Plandemia, czyli medialne narracje covidowych sceptyków

• Authors: Laura Polkowska

Title variants

EN

Plandemic or Media Narratives of COVID Skeptics

Abstracts

EN

Scientific objective: The draft is dedicated to reconstruction of the media narratives of coronavirus skeptics. The text presents the basic plot threads of the story about the plandemic, as well as the factors determining its dramatic dimension. The research method used in the text includes narrative analysis as a discourse subtype. Research material consists of 116 texts, mostly journalistic ones, published on the Internet. Conclusions: 1. Coronavirus skeptics perceive the pandemic situation in Poland and all over the world in terms of a conflict. 2. The roles of the main characters in the plandemic story are permanently assigned and constant. 3. All epidemic events are being incorporated to the pre-adopted script based on historical analogies. This is a result of cognitive processes based on limited rationality. 4. The narrator places himself among the freedom fighters, perceiving his antagonists as dangerous oppressors. Originality and cognitive value: The paper is devoted to one of contemporary public discourse subtypes. Although it is perceived as marginal, the opinion polls show that it has a strong influence on a large part of society and some government decisions. The analysis is also important because of the polarization of social views in Poland.

PL

Celem artykułu jest próba rekonstrukcji medialnych narracji koronasceptyków. W tekście odtworzono podstawowe wątki fabularne opowieści o „plandemii”, a także czynniki stanowiące o jej wymiarze dramatycznym. Metoda badań, którą zastosowano, obejmuje analizę narracji, pojmowanej jako jedna z form dyskursu. Na materiał badawczy złożyło się 116 tekstów, przede wszystkim o charakterze publicystycznym, opublikowanych w Internecie. Ich analiza pozwoliła sformułować następujące wnioski: 1. Sytuacja pandemiczna w Polsce i na świecie postrzegana jest przez koronasceptyków w kategoriach konfliktu. 2. Role głównych bohaterów opowieści o plandemii są przydzielone na stałe i nie podlegają ewolucji. 3. Wszelkie wątki związane z epidemią – w wyniku procesów poznawczych opartych na racjonalności ograniczonej – włączane są w obręb z góry przyjętego skryptu, opierającego się na analogiach historycznych. 4. Narrator sytuuje samego siebie po stronie bojowników o wolność, dostrzegając w swych antagonistach niebezpiecznych ciemiężycieli. Wartość poznawcza: artykuł został poświęcony jednej z odsłon współczesnego dyskursu publicznego, często postrzeganej jako marginalna, jednak – co pokazują badania opinii publicznej – niepozostającej bez wpływu na dużą część społeczeństwa, a nawet niektóre decyzje rządzących. Przeprowadzona analiza wydaje się istotna również z punktu widzenia postępującej w Polsce polaryzacji postaw społecznych.

Keywords

PL

koronasceptyk; koronawirus; narracja; opowieść; plandemia

EN

coronavirus skeptic; coronavirus; narrative; story; plandemic

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Studia Medioznawcze
• Year: 2022
• Issue: 3
• Pages: 1224-1239

