теме есть интересные вопросы, связанные с военными учениями, местами прохождения учений и экипировкой солдат. Наконец, стоит также задать вопрос об униформе солдат и доступе, например, к обуви или плащам. Ответ на поставленные вопросы исследования позволит понять функционирование гарнизона и представить себе военную деятельность Военно-гражданской комиссии в Люблине в период реформ Четырехлетнего сейма.

PL

Temat garnizonu Lublina w okresie Sejmu Czteroletniego nie doczekał się szczegółowego opisu w historiografii polskiej. Stad autor postanowił przebadać skład osobowy jednostek wchodzących w skład garnizonu. Istotne są także problemy wyżywienia i kwaterunku żołnierzy. Interesujące są również zagadnienia związane ze szkoleniem i musztrą wojskowych, miejscami odbywania ćwiczeń i wyposażeniem żołnierzy. Na koniec warto jest zadać pytanie o umundurowanie żołnierzy oraz dostęp na przykład do butów czy płaszczy. Odpowiedz na powyższe pytania badawcze pozwoli przedstawić funkcjonowanie garnizonu i wojskowe działania Komisji Cywilno-Wojskowej w Lublinie w okresie reform Sejmu Czteroletniego.

Keywords

PL

wojsko; garnizon; miasto; komisja cywilno-wojskowa; Sejm Czteroletni

EN

army; garrison; city; Civil-Military Commission; Four-Year Sejm

RU

армия; гарнизон; город; военно-гражданская комиссия; Четырехлетний сейм

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2021
• Volume: XXII (LXXIII)
• Issue: 1 (275)
• Pages: 11-34

Dates

published

2021

Contributors

author

Łukasz Cholewiński

• Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

• https://orcid.org/0000000236803783

References

• Pamiętniki Jakuba Filipa Kierzkowskiego kapitana wojska francuzkiego kawalera krzyża Legii Honorowej a na ostatku majora w wojsku polskiem 1831 r. Warszawa: Księgarnia E. Wende, 1903.
• Volumina Legum. T. 9. Kraków: Wyd. Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Nauk, 1889.
• Bałaban, Majer. Żydowskie miasto w Lublinie. Tłum. Jan Doktór. Lublin: Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN, 2012.
• Cholewiński, Łukasz. „Problemy utrzymania zdrowia i kondycji fizycznej w świetle regulaminów wojskowych doby stanisławowskiej (zarys problematyki).” Medycyna Nowożytna 26, z. 2 (2020): 75–97.
• Czop, Jan. Barwa wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku. Rzeszów: Wyd. Libra, 2009.
• Gordziejew, Jerzy. Komisje porządkowe cywilno-wojskowe w Wielkim Księstwie Litewskim w okresie Sejmu Czteroletniego. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.
• Górski, Konstanty. Historya jazdy polskiej. Kraków: Księgarnia Spółki Wydawniczej Polskiej, 1894.
• Jakimowicz, Kamil. Instytucje państwowe i samorządowe w życiu mieszkańców Lublina w latach 1764–1794. Lublin: Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2020.
• Jakimowicz, Kamil. „Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa Ziemi Lubelskiej i Powiatu Urzędowskiego jako instytucja administracyjno-samorządowa.” Wschodni Rocznik Humanistyczny 16, nr 3 (2019): 151–167, https://doi.org/10.36121/kjakimowicz.16.2019.3.151.
• Kermisz, Józef. Lublin i lubelskie w ostatnich latach Rzeczpospolitej (1788–1794). T. 1. Lublin: Wyd. Zarządu Miejskiego, 1939.
• Pawłowski, Bronisław. „Służba wojskowa Tadeusza Kościuszki w latach 1790–1791.” W Od konfederacji barskiej do powstania styczniowego. Studia z historii wojskowości, red. Stanisław Herbst, 78–110. Warszawa: Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1962.
• Ratajczyk, Leonard. „Nieznane archiwum pisarza polnego Kazimierza Rzewuskiego.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 14, cz. 2 (1968): 327–339.
• Ratajczyk, Leonard. „Przyczynek do sprawy werbunku i poboru rekrutów na ziemiach polskich w XVIII wieku.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 15, cz. 1 (1969): 61–72.
• Ratajczyk, Leonard. Wojsko i obronność Rzeczypospolitej 1788–1792. Warszawa: Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Rawski, Tadeusz. „Wojsko Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1788–1789 (początek aukcji w trakcie Sejmu Czteroletniego).” W Czyn zbrojny w dziejach narodu polskiego. Red. Piotr Matusak, Marek Plewczyński i Marek Wagner, 91–110. Siedlce: Wyd. Akademii Pedagogicznej, 2004.
• Smoliński, Aleksander. „Proweniencja oraz kształtowanie się schematu barw artylerii wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII w.” W Wśród dymu i ognia. Studia i materiały do dziejów artylerii polskiej i obcej. Red. Aleksander Smoliński, 87–137. Oświęcim: Napoleon V, 2016.
• Srogosz, Tadeusz. Problemy sanitarno-zdrowotne w działalności administracji Rzeczypospolitej w okresie stanisławowskim. Łódź: Akademia Medyczna, 1993.
• Szyndler, Bartłomiej. Tadeusz Kościuszko 1746–1817. Warszawa: Bellona, 1991.
• Wajs, Karolina i Symcha Wajs. Fakty i wydarzenia z życia lubelskich Żydów. Lublin: Wyd. UMCS, 1997.
• Wielhorski, Janusz. Szable w dłoń. Przyczynki do rodowodów koronnej jazdy polskiego autoramentu, zaczem jazdy narodowej konnej jej O. de B., ciągłość oddziałowa, filiacje, nazewnictwo, numeracja, dowódcy i przydziały do W. J. wyższego szczebla 1773–1794. Melocheville – Tarnowskie Góry: SMDBiB – Oddz. Górnośląski, 1991.
• Wysok, Wiesław i Robert Kuwałek. Lublin. Jerozolima Królestwa Polskiego. Lublin: Stowarzyszenie „Dialog i Współpraca”, 2001.
• Cholewiński, Łukasz. „Dywizja Wielkopolska w latach 1775–1794.” Dysertacja doktorska, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, 2019.

Identifiers

DOI

10.32089/WBH.PHW.2021.1(275).0001

Biblioteka Nauki

1857156