Działalność innowacyjna w przedsiębiorstwach rodzinnych

• Authors: Agnieszka Sopińska , Patryk Dziurski

Title variants

EN

Innovation activity in family firms

Abstracts

EN

The aim of the article is to present the specificity of innovative activity in family enterprises and to propose an original classification of model attitudes of family members towards innovative activity along with their short characteristics. Based on the review of the literature on the subject and the analysis of the results of research conducted so far, it has been shown that the family character feature can both favor and limit innovative activity in family businesses. However, the involvement of family members in innovative activities has a decisive impact on the level of innovation of these entities. Based on two criteria – “the level of family involvement in initiating innovative activities” and “family involvement in the implementation of innovative activities” – the authors identified four model family attitudes to[1]wards innovative activities, i.e.: (1) the attitude of an active initiator, (2) the attitude of an active performer, (3) an active initiator and performer attitude, and (4) a passive (passive) attitude. The preferred attitudes favoring innovation are the “attitude of an active initiator” and the “attitude of an active initiator and contractor”, while the other two attitudes are not conducive to innovativeness of family entities.

PL

Celem artykułu jest przybliżenie specyfiki działalności innowacyjnej w przedsiębiorstwach rodzinnych oraz zaproponowanie autorskiej klasyfikacji modelowych postaw członków rodziny wobec działalności innowacyjnej wraz z ich krótką charakterystyką. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz analizy wyników dotychczas prowadzonych badań wykazano, że cecha rodzinności może zarówno sprzyjać, jak i ograniczać działalność innowacyjną w firmach rodzinnych. Jednak decydujący wpływ na poziom innowacyjności tych podmiotów ma zaangażowanie członków rodziny w działalność innowacyjną. Opierając się na dwóch kryteriach – „poziom zaangażowania rodziny w inicjowaniu działań innowacyjnych” oraz „zaangażowanie rodziny w realizację działalności innowacyjnej” – autorzy zidentyfikowali cztery modelowe postawy rodziny wobec działalności innowacyjnej, tj. (1) postawę aktywnego inicjatora, (2) postawę aktywnego wykonawcy, (3) postawę aktywnego inicjatora i wykonawcy oraz (4) postawę pasywną (bierną). Preferowanymi postawami sprzyjającymi innowacyjności są „postawa aktywnego inicjatora” oraz „postawa aktywnego inicjatora i wykonawcy”, pozostałe dwie postawy natomiast nie sprzyjają innowacyjności rodzinnych podmiotów.

Keywords

EN

innovativeness; innovation; family firm; model attitudes of family members

PL

innowacyjność; innowacje; przedsiębiorstwo rodzinne; modelowe postawy członków rodziny

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
• Journal: Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów
• Year: 2023
• Issue: 189
• Pages: 11-25

