Wojsko Polskie w kampanii wyborczej i wyborach do Sejmu PRL I kadencji z 26 października 1952 roku

• Authors: Andrzej Zaćmiński

Title variants

EN

The Polish Army’s Role during the Election Campaign and Subsequent Election of the First Sejm of the Polish People’s Republic held on 26 October 1952

DE

Die polnische Armee im Wahlkampf und bei den Wahlen zum Sejm der Volksrepublik Polen der ersten Wahlperiode vom 26. Oktober 1952

Abstracts

EN

In the Polish Army the principal organizer of the election that would create the first Sejm of the Polish People’s Republic (Polska Rzeczpospolita Ludowa, PRL), which took place on 26 October 1952, was the Main Political Directorate of the Polish Army, to which units of the Internal Security Corps were also subordinated. The election campaign and the subsequent voting in military units followed the same scenario as in civilian life. 519 district electoral commissions were established, consisting of 2,888 members. In the army, 99,9% of eligible voters went to the polls, of which 99,97% voted for the National Unity Front (Front Narodowy, FN). During the election campaign, the political and military apparatus was supported by 4,674 uniformed agitators. Also, approximately 20,000 military personnel were engaged in spreading propaganda and causing political agitation outside of their barracks. They participated in establishing the Municipal Electoral Committees of the FN, and then conducted widespread subversion within society as part of the so-called action of presenting papers.

DE

In der Polnischen Armee (Wojsko Polskie, WP) war der Hauptorganisator der Wahlen zum Sejm der Volksrepublik Polen der ersten Wahlperiode vom 26. Oktober 1952 die Hauptpolitische Verwaltung der WP, dem auch die Einheiten des Korps der Inneren Sicherheit unterstellt waren. Der Wahlkampf und die Stimmabgabe auf dem Gebiet der Militäreinheiten verliefen nach demselben Muster wie im zivilen Leben. Es wurden 519 Bezirkswahlkommissionen mit 2,888 Mitgliedern eingerichtet. In den Streitkräften gingen 99,9% der Wahlberechtigten zu den Urnen, von denen 99,97% für die Nationale Front (Front Narodowy, FN) stimmten. Im Wahlkampf wurde der politisch-militärische Apparat von 4674 Agitatoren in Uniform unterstützt. Etwa 20.000 Militärs waren auch außerhalb der Kasernen aktiv an Propaganda- und Agitationsaktivitäten beteiligt. Sie beteiligten sich an der Gründung der FN-Sammelwahlkomitees und agitierten anschließend in der Öffentlichkeit im Rahmen der so genannten „Referat-Aktionen”.

PL

W Wojsku Polskim (WP) głównym organizatorem wyborów do Sejmu PRL I kadencji z 26 października 1952 r. był Główny Zarząd Polityczny WP, któremu podlegały również jednostki Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Kampania wyborcza oraz głosowanie na terenie jednostek wojskowych przebiegały według identycznego scenariusza jak w cywilu. Utworzono 519 obwodowych komisji wyborczych, które liczyły 2888 członków. W wojsku do urn wyborczych udało się 99,9% uprawnionych do głosowania, z czego 99,97% oddało swój głos na Front Narodowy (FN). W kampanii wyborczej aparat polityczno-wojskowy wsparło 4674 agitatorów w mundurach. Około 20 tys. przedstawicieli wojska aktywnie włączyło się również do działań propagandowo-agitacyjnych poza koszarami. Uczestniczyli oni w zakładaniu Gromadzkich Komitetów Wyborczych FN, a następnie prowadzili agitację w społeczeństwie w ramach tzw. akcji wygłaszania referatów.

Keywords

PL

PRL; Parlamentaryzm Polski; Wybory do Sejmu PRL I kadencji; Siły Zbrojne PRL; Główny Zarząd Polityczny WP

EN

PRL; Polish Parliamentarism; Elections to the first Sejm of the Polish People’s Republic; the Armed Forces of the PRL; the Main Political Directorate of the Polish Army

DE

Volksrepublik Polen; Parlamentarismus in Polen; Wahlen zum Sejm der Volksrepublik Polen I. Wahlperiode; Streitkräfte der Volksrepublik Polen; Hauptpolitische Verwaltung der Polnischen Armee

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2023
• Volume: XXIV(LXXV)
• Issue: 3(285)
• Pages: 46-89

