Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN

Journal

Studia z Polityki Publicznej

2018 | 5 | 4(20) | 45-65

Article title

Dostępność polskich uczelni: wdrażanie art. 24 Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON) w obszarze szkolnictwa wyższego

Authors

Anna Wróblewska

Content

Full texts:
1077-940.pdf

Title variants

EN
Accessibility of Polish universities: implementation of article 24 CRPD in higher education

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
W artykule zarysowano społeczno-historyczne uwarunkowania, które doprowadziły do powstania i rozkwitu nowego nurtu badań nad niepełnosprawnością – Disability Studies oraz popularyzacji społecznej definicji niepełnosprawności, na której opiera się KPON. Główną część tekstu poświęcono krytycznej analizie wdrażania art. 24 KPON w polskich szkołach wyższych z perspektywy obowiązujących aktów prawnych oraz stosowania mechanizmu racjonalnych usprawnień. Przedstawiono dane statystyczne na temat studentów i doktorantów z niepełnosprawnościami oraz zaprezentowano główne wnioski z raportów tematycznych, autorstwa Rzecznika Praw Obywatelskich oraz środowisk osób z niepełnosprawnościami. W ostatniej części artykułu omówiono wątek niepełnosprawności w świetle procesu tworzenia Ustawy 2.0 wraz ze studium przypadku poprawki nr 47.
EN
The paper outlines socio-historical factors that led to the emergence of a new trend in doing research on disability issue – Disability Studies and the dissemination of a social definition of disability, on which the Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD) is based. The main part of the text provides a critical analysis of the implementation process of article 24 CRPD at Polish universities with regard to relevant regulatory acts and using reasonable accommodations. Next, statistical data on students and PhD candidates with disabilities are presented. The main conclusions from thematic reports by the Polish Commissioner for Human Rights and by the disabled persons organizations are also presented. In the last part, the disability issue is discussed in the context of creating the Law on Higher Education 2.0 with the case study of amendment no. 47. 

Keywords

PL
EN

Publisher

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Journal

Studia z Polityki Publicznej

Year

2018

Volume

5

Issue

4(20)