Dates

published

2022

Contributors

author

Laura Polkowska

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000000332846556

References

• Barker, Ch. (2005). Studia kulturowe. Teoria i praktyka. Tłum. A. Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Barthes, R. (2004). Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań. W M. Głowiński (Red.), Narratologia (s. 155–184). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Cybulska, A., & Pankowski, K. (2020). Koronasceptycyzm, czyli kto nie wierzy w zagrożenie epidemią. Komunikat z badań. Pobrane z https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_158_20.PDF
• Dziob, A. (2010). Badanie narracji – między psychologią, socjologią a językoznawstwem. Kwartalnik Językoznawczy, 2, 1–10.
• Entman, R.M. (1993). Framing: Towards Clarification of a Fractured Paradigm. Journal of Communication, 43(4), 51–58. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1993.tb01304
• Garbula, J.M. (2020). Teksty narracyjne – analiza strukturalno-funkcjonalna. Prima Educatione, 4, 73–84.
• Głowiński, M. (1990). Narracja, nowomowa, forma totalitarna. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, 1, 127–133.
• Głowiński, M. (2007). Retoryka nienawiści. Nauka, 2, 19–27.
• Głowiński, M. (2005). Wokół narratologii. W M. Głowiński (Red.), Narratologia (s. 5–12). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Guzowski, J. (2016). Psychologiczne źródła teorii spiskowych. Hybris, 33, 87–100.
• Haidt, J. (2012). Prawy umysł. Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka? Tłum. A. Nowak-Młynikowska. Sopot: Smak Słowa.
• Kulas, P. (2014). Narracja jako przedmiot badań oraz kategoria teoretyczna w naukach społecznych. Kultura i Społeczeństwo, 4, 111–130.
• Matyjaszczyk-Łoboda, O. (2021). Opis jednostki leksykalnej covidianin. Oblicza Komunikacji, 13, 99–114. https://doi.org/10.19195/2083-5345.13.7
• Pipes, D. (1998). Potęga spisku. Wpływ paranoicznego myślenia na dzieje ludzkości. Tłum. S. Kędzierski. Warszawa: BEJ Service.
• Pratkanis, A., & Aronson, E. (2003). Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień. Tłum. J. Radzicki, M. Szuster. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Skibiński, A. (2016). Narracje i autonarracje tożsamości: kodowanie siebie-jako-innego. W J. Wasilewski (Red.), Narracje w życiu. O grupie i o jednostce (s. 161–170). Warszawa: Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Smith, Ch. (2003). Moral, believing animal: Human personhood and culture. Oxford: Oxford University Press.
• Sobczak, B. (2011). Medialne obrazy świata z perspektywy retorycznej (na przykładzie recepcji medialnej śmierci i pochówku Czesława Miłosza). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 2, 35–45. https://doi.org/10.14746/pspsj.2011.18.2.3
• Sobczak, B. (2022). „To jest wojna!”. Medialne narracje o protestach kobiet. Res Rhetorica, 9, 69–87.
• Stempewska-Żakowicz, K. (2002). Koncepcje narracyjnej tożsamości. W J. Trzebiński (Red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s. 81–113). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Stoczkowski, W. (2005). Ludzie, bogowie i przybysze z kosmosu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Trzebiński, J. (2002). Autonarracje nadają kształt życiu człowieka. W J. Trzebiński (Red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s. 43–80). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Trzebiński, J. (2002). Narracyjne konstruowanie rzeczywistości. W J. Trzebiński (Red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s. 17–42). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Wasilewski, J. (2012). Opowieści o Polsce. Retoryka narracji. Warszawa: Studio Headmade.
• Wasilewski, J., & Skibiński, A. (2008). Prowadzeni słowami. Retoryka motywacji w komunikacji publicznej. Warszawa: Difin.
• Bodakowski, J. (2020, 13 maja). Ekspert: pandemii nie ma, to medialna fikcja, a „obligatoryjność noszenia maseczek może w niedalekiej przyszłości skutkować licznymi chorobami dróg oddechowych”. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.fronda.pl/a/ekspert-pandemii-nie-ma-to-medialna-fikcja-a-obligatoryjnosc-noszenia-maseczek-moze-w-niedalekiej-przyszlosci-skutkowac-licznymi-chorobami-drog-oddechowych,144256.html
• Gadowski, W. (2020, 25 sierpnia). Poradnik na czas szczególny. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://gadowskiwitold.pl/aktualnosci/poradnik-na-czas-szczegolny
• Gadowski, W. (2020, 2 listopada). Cywilizacja grzechów głównych. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://gadowskiwitold.pl/aktualnosci/cywilizacja-grzechow-glownych
• Gadowski, W. (2020, 4 listopada). Czas sterowanej paniki. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://gadowskiwitold.pl/aktualnosci/czas-sterowanej-paniki
• Gadowski, W. (2021, 29 listopada). Zdrowia i wolności. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://gadowskiwitold.pl/aktualnosci/zdrowia-i-wolnosci
• Gadowski, W. (2022, 8 lutego). Homo covidianus. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://gadowskiwitold.pl/aktualnosci/homo-covidianus
