Fundusz Medyczny - organizacja i zasady gospodarki finansowej

• Authors: Michalina Duda-Hyz

Title variants

EN

Medical Fund - organization and principles of financial management

Abstracts

EN

The aim of the paper is to analyse the regulations governing the organisation and financial management principles of the Medical Fund in the context of the functions assigned to special-purpose funds in the financial law doctrine. The first part of the study is devoted to the assessment of the regulations relevant to the organisation and tasks of the Fund. In the second part, the sources of financing as well as the principles of the Fund's financial management have been presented, with particular attention paid to the issue of supplying the Fund with the so-called contribution from the state budget. Due to the limited scope of the paper, the issues of investment programmes, as well as the mode and rules of distributing monies from the Fund, have been left for a separate study. Based on the methods specific to the contemporary legal dogma, the basic features determining the legal nature of the Medical Fund were identified. According to the hypothesis verified in course of the study, the analysed unit - despite being granted the status of a state special-purpose fund at the normative level - constitutes a sort of quasi-budget, which can perform the redistributive and public resource mobilization functions, typical of special-purpose funds, only to a limited extent. It was also shown that the enactment of the Medical Fund Act results in the separation of part of the state budget expenditures allocated to health protection tasks and in the creation of legal grounds for spending these funds in a way characteristic of extra-budgetary financial management. The adoption of such a solution is in line with the tendency to derogate from the principle of completeness of the budget.

PL

Celem artykułu jest analiza przepisów normujących organizację i zasady gospodarki finansowej Funduszu Medycznego w kontekście funkcji, jakie w doktrynie prawa finansowego przypisuje się funduszom celowym. W pierwszej części opracowania poddano ocenie regulacje dotyczące organizacji i zadań tej jednostki. Drugą poświęcono przedstawieniu źródeł finansowania oraz zasad gospodarki finansowej Funduszu, zwracając szczególną uwagę na problem zasilania tej jednostki tzw. wpłatą z budżetu państwa. Z uwagi na ograniczone ramy artykułu do odrębnego opracowania pozostawiono problematykę programów inwestycyjnych oraz kwestię trybu i zasad przekazywania środków z Funduszu. Stosując metody właściwe współczesnej dogmatyce prawa, zidentyfikowano podstawowe cechy przesądzające o charakterze prawnym Funduszu Medycznego. Zweryfikowano hipotezę, że jednostka ta, pomimo nadania jej w płaszczyźnie normatywnej statusu państwowego funduszu celowego, stanowi rodzaj parabudżetu, który jedynie w ograniczonym zakresie może realizować właściwe funduszom celowym funkcje redystrybucyjną oraz mobilizacji środków publicznych. Wykazano również, że skutkiem uchwalenia ustawy o Funduszu Medycznym jest wyodrębnienie części wydatków budżetu państwa przeznaczonych na zadania z zakresu ochrony zdrowia i stworzenie podstaw prawnych do ich wydatkowania w sposób charakterystyczny dla gospodarki funduszowej. Przyjęcie takiego rozwiązania wpisuje się w dostrzegalną w ostatnich latach tendencję do odstępstw od zasady zupełności budżetu państwa.

Keywords

PL

Fundusz Medyczny; państwowe fundusze celowe; zasady gospodarki finansowej; debudżetyzacja

EN

Medical Fund; state special-purpose funds; principles of financial management; debudgetisation

• Publisher: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
• Journal: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Year: 2021
• Issue: 12
• Pages: 10-18

