Kobieta w Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych Mardkowicza – punkt wyjścia do analizy porównawczej postrzegania kobiety w przysłowiach karaimskich, tureckich i polskich

• Authors: Kamila Barbara Stanek

Title variants

EN

Women in Mardkowicz’s Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych. A starting point for a comparative analysis of the reception of women in Karaim, Turkish and Polish proverbs

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejsza praca poświęcona jest porównaniu postrzegania kobiety w przysłowiach karaimskich, tureckich i polskich. Takie zestawienie podyktowane zostało tym, że przysłowia zamieszczone w pracy A. Mardkowicza Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych w rozdziale „O kobiecie i dziecku” posiadają swoje znaczeniowe odpowiedniki w zbiorach przysłów tureckich i polskich. Takie zestawienie wzbogaca także językowy i kulturowy obraz kobiety. Opisywana jest ona bowiem w oparciu o takie same kryteria. Zgromadzony materiał został podzielony ze względu na tematykę, jaką poruszają poszczególne wyrażenia. Ponieważ zgromadzone przez Mardkowicza przysłowia dotyczą także dziecka, oddzielna grupa poświęcona zostanie dziecku. I. grupa obejmować będzie przysłowia dotyczące postrzegania kobiety i jej charakterystyki, II. odnosić się będzie do kobiety jako matki, III. kobiety jako żony, IV. poświęcona jest rodzinie, V. dotyczyć będzie dziecka.

RU

Niniejsza praca poświęcona jest porównaniu postrzegania kobiety w przysłowiach karaimskich, tureckich i polskich. Takie zestawienie podyktowane zostało tym, że przysłowia zamieszczone w pracy A. Mardkowicza Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych w rozdziale „O kobiecie i dziecku” posiadają swoje znaczeniowe odpowiedniki w zbiorach przysłów tureckich i polskich. Takie zestawienie wzbogaca także językowy i kulturowy obraz kobiety. Opisywana jest ona bowiem w oparciu o takie same kryteria. Zgromadzony materiał został podzielony ze względu na tematykę, jaką poruszają poszczególne wyrażenia. Ponieważ zgromadzone przez Mardkowicza przysłowia dotyczą także dziecka, oddzielna grupa poświęcona zostanie dziecku. I. grupa obejmować będzie przysłowia dotyczące postrzegania kobiety i jej charakterystyki, II. odnosić się będzie do kobiety jako matki, III. kobiety jako żony, IV. poświęcona jest rodzinie, V. dotyczyć będzie dziecka.

EN

The aim of this paper is to discuss the way women are presented in Karaim proverbs compared with perceptions of women in proverbs in Turkish and Polish. This analysis is inspired by the fact that proverbs listed in Mardkowicz’s work Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych (A Karaite. His life and customs in folk proverbs) in the chapter “On woman and child” can be matched with equivalents in collections of Turkish and Polish proverbs. In addition, such a recapitulative juxtaposition enhances the linguistic and cultural image of women, as they are described according to the same criteria. The material gathered here has been divided according to topics covered by expressions. The division into thematic groups is not a forced one but stems from the meaning of particular proverbs. As the proverbs collected by Mardkowicz also concern children, a separate group is devoted to children. The 1st group comprises proverbs dealing with perceptions of women and their characteristics, the 2nd group concerns women as mothers, the 3rd – women as wives, the 4th – the family, the 5th – children.

Keywords

EN

Karaim proverbs; Turkish proverbs; women in Karaite culture; verbalization of traditions

• Publisher: Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
• Journal: Almanach Karaimski
• Year: 2015
• Volume: 4
• Pages: 47-63

Dates

published

2015-12-30

Contributors

author

Kamila Barbara Stanek

References

• Aksoy, Ömer Asım, Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, İstanbul: İnkılap Kitapevi Yayın, 1988.
• Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözüğü, İstanbul: Kubbealtı Lugatı, 2010.
• Berner, Jerzy, Mądrej głowie dość… przysłowie, Łomża: Oficyna Wydawnicza Stopka, 1992.
• Hengirmen, Mehmet, Deyimler Sözlüğü, Ankara: Engin Yayınevi, 2007.
• Mardkowicz, Aleksander, Karaim. Jego życie i zwyczaje w przysłowiach ludowych, Łuck 1935.
• Masłowscy, Danuta i Włodzimierz, Księga Przysłów Polskich, Kęty: Wydawnictwo Antyk, 2000.
• Masłowscy, Danuta i Włodzimierz, Przysłowia polskie, Katowice: Wydawnictwo Videograf Edukacja sp. z o.o., 2003.
• Parlatır, İsmail, Atasözleri, Ankara: Yargı Yayınevi, 2007.
• Stanek, Kamila Barbara, Język i kultura wczoraj dziś i jutro na przykładzie przysłów tureckich, w: Orient i literatura. Między tradycją a nowoczesnością, pod red. A. Bednarczyka, M. Kubarek i M. Szatkowskiego, Literature of the Orient, nr 2, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015.
• Świrko, Stanisław, Na wszystko jest przysłowie, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1975.
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_atasozleri&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5630c9b6a8d929.61742230 (29.10.2015).
• http://www.conlanger.fora.pl/lingwistyka,5/o-naturze-kobiety,1035.html (29.10.2015).
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&kelime (31.08.2014).
• http://www.edycja.pl/dzien_panski/id/279/part/2 (29.10.2015).

Identifiers

DOI

10.33229/ak.2015.04.04