Przestrzenne zróżnicowania zachowań zdrowotnych dorosłej młodzieży w województwie mazowieckim

• Authors: Violetta Korporowicz

Title variants

EN

Spatial differentiation of health behaviours of young adults in the Mazowieckie voivodship

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem polityki przestrzennej jest zarówno ochrona określonych wartości przestrzeni, jak i racjonalne jej kształtowanie przez stymulowanie procesów społecznych i gospodarczych. Działania ochronne obejmują dążenie do zachowania równowagi pomiędzy elementami gospodarczymi, społecznymi czy środowiskowymi. Aby planowanie przestrzenne było skutecznym narzędziem polityki publicznej, musi ono obejmować wszystkie aspekty życia społeczno-gospodarczego. W nurcie społecznym jednymi z najistotniejszych są decyzje w zakresie kształtowania zdrowia poprzez zmniejszanie różnic w dostępie do usług zdrowotnych i edukacyjnych w regionach, w tym do edukacji zdrowotnej. Edukacja ta może się przyczynić do kształtowania prawidłowych postaw zdrowotnych oraz eliminować zróżnicowania w tym zakresie między młodzieżą mieszkającą w miastach a mieszkającą na wsiach. Dla określenia przestrzennych (miasto–wieś) zróżnicowań w kształtowaniu postaw zdrowotnych zrealizowano badanie terenowe pełnoletniej młodzieży różnego typu szkół ponadpodstawowych, tzn. szkół zawodowych, techników i szkół ogólnokształcących w województwie mazowieckim. W świetle badania założona teza o istnieniu zróżnicowań w zachowaniach zdrowotnych między młodzieżą mieszkającą w miastach a mieszkającą na wsiach nie została potwierdzona, natomiast różnice pojawiły się w zachowaniach zdrowotnych uczniów różnych typów szkół. Okazało się, że badana młodzież z województwa mazowieckiego ucząca się w szkołach zawodowych słabiej niż młodzież uczęszczająca do liceów ogólnokształcących i techników rozpoznaje sytuacje grożące zdrowiu w postaci czy to gorszego sposobu odżywiania, np. spożywania mniej warzyw, czy częstotliwości kontaktów z substancjami psychoaktywnymi. Ogólnym wnioskiem z badań jest to, że najistotniejsze wydaje się promowanie i kształtowanie wiedzy na temat zdrowia poprzez edukację stylu życia, szczególnie młodzieży uczęszczającej do szkół zawodowych, jako tych potrzebujących najsilniejszego wsparcia merytorycznego i infrastrukturalnego.

EN

The aim of spatial policy is both to protect specific values of space and to rationally shape it by stimulating social and economic processes. Protective activities include striving to maintain a balance between economic, social and environmental elements. For spatial planning to be an effective public policy tool, it must cover all aspects of socio-economic life. In the social stream, one of the most important are decisions in the field of health by reducing differences in access to health and education services in regions, including health education. This education can contribute to shaping correct health attitudes and eliminate the diversity in this area between young people living in urban and rural areas. In order to determine the spatial (urban-rural) differentiation in shaping health attitudes, a field study of young adults of various types of secondary schools, i.e. vocational schools, technical schools and general schools in the Mazowieckie voivodship has been carried out. In the light of the study, the thesis on the existence of the differentiation in health behaviours between young people living in cities and those living in villages has not been confirmed. Big differences in these youth behaviours have not been revealed. However, differences appeared between types of schools. It turned out that the studied youth from the Mazowieckie Voivodeship learning in vocational schools, to a lesser extent than young people attending general schools and technical schools, recognize situations threatening their health in the form of weaker nutrition, e.g. eating fewer vegetables or frequent contacts with psychoactive substances. A general conclusion from the research is that the most important seems to be promoting and spreading the knowledge about health through lifestyle education, with an emphasis on the youth attending vocational schools, as those in need of the strongest substantive and infrastructural support.

Keywords

PL

zachowania zdrowotne; polityka przestrzenna; polityka zdrowotna; badanie terenowe „Młodzież Mazowsza

EN

health issues; spatial policy; health policy; field study “The Youth of Masovia”; health issues; spatial policy; health policy; field study “The Youth of Masovia”

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Journal: Studia z Polityki Publicznej
• Year: 2019
• Volume: 6
• Issue: 2(22)
• Pages: 9-25

Dates

published

2019-04-02

Contributors

author

Violetta Korporowicz

• Kolegium Ekonomiczno-Społeczne, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

References

• Apanowicz, J. (2003). Metodologia nauk. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”.
• Borsa, M. (2004). Gospodarka i polityka przestrzenna, cz. 2. Polityka przestrzenna. Warszawa: Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Warszawie.
• Handbook of development economics (2010). Amsterdam: Elsevier, North Holland Oxford.
• Karski, J.B. (2003). Praktyka i teoria promocji zdrowia. Wybrane zagadnienia. Warszawa: CeDeWu
• Korporowicz, V. (2015). Polityka zdrowotna w systemie nauk o polityce publicznej. Studia z Polityki Publicznej, 1(5).
• Korporowicz, V. (2017). Zarządzanie progresywne w zdrowiu publicznym jako przejaw public governance, w: Marciniak, M., Szczupaczyński, J. (red.) Nowe idee zarządzania publicznego. Wyzwania i dylematy. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Korporowicz, V. (2018). Young adults, health behaviours: an element of health policy in the light of the „Youth of Warsaw” study. The Quarterly of the Collegium of Socio-Economics Studies and Works, 3A (35).
• Kosycarz, E., Walendowicz, K. (red.) (2018). Świadomość zdrowotna jako kluczowy determinant stanu zdrowia. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 165.
• Mental illness. Invisible but devastating. (2016/2017). Africa Renewal.
• Norton, I.M., Rucker, D. (red.) (2015). The Cambridge Handbook of consumer psychology. New York: Cambridge University Press.
• Nosko, J. (2005). Zachowania zdrowotne i zdrowie publiczne. Łódź: IMP.
• Picket, K.E. (red.) (2009). Health and inequality, Vol. 2, Health inequalities, causes and pathways. London, New York: Routledge.
• Raport z badań. Polacy o swoim zdrowiu oraz prozdrowotnych zachowaniach i aktywnościach. (2012). Warszawa: CBOS.
• Sachs J.D. (2008). Common wealth. Economics for a crowed planet. London: Penguin Books.
• Sorensen K. et al. (2012). Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health, 1(80).
• Stiglitz J.E. (2015). Cena nierówności. W jaki sposób dzisiejsze podziały zagrażają naszej przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Strong, W.B. et al. (2005). Evidence based physical activity for school-age youth.
• Volanders, A.E., Paasche-Orlow, M.K. (2007). Health literacy, health inequality and a just health care system. American Journal of Bioethics, 7.
• Wallace, W.L. (1989). Toward a disciplinary matrix in sociology, w: Smelser N.J. (red.), Handbook of sociology. Newbury Park, London, New Delhi: SAGE Publ.
• Wyniki badań 2010 (2011). Raport techniczny. Warszawa: HBSC.
• Źródła internetowe:
• http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_138_16. PDF (dostęp: 20.02.2019).
• http://www.cie.men.gov.pl/index.php/sio-wykaz-szkol-i-placowek/26-wykaz-wg wojewodztw.
• html (dostęp: 3.04.2017).

Identifiers

DOI

10.33119/KSzPP/2019.2.1