Dates

published

2023

Contributors

author

Agnieszka Sopińska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

• https://orcid.org/0000000284213227

author

Patryk Dziurski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

• https://orcid.org/0000000321328657

References

• Andrzejewski M. [2011], Ryzyko w zarządzaniu firmą rodzinną, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XII, z. 6.
• Barometr firm rodzinnych. Kierunek – innowacje [2018], KPMG, https://assets.kpmg/con tent/dam/kpmg/pl/pdf/2019/01/pl-barometr-firm-rodzinnych-2018.pdf, dostęp: 5.03.2023.
• Bojar W., Maciejewski F., Michalcewicz-Kaniowska M., Radecka K., Żarski W. [2016], Innowacyjność firm rodzinnych w kontekście współpracy międzypokoleniowej, w: Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji, red. R. Knosala, t. I, Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole.
• Broeckaert W., Andries P., Debackere K. [2016], Innovation Processes in Family Firms: The Relevance of Organizational Flexibility, „Small Business Economics”, nr 47.
• Chrisman J.J., Chua J.H., De Massis A., Frattini F., Wright M. [2015], The Ability and Willing ness Paradox in Family Firm Innovation, „Journal of Product Innovation Management”, 32(3).
• Chua J.H., Chrisman J.J., Sharma P. [2003], Succession and Non-succession Concerns of Family Firms and Agency Relationship with Nonfamily Managers, „Family Business Review”, 16(2).
• De Massis A., Frattini F., Pizzurno E., Cassia L. [2015], Product Innovation in Family Versus Nonfamily Firms: An Exploratory Analysis, „Journal of Small Business Management”, 53(1).
• Duran P., Kammerlander N., Van Essen M., Zellweger T. [2016], Doing More with Less: Inno vation Input and Output in Family Firms, „Academy of Management Journal”, 59(4).
• Gomez-Mejia L.R., Hynes K.T., Numez-Nickel M., Moyano-Tuentes J. [2007], Socialemotional Health and Business Risk in Family-Controlled Firms: Evidences from Spanish Olive and Mills, „Administrative Science Quarterly”, nr 52.
• GUS [2022], Działalność przedsiębiorstw rodzinnych na tle pozostałych przedsiębiorstw, w: Determinanty sukcesu małych i średnich przedsiębiorstw, Warszawa–Wrocław.
• Janczewska D. [2015], Dyfuzja wiedzy a kształtowanie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw rodzinnych, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVI, z. 7, cz. II.
• Kellermanns F.W., Eddleston K.A., Sarathy R., Murphy F. [2012], Innovativeness in Family Firms: A Family Influence Perspective, „Small Business Economics”, 38(1).
• Klimek J., Żelazko B. [2018], Konkurencyjność i innowacyjność firm rodzinnych, w: Nowe formy innowacji, red. K. Poznańska, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Leszczewska K. [2011], Problemy funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw rodzinnych na przykładzie województwa podlaskiego, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XII, z. 6.
• Lewandowska A., Wiącek-Janka E., Hadryś-Nowak A., Wojewoda M. [2016], Model 5 poziomów definicyjnych firm rodzinnych, w: Firma rodzinna to marka. Raport z badania przeprowadzonego w ramach projektu „Statystyka Firm Rodzinnych”, Instytut Biznesu Rodzinnego, Poznań, https://www.ibrpolska.pl/wp-content/uploads/2019/11/FirmaRodzinnaToMarka_PL_ENG.pdf, dostęp: 5.03.2023.
• Lis D. [2011], Rozwój firm rodzinnych w Polsce, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XII, z. 6.
• Lorenzo D., Nuñez-Cacho P. [2013], Do Family Firms Have Specific Barriers to Innovation? A First Approach, https://www.researchgate.net/publication/290440938_DO_FAMILY_FIRMS_HAVE_SPECIFIC_BARRIERS_TO_INNOVATION_A_FIRST_APPROACH#fullTextFileConten, dostęp: 5.03.2023.
• Munari F., Oriani M., Sobrero R. [2010], The Effect of Owner Identity and External Governance Systems on R&D Investments: A Study of Western European Firms, „Research Policy”, 39(8).
• Naldi L., Notdqvist M., Sjoberg K., Wiklund J. [2007], Entrepreneurial Orientation, Risk Tak ing, and Performance of Family Firms, „Family Business Review”, 20(1).
• Okręglicka M. [2017], Zarządzanie relacjami z pracownikami a budowanie innowacyjności firmy rodzinnej, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVIII, z. 6, cz. III.
• PARP [2009], Firmy rodzinne w polskiej gospodarce – szanse i wyzwania, Warszawa.
• Popczyk W. [2013], Przedsiębiorstwa rodzinne w otoczeniu globalnym. Analiza porównawcza ekspansji międzynarodowej firm rodzinnych i nierodzinnych z rynku NewConnect, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Sadkowska J. [2018], Aktywność badawczo-rozwojowa jako determinanta wzrostu innowacyjnego firm rodzinnych, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVI, z. 7, cz. II.
• Safin K. [2007], Przedsiębiorstwo rodzinne – istota i zachowania strategiczne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Shanker M.C., Astrachan J.H. [1996], Myths and Realities: Family Businesses’ Contribution to the US Economy: A Framework for Assessing Family Business Statistics, „Family Business Review”, 9(2).
• Short J., Payne G.T., Birgham K.H., Lumpkin K.H., Broberg J.C. [2009], Family Firms and Entrepreneurial Orientation in Publicly Traded Firms, „Family Business Review”, 22(1).
• Sopińska A., Dziurski P. [2022], Działalność innowacyjna w podmiotach rodzinnych. Modelowe postawy rodziny wobec działalności innowacyjnej, niepublikowany Raport z badań nr KZiF//S22/1.52, SGH w Warszawie.
• Steinerowska-Streb I. [2016], Aktywność innowacyjna polskich przedsiębiorstw rodzinnych, w: Innowacyjność współczesnych organizacji. Wybrane aspekty, red. E. Wszendybył-Skulska, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń.
• Sułkowski Ł. [2004], Organizacja a rodzina, więzi familijne w życiu gospodarczym, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń.
• Sułkowski Ł. [2011], Definicje i typologie małych firm rodzinnych – wnioski z badań, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XII, z. 6.
• Surdej A. [2016], Czy firmy rodzinne są mniej innowacyjne? Mity, fakty i mechanizmy, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVII, z. 6, cz. II.
• Winnicka-Popczyk A. [2015a], Innowacyjność polskich przedsiębiorstw rodzinnych w świetle dotychczasowych badań oraz wybranych studiów przypadku, „Ekonomiczne Problemy Usług”, nr 116.
• Winnicka-Popczyk A. [2015b], Inwestycje firm rodzinnych w innowacyjność (przegląd zagadnienia w literaturze zagranicznej), „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVI, z. 7, cz. II.
• Winnicka-Popczyk A. [2018], Czynniki finansowania innowacji w polskich firmach rodzinnych, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XIX, z. 7, cz. III.
• Wściubiak Ł. [2017], Działalność innowacyjna firm rodzinnych – perspektywa współpracy międzyorganizacyjnej, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XVIII, z. 6, cz. II.
• Wściubiak Ł. [2018], Kreowanie innowacji przez firmy rodzinne w Polsce w świetle analizy danych patentowych, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. XIX, z. 7, cz. II.
• Zajkowski R. [2014], Wybrane aspekty innowacyjności przedsiębiorstw rodzinnych i nierodzinnych w województwie lubelskim, „Ekonomiczne Problemy Usług”, 111.

Identifiers

DOI

10.33119/SIP.2023.189.1

Biblioteka Nauki

17942708