Władysław Trębicki – zapomniany kolekcjoner i bibliograf z Linowa

• Authors: Lilia Kowkiel

Title variants

EN

Władysław Trębicki – a forgotten collector and bibliographer from Linowo

Abstracts

EN

Collector and bibliographer Władysław Trębicki (1806-1861) in the family estate Linowo (the former Pruzany district, now Belarus) collected manuscripts and prints, focusing on polonic’s and materials about Polish history and literature. In the archives and libraries of Vilnius and Krakow, Trębicki’s letters to Adam Zawadzki, Adam Benedykt Jocher, Józef Ignacy Kraszewski and others have been preserved. Correspondence allows to determine the titles of purchased or exchanged books and magazines, a time when a bibliophile became seriously interested in scientific works on history, literature, bibliography and also suplement bibliographic information about old polonic’s. The library in Linowo with many thousand book’s has become a bibliographer’s workplace. About 2,000 items have been preserved from the former collection of Władysław Trębicki - volumes of old prints and books of the XIX century. This fragment is currently in the deposit of Książnica Zamojska im. Stanisław Kostka Zamoyski in Zamość as part of the Klemensowski Book Collection of the Zamoyski Family.

PL

Kolekcjoner i bibliograf Władysław Trębicki (1806-1861) w rodzinnym majątku Linowo (dawny powiat prużański, obecnie Białoruś) gromadził rękopisy i druki, skupiając się na polonikach i materiałach dotyczących historii i literatury polskiej. W archiwach i bibliotekach Wilna i Krakowa zachowały się listy Trębickiego do Adama Zawadzkiego, Adama Benedykta Jochera, Józefa Ignacego Kraszewskiego i innych. Korespondencja pozwala ustalić tytuły kupowanych lub wymienianych książek i czasopism, czas, kiedy bibliofil poważnie zainteresował się naukowymi pracami z zakresu historii, literatury i bibliografii oraz uzupełniać informacje bibliograficzne dotyczące dawnych poloników. Wielotysięczna biblioteka w Linowie stała się warsztatem pracy bibliografa. Z dawnej kolekcji Władysława Trębickiego zachowało się około 2 tys. tomów starych druków i książek XIX w. Fragment ten obecnie znajduje się w depozycie Książnicy Zamojskiej im. Stanisława Kostki Zamoyskiego w Zamościu jako część Księgozbioru Klemensowskiego Rodziny Zamoyskich.

Keywords

PL

Władysław Trębicki; księgozbiory prywatne; bibliografia polska; XIX w.; Adam Zawadzki; Józef Ignacy Kraszewski; Michał Bobrowski; Biblioteka Ordynacji Zamojskiej

EN

Władysław Trębicki; private book collections; Polish bibliography; XIX century; Adam Zawadzki; Józef Ignacy Kraszewski; Michał Bobrowski; Biblioteka Ordynacji Zamojskiej

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
• Journal: Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
• Year: 2021
• Volume: 15
• Issue: 1
• Pages: 89-107

