Udział organizacji pacjentów w kształtowaniu polityki ochrony zdrowia w Polsce - "koszmar partycypacji" czy remedium na "deficyt demokracji"?

• Authors: Emilia Piotrowska

Title variants

EN

Participation of patient organizations in shaping the healthcare policy in Poland: "the nightmare of participation" or a remedy for the "democratic deficit"?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza sektorowej polityki ochrony zdrowia w świetle zabezpieczenia interesu obywateli poprzez przybliżenie perspektywy zorganizowanych interesów organizacji pacjentów. Tekst jest próbą uzupełnienia dyskusji nt. roli tej szczególnej grupy interesariuszy w procesie podejmowania decyzji w sektorze ochrony zdrowia. Odwołując się do przykładów empirycznych, założono, że cały polski system ochrony zdrowia nie służy dobrze interesom pacjentów z powodu niedoborów organizacyjnych, finansowych i personalnych, a konstytucyjna obietnica równego dostępu do świadczeń ochrony zdrowia jest paradoksalnie skuteczną barierą dla wszelkich zmian zmierzających do poprawy sposobu funkcjonowania tego systemu. Pomimo wrażenia "zwrotu pacjento-centrycznego" w ochronie zdrowia w Polsce zorganizowane interesy pacjentów skupione wokół rzeczniczych organizacji pacjentów wciąż mają niewielki udział w procesie formułowania i wdrażania ważnych zmian w tej polityce sektorowej.

EN

The purpose of this article is to analyze the healthcare policy in the light of securing citizens' interests by bringing the perspective of patients' advocacy organizations. The paper tries to supplement the discussion on the role of this particular group of stakeholders in the decision-making process in the healthcare sector. Referring to empirical examples, the author assumes that the entire Polish healthcare system does not serve patients' interests well because of organizational, financial and personnel shortages, while the constitutional promise of equal access to healthcare services is paradoxically an effective barrier to any changes aimed at improving the way of functioning of the system. Despite the impression of a "patient-centered turn" in the healthcare policy in Poland, the organized interests of patients centered around advocacy organizations still have little impact on the process of formulating and implementing important changes in this sector policy.

Keywords

PL

ochrona zdrowia; zorganizowane interesy; organizacje pacjentów; dostęp do opieki zdrowotnej; partycypacja

EN

healthcare; organized interests; patients advocacy organizations; access to healthcare; participation; healthcare; organized interests; patients advocacy organizations; access to healthcare; participation

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Journal: Studia z Polityki Publicznej
• Year: 2020
• Volume: 7
• Issue: 3(27)
• Pages: 47-63

Dates

published

2020-10-28

Contributors

author

Emilia Piotrowska

• Uniwersytet w Opolu, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-8837-6824

References

• Borek, E., Chwiałkowska, A. (2014). Partycypacja pacjentów w procesie podejmowania decyzji w ochronie zdrowia w Polsce. Journal of Health Sciences, 4(1): 289-296.
• CBOS (Centrum Badania Opinii Społecznej) (2018). Opinie na temat funkcjonowania opieki zdrowotnej w Polsce, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_089_18.PDF (dostęp: 20.10.2019).
• Czapiński, J., Panek, T. (red.), Diagnoza Społeczna, http://www.diagnoza.com/ (dostęp: 29.03.2019).
• Dur, A., De Bievre, D. (2007). Inclusion without Influence: NGOs in European Trade Policy. Journal of Public Policy, 27(1): 79-101.
• Grata, P. (2013). Polityka społeczna Drugiej Rzeczypospolitej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Guadagnoli, E., Ward, P. (1998). Patient participation in decision-making. Social Science & Medicine, 47(3): 329-339. DOI: 10.1016/S0277-9536(98)00059-8.
• Health Consumer Powerhouse (2019). Ranking Euro Health Consumer Index, https://healthpowerhouse.com/publications/ (dostęp: 29.03.2019).
• Howard, M.D. (2003). The Weakness of Civil Society in Post-Communist Europe. Cambridge: Cambridge University Press.
• Ilnicka-Jordan, P. (2016). Realizacja zadań z dziedziny ochrony zdrowia jako obowiązek organów władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej, w: Zadania publiczne: podmioty, uwarunkowania prawne, potrzeby społeczne. P. Bieś-Srokosz (red.). Wrocław: Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997.78.483 z pózn. zm.
• Landau, Z. (1991). Podstawowe kierunki rozwoju ubezpieczeń społecznych, w: Rozwój ubezpieczeń społecznych w Polsce. C. Jackowiak (red). Wrocław: Wydawnictwo Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Lenio, P. (2018). Publicznoprawne źródła finansowania ochrony zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Leowski, J. (2009). Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
• Mahoney, C. (2010). Activating the Citizen: Dilemmas of Participation in Europe and Canada. West European Politics, 33(2): 400-402.
• Makarzec, P. (2012). Ubezpieczenia społeczne w II Rzeczypospolitej. Zeszyty Naukowe WSEI 2 (1): 197-210.
• Miessen, M. (2013). Koszmar partycypacji. Warszawa: Bęc Zmiana.
• Mikos, M., Urbaniak, M. (2016). Prawo do bezpiecznej ochrony zdrowia w świetle Konstytucji RP oraz rekomendacji Rady Europy i Rady Unii Europejskiej. Medyczna Wokanda, 8.
• NIK (Najwyższa Izba Kontroli) (2019). System ochrony zdrowia w Polsce - stan obecny i pożądane kierunki zmian, https://www.nik.gov.pl/plik/id,20223, vp,22913.pdf (dostęp: 29.03.2019).
• Olson, M. (1965). The Logic of Collective Action: Public Goods and the Theory of Groups. Cambridge: Harvard University Press.
• Rabiej, E. (2017). Transformacja systemu ochrony zdrowia w Polsce - w drodze do zrównoważonego rozwoju, w: Finansowanie zadań publicznych w Polsce. Warszawa: Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, 4(52).
• Raport Stowarzyszenia Klon/Jawor. Kondycja organizacji pozarządowych w 2018 r., https://fakty.ngo.pl/raporty/kondycja-organizacji-pozarzadowych-2018 (dostęp: 25.03.2019).
• Skrzypczak, Z. (2013). Polski system ochrony zdrowia w okresie reformy na tle systemów europejskich, w: Fenomen transformacji. A. Nowak (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego.
• Sześciło, D. (2017). Zmierzch decentralizacji? Instytucjonalny krajobraz opieki zdrowotnej w Europie po nowym zarządzaniu publicznym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Urbaniak, M. (2013). Konstytucyjna zasada równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej a jej ustawowa realizacja w prawie polskim. Przegląd Prawa Konstytucyjnego, 3(15): 79-98.
• Wieloch, M. (2011). Kierunki zmian systemu ochrony zdrowia w Polsce, w: Kierunki rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce. E. Nojszewska (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Identifiers

DOI

10.33119/KSzPP/2020.3.3