Pages

45-65

Physical description

Dates

published
2018-11-04

Contributors

author
Anna Wróblewska
  • Uniwersytet Jagielloński

References

  • Barnes, C. (1996). Theories of disability and the origins of the oppression of disabled people in Western society, w: Barton, L. Disability and Society: Emerging Issues and Insights. Longman, Harlow: Longman:1–17.
  • Baynton, D. C. (2017). Disability and the Justification of Inequality in American History, w: Davis, L. J., The Disability Studies Reader 5th Edition. London and New York: Routledge: 17–34.
  • Ben-Moshe, L., Magaña, S. (2014). An Introduction to Race, Gender, and Disability: Intersectionality, Disability Studies, and Families of Color. Women, Gender, and Families of Color 2 (2): 105–114.
  • Braddock, D. L., Parish, S. L. (2001). An Institutional History of Disability, w: Albrecht, G. L., Seelman, K. D., Bury, M., Handbook of disability studies. SAGE Publications: 1–68.
  • Campbell, F. A. K. (2008). Exploring internalized ableism using critical race theory. Disability & Society 23 (2): 151–162.
  • Crow, L. (1996). Including all of our lives renewing the social model of disability, w: Barnes, C., Mercer, G. (red.), Exploring the Divide. Leeds: The Disability Press: 55–72.
  • Dodatkowe Sprawozdanie Komisji (2018). Dodatkowe Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (druk nr 2446): 8–9, http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/AAC0DCA52D61C081C12582AD002B4325/%24File/2563-A.pdf, 10.10.2018.
  • Dokument nr 52 (2016). Dokument nr 52/VI Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich: Uchwała Prezydium KRASP z dnia 2 czerwca 2016 r. w sprawie wyrównywania szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami w dostępie do kształcenia w szkołach wyższych, http://arch.krasp.org.pl/pl/archiwum_uchwaly_2012_2016/u_2012_2016, 05.10.2018.
  • Fundacja KSK (oprac.) (2015). Społeczny Raport Alternatywny z realizacji Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami w Polsce, http://monitoringobywatelski.firr.org.pl/wp-content/ uploads/2015/09/Spo%C5%82eczny-Raport-Alternatywny_ostateczny.pdf, 05.10.2018.
  • Głodkowska, J., Gasik, J., Pągowska, M. (2016). Polish Disability Studies: Inspiring Scientific Area and General Academic Profile of Study. International Journal of Psycho-Educational Sciences 5 (2): 24–35.
  • Goethals, T., De Schauwer, E., Van Hove, G. (2015). Weaving Intersectionality into Disability Studies Research: Inclusion, Reflexivity and Anti-Essentialism. Journal For Diversity And Gender Studies 2 (1–2): 75–94.
  • GUS (2018a). Dane dotyczące wykształcenia osób niepełnosprawnych na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (do II kwartału 2018 roku), http://niepelnosprawni. gov.pl/p,123, edukacja, 05.10.2018.
  • GUS (2018b). Szkoły wyższe i ich finanse w 2016 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ edukacja/edukacja/szkoly-wyzsze-i-ich-finanse-w-2016-r-,2,13.html, 05.10.2018.
  • Instytut Allerhanda (2017). Raport z konsultacji społecznych założeń nowej ustawy prawo o szkolnictwie wyższym, https://nkn.gov.pl/wp-content/uploads/2017/02/IA-prof.-A.-Radwan-RAPORT-Z-KONSULTACJI.pdf, 10.10.2018.
  • Kawa J., Raźniewski, P. (oprac.) (2017). Raport podsumowujący środowiskowe debaty konsultacyjne przeprowadzone w ramach projektu: Wdrażanie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych – wspólna sprawa, https://www.pfon.org/images/dodatki/2017_konwencja_raport/ raport-debaty_srodowiskowe.pdf., 05.10.2018.
  • Konwencja (2006). Konwencja o Prawach Osób Niepełnosprawnych z dnia 13 grudnia 2006 r., Dz. U. 2012, poz. 1169.
  • Morris, J. (1992). Personal and Political: A Feminist Perspective on Researching Physical Disability. Disability & Society 7 (2): 157–166.
  • Nielsen, K. E. (2012). A disability history of the United States. Beacon Press.
  • Office (b.d.w.). Office of the High Commissioner for Human Rights. Understanding disability as a human rights issue, w: Monitoring the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Guidance for human rights monitors. Professional training series No. 17, https://www.ohchr. org/Documents/Publications/Disabilities_training_17EN.pdf: 7–12.
  • Oliver, M. (2013). The Social Model of Disability: Thirty Years on. Disability & Society 28 (7): 1024– 1026.
  • Oliver, M. (1996). Understanding Disability from theory to practice. London: Macmillan.
  • Pełny zapis (2018). Pełny zapis przebiegu posiedzenia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży (nr 141) z dnia 14 czerwca 2018 r., Kancelaria Sejmu Biuro Komisji Sejmowych, http://orka.sejm.gov. pl/Zapisy8.nsf/0/A6305F50A99825D6C12582B90046310A/$file/0326908.pdf, 10.10.2018.