Dates

published

2021

Contributors

author

Lilia Kowkiel

• Polska Akademia Nauk, Kraków, Polska

• https://orcid.org/0000000205346591

References

• Aftanazy R., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, t. 2, Województwa Brzesko-Litewskie, Nowogródzkie, Wrocław 1992.
• Alma Mater Vilnensis: Vilniaus universiteto turtai istorijos skersvėjuose (XVI-XXI amžiai), Vilnius 2016.
• Ânkovskij P., Drevnââ haratejnaâ psaltirʹ Vilenskoj Sv. Nikolaevskoj cerkvi (okončanie), „Litovskie eparhialnye vedomosti” 1866, № 21, 15-go Noâbrâ, s. 907-919.
• Bentkowski F., Historia literatury polskiej, t. 1-2, Warszawa 1814.
• Biblioteka Ordynacji Zamojskiej: od Jana do Jana: przewodnik po wystawie, oprac. T. Makowski, Warszawa 2005.
• Bieliński J., Uniwersytet Wileński 1579-1831, t. III, Kraków 1899-1900.
• Bobrovskij P., Materialy dlâ geografii i statistiki Rossii. Grodnenskaâ guberniâ, č. 2, Sankt-Peterburg 1863.
• Cieplak, J., Ks. Michał Bobrowski, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, [w:] „Charitas”. Księga zbiorowa wydana na rzecz R. K. Towarzystwa Dobroczynności przy kościele św. Katarzyny w Petersburgu, Petersburg 1894, s. 329-346.
• Gembarzewski B., Wojsko Polskie. Królestwo Polskie 1815-1830, Warszawa 1903.
• Galenčanka G.Â., Francysk Skaryna – belaruskì ì ǔshodneslavânskì peršadrukar, Mìnsk 1993.
• Janowski L., Słownik bio-bibliograficzny dawnego Uniwersytetu Wileńskiego, Wilno 1939.
• Jocher A.B., Obraz bibliograficzno-historyczny literatury i nauk w Polsce, od wprowadzenia do niej druku po rok 1830 włącznie, t. 1-3, Wilno 1840-1857.
• Kędziora A., Księgozbiór Klemensowski, [w:] Zamościopedia Andrzeja Kędziory [online] https://www.zamosciopedia.pl/index.php/kw-kz/item/3158-ksiegozbior-klemensowski [dostęp 30.10.2020].
• Kievskaâ psaltyrʹ 1397 goda iż Gosudarstvennoj Publičnoj biblioteki imeni M.E. Saltykova-Ŝedrina v Leningrade, Moskva 1978.
• Klejnocki J., Kolejne rękopisy w Muzeum Literatury, [online] http://muzeumliteratury.pl/wp-content/uploads/2014/10/Folder-Pokaz-rekopisow.pdf [dostęp 30.10.2020].
• Koǔkelʹ L., Pryvatnyâ knìgazbory Grodzenščyny drugoj palovy XIX st. (na prykladze kalekcyì Pusloǔskìh-Krasìnskìh), [w]: Rèha belaruskìh knìgazboraǔ. Lësy pryvatnyh bìblìâtèk. Zbornìk artykulaǔ, Mìnsk 2018, s. 72-77.
• Kowkiel L., Prywatne księgozbiory na Grodzieńszczyźnie w pierwszej połowie XIX wieku, Kraków 2005.
• Kraszewski J.I., Listy do rodziny, cz. 1, W kraju, oprac. W. Danek, Kraków 1982.
• Kraszewski J.I., Pamiętniki, oprac. W. Danek, Wrocław 2005.
• Kraszewski J.I., Wilno od początków jego do roku 1750, t. 1-4, Wilno 1840-1842.
• Książki [w:] Książnica Zamojska im. Stanisława Kostki Zamoyskiego w Zamościu [online] https://biblioteka.zamosc.pl/o-bibliotece/zbiory/ksiazki/ [dostęp 30.10.2020].
• Księgozbiór Rodziny Zamoyskich [w:] Biblioteka Cyfrowa Książnicy Zamojskich [online] http://cyfrowa.biblioteka.zamosc.pl/dlibra/collectiondescription?dirids=4 [dostęp 30.10.2020].
• Łuszczyńska M., Szwarc W., Władysław Trębicki zapomniany bibliofil i bibliograf XIX wieku, „Bibliotekarz Lubelski” R. 4: 1959, nr 4, s. 17-25.
• Łuszczyńska M., Trębicki Władysław, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa – Łódź 1972, s. 909.
• Malʹdzìs A., Taâmnìcy staražytnyh shovìščaǔ, Mìnsk 1974.
• Milovidov A.I., Opisanie slavâno-russkih staropečatnyh knig Vilenskoj publičnoj biblioteki (1491–1800), Vilʹna 1908.
• Materiały do dziejów literatury i oświaty na Litwie i Rusi z archiwum drukarni i księgarni Józefa Zawadzkiego w Wilnie z lat 1805–1865, t. 2, Czasy Uniwersytetu Wileńskiego po rozbiorach (do roku 1841), zebrał T. Turkowski, Wilno 1937.
• Nemirovskij E.L., Knigi kirillovskoj pečati 1491-1550. Katalog, Moskva 2009.
• Nieścior С., Księgozbiór Klemensowski w Bibliotece im. H. Łopacińskiego, „Bibliotekarz Lubelski” 1959, R. 4, nr 1/2, s. 6-8.
• Nìkalaeǔ M., Gistoryâ belaruskaj knìgì, T. 1, Knižnaâ kultura Vâlìkaga Knâstva Litoǔskaga, Mìnsk 2009.
• Nìkalaeǔ M., Palata Knìgapìsnaâ. Rukapìsnaâ knìga na Belarusì ǔ Х–ХVIII stagoddzâh, Mìnsk 1993.
• Radziszewski F., Wiadomość historyczno-statystyczna o znakomitszych bibliotekach i archiwach publicznych i prywatnych, Kraków 1875.
• Saǔčuk A., Knìgazbor Vandalìna Pusloǔskaga: Kosava – Svìslač - Grodna, [w:] Bera–scejskìâ knìgazbory: Matèryâly mìžnarodnaj navukova-praktyčnaj kanferèncyì „Berascejskìâ knìgazbory: prablemy ì perspektywy dasledavannâ”, Brèst, 30-31 kastryčnìka 2008 g., rèd. M.V. Nìkalaeǔ, Brèst 2010, s. 173-179.
• Sâdzìbna-parkavy kompleks Trèmbìckìh, [w:] Wikipedia [online] https://be.wikipedia.org/wiki/ Сядзібна-паркавы_комплекс_Трэмбіцкіх_(Інтэрнацыянальны) [dostęp 30.10.2020].
• Śnieżko A., Werno H., Bobrowski Michał, [w:] Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa – Łódź 1972, s. 74.
• Trębicki W., Uwagi nad wydaniem Warszawskiem Pamiętników Janczara 1828 r., „Biblioteka Warszawska” 1845, t. 3, s. 229-296.
• Uladzìslaǔ Trambìckì, [w:] Wikipedia, [online] https://be.wikipedia.org/wiki/Уладзіслаў_Трамбіцкі [dostęp 30.10.2020].
• Xięga Pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830, zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymże roku krzyżem wojskowym „Virtuti Militarii” ozdobionych, Lwów 1881.

Identifiers

DOI

10.33077/uw.25448730.zbkh.2020.639

Biblioteka Nauki

1195922