Dates

published

2021

Contributors

author

Michalina Duda-Hyz

• Uniwersytet Opolski

• https://orcid.org/0000000170583481

References

• Borodo, A. (2017). Konstrukcja prawna ustawy budżetowej. Toruń: TNOiK „Dom Organizatora”.
• Bożyk, W. (2019). Komentarz do art. 48. W: Z. Ofiarski (red.), Ustawa o finansach publicznych. Komentarz. LEX.
• Chojna-Duch, E. (1988). Struktura dotacji budżetowej. Studium teoretycznoprawne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Chojna-Duch, E., Kosikowski, C. (2000). Normatywna regulacja ogólnych zagadnień finansów publicznych. W: E. Ruśkowski (red.), Finanse publiczne i prawo finansowe. Tom I (81–130). Warszawa: Wydawnictwo KiK.
• Dębowska-Romanowska, T. (2007). Charakter prawny i klasyfikacja tzw. wydatków sztywnych a granice swobody politycznej władz państwa. W: J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc (red.), Uwarunkowania i bariery w procesie naprawy finansów publicznych (279–292). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Dębowska-Romanowska, T. (2010). Wydatki publiczne, ich formy prawne oraz zasady realizacji w sektorze finansów publicznych. W: E. Ruśkowski (red.), System prawa finansowego. Tom II. Prawo finansowe sektora finansów publicznych, (113–137). Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Guziejewska, B. (2016). Decentralization and Debudgeting as Manifestations of Structural Changes within the Public Sector in Poland. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, 70(5), 125–135.
• Kosikowski, C. (2003). Fundusze celowe. Pojęcie, przyczyny tworzenia, zalety i wady. W: C. Kosikowski, E. Ruśkowski (red.), Finanse publiczne i prawo finansowe. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
• Kosikowski, C. (2006). Sektor finansów publicznych w Polsce. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
• Kosikowski, C. (2009). Reforma finansów publicznych w Polsce. Państwo i Prawo, (12), 3–15.
• Kosikowski, C. (2011). Naprawa finansów publicznych w Polsce. Białystok: Temida 2.
• Kowalczyk, E. (2020). Komentarz do art. 46. W: A. Mikos-Sitek (red.), Ustawa o finansach publicznych. Komentarz. Legalis.
• Kozieł, M. (2010). Rola funduszy celowych w procesie racjonalizacji wydatków publicznych. W: A. Dobaczewska, E. Juchniewicz, T. Sowiński (red.), System finansów publicznych. Prawo finansowe wobec wyzwań XXI wieku (163–170). Warszawa: CeDeWu.
• Kucia-Guściora, B. (2004). Status prawny funduszy celowych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, (4), 5–25.
• Kucia-Guściora, B. (2007a). Stan regulacji prawnej w zakresie funduszy celowych. W: J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc (red.), Uwarunkowania i bariery w procesie naprawy finansów publicznych (341–354). Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Kucia-Guściora, B. (2007b). Zmiany w charakterze prawnym funduszy celowych. Roczniki Nauk Prawnych, (1), 7–24.
• Malinowska-Misiąg, E., Misiąg, W. (2007). Finanse publiczne w Polsce. Warszawa: Lexis Nexis.
• Mierzwa, A. (2014). Komentarz do art. 29. W: P. Smoleń (red.), Ustawa o finansach publicznych. Komentarz (307–319). Warszawa: Wydawnictwo C.H.Beck.
• Misiąg, W. (2019). Komentarz do art. 46. W: W. Misiąg (red.), Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz. Legalis.
• Misiąg, W. (2019). Komentarz do art. 48. W: W. Misiąg (red.), Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz. Legalis.
• Ofiarski, Z. (2018). Plany finansowe państwowych funduszy celowych - wybrane problemy dotyczące statusu materialnoprawnego i proceduralnego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (521), 112–121.
• Owsiak, S. (2005). Finanse publiczne teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sawicka, K. (2010). Formy prawno-organizacyjne jednostek sektora finansów publicznych. W: E. Ruśkowski (red.), System prawa finansowego. Tom II. Prawo finansowe sektora finansów publicznych (35–80). Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Stankiewicz, J. (2007). Debudżetyzacja finansów państwa. Białystok: Temida 2.
• Szołno-Koguc, J. (2007). Funkcjonowanie funduszy celowych w Polsce w świetle zasad racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Identifiers

DOI

10.33226/0137-5490.2021.12.2

Biblioteka Nauki

2096120