Sprawy Alberta Snauwaerta i Louisa François Quievreux: przyczynki do polsko-belgijskiej zimnej wojny

• Authors: Dariusz Jarosz

Title variants

EN

The Cases of Albert Snauwaert and Louis François Quievreux: Contributions to the Polish-Belgian Cold War

DE

Die Fälle von Albert Snauwaert und Louis François Quievreux: Beiträge zum polnisch-belgischen Kalten Krieg

Abstracts

EN

Th e article analyzes two court cases concerning Belgian citizens: Albert Snauwaert and Louis François Quievreux, who were accused of espionage and convicted by a Polish military courts in 1949. Their cases should be considered in the broader context of the deteriorating Polish-Belgian relations that existed at that time. Th e circumstances of their arrest and conviction as well as the eff orts made to free them are presented. The findings are based primarily on the results of a query conducted in various Polish archival collections (Archiwum Akt Nowych, Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych and Instytut Pamięci Narodowej). The cases of Snauwaert and Quievreux are only minor contributions to the wider problem of Polish-Belgian relations at the time, but they reveal the methods used by both sides during both the escalation and the subsequent calming of relations.

DE

In diesem Aufsatz werden zwei Gerichtsverfahren um die belgischen Staatsbürger Albert Snauwaert und Louis François Quievreux analysiert, die 1949 von polnischen Militärgerichten wegen Spionage angeklagt und verurteilt wurden. Sie werden im breiteren Kontext der sich damals verschlechternden polnisch-belgischen Beziehungen untersucht. Es werden hierbei die Umstände der Verhaft ung und Verurteilung der Angeklagten sowie die Bemühungen um ihre Freilassung dargestellt. Die Ergebnisse basieren in erster Linie auf einer Recherche in polnischen Archivbeständen (Akten im Archiwum Akt Nowych, Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych in Warschau sowie im Instytut Pamięci Narodowej). Die Fälle um Snauwaert und Quievreux bilden lediglich einen kleinen Beitrag zum umfassenderen Problem der polnisch-belgischen Beziehungen während des Kalten Krieges. Sie zeigen einen Ausschnitt dieser Beziehungen und die Instrumente, die von beiden Seiten in der Zeit der eskalierenden und später abschwächenden Konfl ikte eingesetzt wurden.

PL

Artykuł zawiera analizę dwóch spraw sądowych dotyczących obywateli belgijskich: Alberta Snauwaerta i Louisa François Quievreux oskarżonych o szpiegostwo i skazanych przez polskie sądy wojskowe w 1949 r. Należy je rozpatrywać w szerszym kontekście pogarszających się w tym okresie relacji polsko-belgijskich. Przedstawiono okoliczności ich aresztowania i skazania oraz wysiłki podejmowane w celu ich uwolnienia. Podstawą ustaleń są przede wszystkim wyniki kwerendy przeprowadzonej w polskich zbiorach archiwalnych (akta przechowywane w Archiwum Akt Nowych, Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie i w Instytucie Pamięci Narodowej). Sprawy Snauwaerta i Quievreux to tylko drobne przyczynki do szerszego problemu, jakim były polsko-belgijskie relacje w okresie zimnej wojny. Pokazują one pewien wycinek tych stosunków oraz instrumentarium, jakim posługiwały się obie strony w okresie eskalacji, a następnie wyciszenia konfliktów.

Keywords

PL

Albert Snauwaert; Louis François Quievreux; zimna wojna; stosunki polsko-belgijskie po II wojnie światowej; szpiegomania

EN

Albert Snauwaert; Louis François Quievreux; Cold War; espionage; Polish-Belgian relations after World War II

DE

Albert Snauwaert; Louis François Quievreux; Kalter Krieg; polnisch-belgische Beziehungen nach dem Zweiten Weltkrieg; Spionage

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2023
• Volume: XXIV (LXXV)
• Issue: 1(283)
• Pages: 107-128

Dates

published

2023

Contributors

author

Dariusz Jarosz

• Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

• https://orcid.org/0000000278828532

References

• Bagieński, Witold. „Procesy pokazowe oskarżonych o szpiegostwo w pierwszej dekadzie Polski Ludowej”. W Piony śledcze aparatu bezpieczeństwa publicznego 1944– 1990. Red. Magdala Dźwigał i Paweł Skubisz, 389–427. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2017.
• Dąbrowska, Maria. Dzienniki powojenne 1955–1959. T. 3. Wybór, wstęp i przypisy Tadeusz Drewnowski. Warszawa: Czytelnik, 1997.
• Gdaniec, Ewelina. „Aresztowania i procesy sądowe brytyjskiego personelu dyplomatycznego oraz obywateli brytyjskich w Polsce (1947–1956)”. Dzieje Najnowsze 49, nr 3 (2017): 99–118. https://doi.org/10.12775/DN.2017.3.05.
• Goddeeris, Idesbald. Polonia belgijska w pierwszych latach po II wojnie światowej. Tłum. Agnieszka Lucima. Warszawa: Semper, 2005.
• Iwaszkiewicz, Jarosław. Dzienniki 1911–1955. Oprac. i przypisy Agnieszka i Robert Papiescy. Warszawa: Czytelnik, 2007.
• Jarosz, Dariusz, i Maria Pasztor. „Stosunki polsko-belgijskie w apogeum zimnej wojny i w okresie «odwilży» 1948–1956 (wybrane problemy)”. Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały 20 (2022): 43–80. https://doi.org/10.12775/Polska.2022.02.
• Jarosz, Dariusz, i Maria Pasztor. Robineau, Bassaler i inni. Z dziejów stosunków polsko-francuskich w latach 1948–1953. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2001.
• Jarosz, Dariusz. „Problemy indemnizacyjne w stosunkach polsko-belgijskich po II wojnie światowej”. Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej 56, nr 1 (2021): 123–146. https://doi.org/10.12775/SDR.2021.1.06.
• „Królowa Elżbieta w Krakowie i Oświęcimiu”. Trybuna Ludu, marzec 17, 1955.
• Pasztor, Maria. „Courtesy or diplomacy? The visit of Elisabeth Queen of the Belgians to Poland in 1955”. Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej 56, nr 3 (2021): 107–120. https://doi.org/10.12775/SDR.2021.EN6.05.
• Pasztor, Maria. „Sprawa statku «Hel» w relacjach polsko-belgijskich w 1955 roku”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historyczne 149, nr 1 (2022): 195–206. https://doi.org/10.4467/20844069PH.22.010.14623.
• Pleskot, Patryk. „Tarcza partii i narodu”. Kontrwywiad Polski Ludowej w latach 1945– 1956. Zarys struktur i wybór źródeł. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010.
• Pleskot, Patryk. Dyplomata czyli szpieg? Działalność służb kontrwywiadowczych PRL wobec zachodnich placówek dyplomatycznych w Warszawie (1956–1989). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2013.
• Ptaszyński, Radosław. Wojskowy Sąd Rejonowy i Wojskowa Prokuratura Rejonowa w Szczecinie w latach 1946–1955. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2010.
• Szwagrzyk, Krzysztof. Prawnicy czasu bezprawia. Sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944–1956. Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, 2005.
• Waldorff , Jerzy. Wielka gra. Rzecz o Konkursach Chopinowskich. Warszawa: Iskry, 1980.
• „Wizyta królowej w Karolinie”. Expres Wieczorny, marzec 20, 1955.

Identifiers

DOI

10.32089/WBH.PHW.2023.1(283).0005

Biblioteka Nauki

7428467