Dates

published

2023

Contributors

author

Andrzej Zaćmiński

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego

• https://orcid.org/0000000283046375

References

• Bojarski, Adam. „Procedura nadania stopnia Pierwszego Marszałka Polski lub Marszałka Polski w XX wieku”. Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 24, (2021): 131–152. Https://doi.org/10.48269/2450-6095-sdpipp-24-008.
• Filmy Bossak, Jerzy, scenariusz i reżyseria. Zlot Młodych Przodowników, Budowniczych Polski Ludowej. 1952.
• Depo, Jerzy. „Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego”. Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka nr 1 (2012): 125–139.
• De Sica, Vittorio, reżyseria. Złodzieje Rowerów. Włochy: Produzioni De Sica, 1948, 89 min.
• Drabik, Sebastian. „Bezpieka i partia wobec wyborów do Sejmu PRL I kadencji w województwie krakowskim”. Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989 nr 1 (2013): 129–161.
• Fras, Janina. „Nazwa Polska Rzeczpospolita Ludowa, jej ekwiwalenty i derywaty we współczesnej polszczyźnie”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Politologia nr 20 (1996): 127–141.
• Jarosz, Dariusz, i Grzegorz Miernik. „Pobór, Wcielenie, «pruska dyscyplina», dezercje. Wstęp do badań nad historią społeczną służby wojskowej w stalinowskiej Polsce (1950–1955)”. Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały 16 (2018): 41–84. Http://dx.doi.org/10.12775/Polska.2018.02.
• Jarosz, Dariusz. Polityka władz komunistycznych w Polsce w latach 1948–1965 a chłopi. Warszawa: Wyd. DiG, 1998.
• Kałużny, Ryszard. „Oficerowie Armii Radzieckiej w wojskach lądowych w Polsce 1945–1956”. Zeszyty Naukowe WSOWL 144, nr 2 (2007): 85–95.
• Kochański, Aleksander, Albina F. Noskowa, Andrzej Paczkowski, Galina P. Muraszko, i Krzysztof Persak, oprac. Dokumenty do Dziejów PRL, zeszyt 12. Polska w dokumentach z archiwów rosyjskich 1949–1953. Warszawa: Wyd. ISP PAN, 2000.
• Królikowski, Janusz. Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990. T. 2. Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2010.
• Leszkowicz, Tomasz. „Główny Zarząd Polityczny WP jako centrum wojskowej propagandy i indoktrynacji (1956–1980)”. W Wyzwoleni, ale nie wolni (1945–1989). Studia
• Ligarski, Sebastian, i Michał Siedziako, red. Wybory i referenda w PRL. Szczecin: Wyd. IPN, 2014.
• Mazur, Mariusz. „Strategie perswazyjne w wyborach do Sejmu w latach 1947, 1952, 1957. Model porównawczy”. W Wybory i referenda w PRL. Red. Sebastian Ligarski i Michał Siedziako, 489–507. Szczecin: Wyd. IPN, 2014.
• Nalepa, Jan Edward. „Oficerowie Armii Radzieckiej w Wojsku Polskim w latach 1949–1956. Problemy organizacyjno-kadrowe”. Wojskowy Przegląd Historyczny 39, nr 1–2 (1994): 104–128.
• Nalepa, Jan Edward. Oddani partii Lenina i Stalina. Czerwonoarmiści w Wojsku Polskim 1943–1968. Piotrków Trybunalski: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Filii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2017.
• Nowak, Zenon. „Umocnić organizacyjnie i politycznie zwycięstwo wyborcze Frontu Narodowego”. Nowe Drogi 11 (1952): 51–73.
• „Przedstawiciele całego kraju wybrali Ogólnopolski Komitet Wyborczy Frontu Narodowego. Przewodniczącym Komitetu został obrany towarzysz Bolesław Bierut”. Trybuna Ludu, wrzesień 1, 1952.
• Pyrev, Ivan, reżyseria. Sekretarz rejkomu. ZSRS: Mosfilm / TsOKS, 1942, 91 min.
• Rochatka, Tomasz. „Aparat Bezpieczeństwa w Wielkopolsce a wybory do Sejmu w 1952 r.”. Pamięć i Sprawiedliwość 2 (2011): 275–298.
• Siedziako, Michał. „Przygotowanie wyborów do Sejmu PRL I kadencji w 1952 roku jako element procesu sowietyzacji Polski po II wojnie światowej”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne 144, z. 4 (2017): 739–758. Https://doi.org/10.4467/20844069PH.17.039.6954.
• Siedziako, Michał. Bez wyboru. Głosowania do Sejmu PRL (1952–1989). Warszawa: Wyd. IPN, 2018.
• Skobelski, Robert. „«Kto pragnie Polski silnej i szczęśliwej – głosuje na kandydatów Frontu Narodowego». Wybory do Sejmu PRL z 26 października 1952 roku”. Pamięć i Sprawiedliwość 28, nr 2 (2016): 451–484.
• Skobelski, Robert. „Wojsko podczas kampanii wyborczej i wyborów do Sejmu PRL z 20 stycznia 1957 r.”. Dzieje Najnowsze 50, nr 4 (2018): 155–179. Https://doi.org/10.12775/DN.2018.4.06.
• Wojsław, Jacek. „Kampania propagandowa towarzysząca wyborom do Sejmu z 26 października 1952 roku”. Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały 9 (2010): 133–153.
• Wtorkiewicz, Jarosław. Wojsko Polskie w akcji propagandowej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego w 1947 roku. Warszawa: Wyd. TRIO, 2002.
• z historii najnowszej. T. 1. Red. Aneta Popławska, Barbara Świtalska-Starzeńska, Marcin Wasilewski i Radek Rafał Wasilewski, 139–151. Warszawa: Wyd. UKSW, 2015.
• Zaćmiński, Andrzej, i Michał Zaćmiński. „Zasada tajności głosowania w wyborach do Sejmu PRL I kadencji z 26 października 1952 r.”. Przegląd Sejmowy nr 4 (2023): 184–205.
• Zaćmiński, Andrzej. „Aparat bezpieczeństwa wobec wsi w roku 1952 w świetle materiałów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego”. W Pomiędzy kontynuacją a zmianą. Studia z myśli politycznej. Red. Jan Waskan, 391–414. Bydgoszcz: Wyd. UKW, 2012.
• Zaćmiński, Andrzej. Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL I kadencji z 1952 r. Studium totalitarnej elekcji parlamentarnej. Bydgoszcz: Wyd. UKW, 2020.
• „Zamknięcie ostatniej sesji Sejmu Ustawodawczego. Izba jednomyślnie uchwaliła ordynację wyborczą do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. Trybuna Ludu, sierpień 3, 1952.
• Żaryn, Jan. „«Księża patrioci» – geneza powstania formacji duchownych katolickich”. Polska 1944/45–1989. Studia i materiały 1 (1995): 123–149.
• Żurek, Jacek. Ruch „księży patriotów” w województwie katowickim w latach 1949– 1956. Warszawa–Katowice: Wyd. IPN, 2009.

Identifiers

DOI

10.32089/WBH.PHW.2023.3(285).0002

Biblioteka Nauki

22746653