Projekt „Albatros”. Stanowisko dowodzenia dla Naczelnego Dowództwa Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego w Polsce

• Authors: Jarosław Pałka

Title variants

EN

Project „Albatros”. The Command Post for the Supreme Command of the United Armed Forces of the Warsaw Pact in Poland

DE

Projekt „Albatros”. Gefechtsstand des Vereinten Oberkommandos der Streitkräfte des Warschauer Paktes in Polen

Abstracts

EN

This article, based on documents located in the Archives of the Institute of National Remembrance (Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej), presents the subsequent phases of negotiations and the process of building a command post codenamed „Albatros” at Sieraków Śląski near Częstochowa in the 1970s. The structure was to serve as the forward command post of the United Armed Forces of the Warsaw Pact, whose troops intended to conduct an offensive against the armies of NATO countries in the event of the outbreak of World War III. The command post was to be connected to the BARS No. 201 tropospheric communication system built as part of the project. The paper also describes the changes that were planned with regards to the expansion of the post in the second half of the 1980s.

DE

In diesem Aufsatz werden die verschiedenen Phasen der Verhandlungen und des Baus eines Gefechtsstandes mit dem Codenamen „Albatros” in der Nähe von Sieraków Śląski bei Częstochowa in den 1970er Jahren dargestellt. Es war als vorgeschobener Gefechtsstand der vereinigten Streitkräfte des Warschauer Paktes geplant, deren Truppen im Falle des Ausbruchs des Dritten Weltkriegs eine Offensive gegen die Armeen der NATO-Staaten durchführen sollten. Der Gefechtsstand sollte an das im Rahmen des Projekts im Bau befindliche troposphärische Kommunikationssystem BARS Nr. 201 angeschlossen werden. Der Aufsatz beschreibt ferner die Änderungen, die im Zusammenhang mit dem Ausbau des Gefechtsstandes in der zweiten Hälfte der 1980er Jahre geplant waren. Der Aufsatz stützt sich auf die Materialien des Archivs des Instituts für Nationales Gedenken (Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej).

PL

Artykuł przedstawia kolejne fazy negocjacji i proces budowy stanowiska dowodzenia o kryptonimie „Albatros” w okolicach Sierakowa Śląskiego niedaleko Częstochowy w latach siedemdziesiątych XX w. W planach miało to być wysunięte stanowisko dowodzenia Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego, których wojska zamierzały prowadzić ofensywę przeciwko armiom państw NATO w przypadku wybuchu III wojny światowej. Stanowisko dowodzenia miało być połączone z budowanym w ramach projektu systemem łączności troposferycznej BARS nr 201. W artykule ponadto opisano zmiany, jakie planowano przeprowadzić w związku z rozbudową stanowiska w drugiej połowie lat osiemdziesiątych. Artykuł powstał na podstawie archiwaliów znajdujących się w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.

Keywords

PL

Układ Warszawski; zimna wojna; ludowe Wojsko Polskie; plany operacyjne; stanowisko dowodzenia; broń jądrowa; Siły Zbrojne Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej

EN

Cold War; Warsaw Pact; Polish People’s Army; operational plans; command post; nuclear weapons; Armed Forces of the Polish People’s Republic

DE

Warschauer Pakt; Kalter Krieg; Polnische Volksarmee; Einsatzpläne; Gefechtsstand; Atomwaffen; Streitkräfte der Volksrepublik Polen

• Publisher: Wojskowe Biuro Historyczne
• Journal: Przegląd Historyczno-Wojskowy
• Year: 2023
• Volume: XXIV (LXXV)
• Issue: 4(286)
• Pages: 164-184

Dates

published

2023

Contributors

author

Jarosław Pałka

• Dom Spotkań z Historią

• https://orcid.org/0000000335590277

References

• Békés, Csaba. Europa Środkowo-Wschodnia, 1953–1956. W Historia zimnej wojny. T. 1, Geneza. Red. Melvyn P. Leffler, i Odd Arne Westad. Tłum. Mateusz Grzywa. Oświęcim: Napoleon V, 2017.
• Cenckiewicz, Sławomir. Atomowy szpieg. Ryszard Kukliński i wojna wywiadów. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2014.
• Jarząbek, Wanda. PRL w politycznych strukturach Układu Warszawskiego w latach 1955–1980. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2008.
• Kajetanowicz, Jerzy. Wojsko Polskie w systemie bezpieczeństwa państwa 1945–2000. Częstochowa: Wydawnictwo im. S. Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza, 2013.
• Kurzyp, Marian. Budownictwo wojskowe w Polsce w latach 1960–1990. Warszawa: nakł. aut., 2011.
• Pach, Henryk A. Ostatni rozdział. Od płk. Kuklińskiego do szczytu NATO w Warszawie 2016 r. Dokumenty, świadectwa, polemiki i analizy, pamięć i NATO, „dubler”. Kraków: Stowarzyszenie im. Płk. Ryszarda Kuklińskiego, Wyd. Towarzystwa Słowaków w Polsce, 2016.
• Pałka, Jarosław. Polskie wojska operacyjne w Układzie Warszawskim. Warszawa: Wyd.Instytutu Pamięci Narodowej, 2022.
• Piotrowski, Paweł. „Organizacja i dyslokacja Armii Czerwonej/Radzieckiej na terytorium Polski w latach 1944–1993”. W W objęciach wielkiego brata. Sowieci w Polsce 1944–1993. Red. Konrad Rokicki, i Sławomir Stępień, 123–149. Warszawa: Wyd. IPN, 2009.
• Potyrała, Bolesław, i Władysław Szlufik. Koniec mitu o niezwyciężonej Armii Radzieckiej (lata siedemdziesiąte – lata dziewięćdziesiąte). Częstochowa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie, 2001.

Identifiers

DOI

10.32089/WBH.PHW.2023.4(286).0006

Biblioteka Nauki

23202894