• JA. (2022, 23 lutego). COVIDIAŃSKI AMOK. Baczność! Po czwartą dawkę szprycy 1 marca marsz! Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://nczas.com/2022/02/23/covidianski-amok-bacznosc-po-czwarta-dawke-szprycy-1-marca-marsz
• JA. (2022, 28 marca). COVIDIAŃSKI AMOK. Ledwie się to w Polsce skończyło, a za chwilę znów się zacznie? Lockdown wrócił do Szanghaju. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://nczas.com/2022/03/28/covidianski-amok-ledwie-sie-to-w-polsce-skonczylo-a-za-chwile-znow-sie-zacznie-lockdown-wrocil-do-sznghaju
• Kefir, J. (b.d.). Uwaga!!! Pilne!!! Pojawiła się bardzo niebezpieczna sekta. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://miziaforum.com/2020/07/24/uwaga-pilne-pojawila-sie-bardzo-niebezpieczna-sekta--autor-gabi
• MMC. (2022, 1 marca, 8:50). Chaos i absurd. Szpryc-obowiązek dla medyków to fikcja? „Kolejny raz wydawane są przepisy bezsensowne, utrudniające normalną pracę”. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://nczas.com/2022/03/01/chaos-i-absurd-szpryc-obowiazek-dla-medykow-to-fikcja-kolejny-raz-wydawane-sa-przepisy-bezsensowne-utrudniajace-normalna-prace
• MMC. (2022, 1 marca, 14:00). Zbliża się koniec koronacyrku? Niedzielski zdecydował o zakończeniu specjalnego trybu finansowania. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://nczas.com/2022/03/01/zbliza-sie-koniec-koronacyrku-niedzielski-zdecydowal-o-zakonczeniu-specjalnego-trybu-finansowania
• Polish Allied. (2020, 19 kwietnia). Dość tej hucpy z zabieraniem wolności w czasach medialnej „pandemii”. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1038797,dosc-tej-hucpy-z-zabieraniem-wolnosci-w-czasach-pandemii
• Polish Allied. (2020, 22 kwietnia). Koronawirus – wielkie oszustwo. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1039665,koronawirus-wielkie-oszustwo
• Polish Allied. (2020, 13 września). Rzygam tą pandemią. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1076244,rzygam-ta-plandemia
• Polish Allied. (2020, 27 grudnia). Co nam szykują covidowi totalitaryści. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1101610,co-nam-szykuja-covidowi-totalitarysci
• Polish Allied. (2021, 14 marca). List do covidian. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1119043,list-do-covidian
• Polish Allied. (2021, 28 marca). Plandemia jak wroga okupacja. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1122412,plandemia-jak-wroga-okupacja
• Polish Allied. (2021, 6 czerwca). Przetrwać czasy pLandemii. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1140806,przetrwac-czasy-plandemii
• Polish Allied. (2021, 28 lipca). Precz z covidowym faszyzmem! [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1153960,precz-z-covidowym-faszyzmem
• Polish Allied. (2021, 29 sierpnia). Lockdown dla covidowych nazistów w Australii. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1161521,lockdown-dla-covidowych-nazistow-w-australii
• Polish Allied. (2021, 31 października). Czy zaszprycowani na Covid umrą po przyjęciu preparatu? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1177089,czy-zaszprycowani-na-covid-umra-po-przyjeciu-preparatu
• Polish Allied. (2021, 28 listopada). Covidowe kłamstwa obalone cz. 1. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1184778,covidowe-klamstwa-obalone-cz-1
• Polish Allied. (2021, 1 grudnia). Covidowe kłamstwa obalone cz. 2. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.salon24.pl/u/polishallied/1185651,covidowe-klamstwa-obalone-cz-2
• Wójcik, M. (2020, 9 kwietnia). Dlaczego uważam, że nic nie tłumaczy tak drastycznych środków? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 28 kwietnia). Strach. Narzędzie polityki. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 9 maja). Co z ostatnią dyktaturą Europy? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 18 maja). Skąd we Włoszech tyle ofiar? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 22 czerwca). Praktyka spiskowa. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 14 lipca). Kto jest autorem fake news? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 18 lipca). Kiedy skończy się ta tragifarsa? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 19 lipca). Kłamstwo? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 22 lipca). Analiza. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 4 sierpnia). Tego Wam TV nie pokaże. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 14 sierpnia). Berlin. 29.8.2020. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 4 października). Jak zmienić świat? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 29 października). Co się stało ze światem? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 17 listopada). Wolność. [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php
• Wójcik, M. (2020, 28 listopada). Kto kradnie nam świat? [Post na blogu]. Pobrane 5 kwietnia 2022 z https://www.wojcik.at/pl/Epidemia.php

Identifiers

DOI

10.33077/uw.24511617.sm.2022.3.697

Biblioteka Nauki

2137759