  • Projekt ustawy (2017). Projekt ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 16 września 2017 r., https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12303102/12458849/12458850/dokument309019. pdf, 10.10.2018.
  • Reeve, D. (2002). Negotiating Psycho-emotional Dimensions of Disability and their Influence on Identity Constructions. Disability & Society 17 (5): 493–508.
  • Reeve, D. (2004). Psycho-emotional Dimensions of Disability and the Social Model, w: Barnes, C., Barnes, G., Mercer, G. (red.). Implementing The Social Model of Disability: Theory and Research. Leeds: The Disability Press: 83–100.
  • Reeve, D. (2014). Psycho-emotional disablism and internalised oppression, w: Swain, J., French, S., Barnes, C., Thomas C. (red.), Disabling barriers – enabling environments, 3 rd ed. London: Sage: 92–98.
  • Rembis, M., Pamuła, N. (2016). Disability Studies: A View from the Humanities. Człowiek– –Niepełnosprawność–Społeczeństwo 1 (31): 5–25.
  • Rinaldi, J. (2013). Reflexivity in Disability Research: Disability between the Lines. Disability Studies Quarterly 33 (2): 1–16.
  • Rozporządzenie MNiS (2017). Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich, Dz. U. 2017, poz. 1696.
  • Sprawozdanie stenograficzne z 64. Posiedzenia Sejmu (2018). Sprawozdanie Stenograficzne
  • z 64. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 14 czerwca 2018 r. (pierwszy
  • dzień obrad), http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/D7D3B4A4CC58944CC12582AD000BEDC8/%24File/64_a_ksiazka_bis.pdf, 10.10.2018.
  • Sprawozdanie stenograficzne z 66. Posiedzenia Sejmu (2018). Sprawozdanie Stenograficzne
  • z 66. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 3 lipca 2018 r. (pierwszy dzień
  • obrad), Warszawa 2018, http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/504D308A9202C85CC12582C00011DB40/%24File/66_a_ksiazka.pdf, 10.10.2018.
  • Thomas, C. (2004). Developing the social relational in the social model of disability: A theoretical agenda, w: Implementing the Social Model of Disability: Theory and Research Barnes, C., Mercer, G. (red.). Leeds: The Disability Press: 32–47.
  • Thomas, C. (1999). Female Forms: Experiencing and Understanding Disability. Buckingham: Open University Press.
  • Thomas, C. (2001). Feminism and Disability: The Theoretical and Political Significance of the Personal and the Experiential, w: Barton, L. Disability, Politics and the Struggle for Change. London: David Fulton Publications: 48–58.
  • Thomas, C. (2007). Sociologies of Disability and Illness: Contested Ideas in Disability Studies and Medical Sociology. Palgrave: Macmillan.
  • Trociuk, S. (red.) (2015). Zasada równego traktowania – prawo i praktyka, nr 16: Dostępność edukacji akademickiej dla osób z niepełnosprawnościami. Analiza i Zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich 5, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/BIULETYN_RZECZNIKA_PRAW_OBYWATELSKICH_2015_nr_5.pdf, 05.10.2018.
  • Uniwersytet SWPS (2017a), Raport z przeprowadzonych konsultacji ze środowiskiem naukowym i akademickim, https://nkn.gov.pl/wp-content/uploads/2017/02/SWPS-prof.-H.-Izdebski-RAPORT-Z-KONSULTACJI-ca%C5%82o%C5%9B%C4%87.pdf, 10.10.2018.
  • Uniwersytet SWPS (2017b). Propozycja założeń do ustawy regulującej system szkolnictwa wyższego,
  • https://nkn.gov.pl/wp-content/uploads/2017/02/SWPS-prof.-H.-Izdebski-PROJEKT-ZA%C5%81O%C5%BBE%C5%83.pdf, 10.10.2018
  • UPIAS and TDA (1976). Fundamental Principles of Disability. London.
  • Ustawa Dz. U. (2018). Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz. U. 2018, poz. 1668.
  • Ustawa Dz. U. (2012). Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz. U. 2012, poz. 572 ze zm.
  • Załącznik do Uchwały 52(2016). Załącznik do Uchwały 52/VI Prezydium KRASP – Zasady wsparcia edukacyjnego studentów z niepełnosprawnościami, http://arch.krasp.org.pl/pl/archiwum_uchwaly_2012_2016/u_2012_2016, 05.10.2018.
  • Zarządzenie nr 86(2017). Zarządzenie nr 86 Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego z 28 lipca 2017 r., w sprawie: dostosowania procesu kształcenia i badań naukowych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz osób znajdujących się w szczególnej sytuacji zdrowotnej, http://www.don.uj.edu.pl/documents/1686948/2450750/Zarz%C4%85dzenie+nr+86/7e8777d2-16cc-4e8a-b688-092710d7aaa8, 05.10.2018

Document Type

Publication order reference

Identifiers

DOI
10.33119/KSzPP.2018.4.3

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_33119_KSzPP_2018_4_3
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.