Listy Włodzimierza Zajączkowskiego do Hadży Seraji Szapszała

• Authors: Maria Emilia Zajączkowska-Łopatto

Title variants

EN

Włodzimierz Zajączkowski’s letters to Seraya Shapshal

• Languages of publication: PL

Abstracts

RU

Jesienią 1946 r. Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), przed wojną student i asystent w Katedrze Wschodu Muzułmańskiego UJ, powrócił w ramach tzw. repatriacji z Wilna do Krakowa z zamiarem kontynuowania studiów turkologicznych i pracy nad rozprawą doktorską poświęconą Gagauzom. Korespondował z Serają Szapszałem (1873–1961), zwierzchnikiem duchowym Karaimów i orientalistą którego uważał za swego przewodnika w życiu i nauce. Jego listy, pisane po rosyjsku, pochodzą z lat 1947–1958 i przechowywane są obecnie w Bibliotece Wróblewskich Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie. Podaję je do druku w polskim tłumaczeniu wraz z krótkim esejem biograficznym i bibliograficznym. Listy stanowią cenne źródło informacji o powojennej odbudowie i rozwoju nauk orientalistycznych w Krakowie, Warszawie i Wrocławiu. W. Zajączkowski pisał do Szapszała o bieżących wydarzeniach naukowych w Polsce, informował o postępie własnych prac, tekstach przygotowywanych do druku. Zasięgał rady Szpaszała jako native speaker’a języka krymskokaraimskiego i znawcy literatury ludowej z Krymu Prosił o pomoc w dotarciu do wydanych za granicą książek, szczególnie nowych wydawnictw radzieckich, w owym czasie niełatwych do zdobycia. Przesyłał Szapszałowi polskie prace i czasopisma orientalistyczne. W listach nie brakuje także informacji o życiu społecznym Karaimów w Polsce, spotkaniach z rodziną i przyjaciółmi.

EN

Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), who prior to WWII was a graduate student in the Chair of the Muslim East at the Jagiellonian University, returned in the autumn of 1946 to Cracow in order to continue his studies and complete his Ph.D. thesis on the Gagauz Turks. He exchanged letters with Seraya Shapshal (1873–1961), the spiritual leader of the Karaims and an Orientalist, who was one of his mentors both in life and in his academic career. These letters, written in Russian in the years 1947–1958, are at present stored in the Wróblewski Library of the Lithuanian Academy of Science in Vilnius. They are published in a Polish translation together with a short biographical and bibliographical essay. The letters concerned the restoration and development of Oriental Studies in Cracow, Warsaw and Wrocław. W. Zajączkowski informed S. Shapshal on scholarly events in Poland, the progress he was making in his own studies, as well as the materials he was going to publish. He consulted Shapshal, a native speaker of Crimean Karaim and a specialist in Crimean Karaim popular literature, on linguistic issues. He also asked for help in obtaining foreign publications not available in Poland, especially those published in U.S.S.R., and sent Shapshal Polish books and scientific journals. We also find in the letters some information on the social life of the Karaims in Poland and W. Zajaczkowski’s contacts with family and friends.

Keywords

EN

Włodzimierz Zajączkowski; Seraya Shapshal; Turkish studies; Oriental studies; Karaims

• Publisher: Bitik. Oficyna Wydawnicza Związku Karaimów Polskich
• Journal: Almanach Karaimski
• Year: 2016
• Volume: 5

Dates

published

2016-12-30

Contributors

author

Maria Emilia Zajączkowska-Łopatto

References

• Abkowicz, M., Sulimowicz, A., Karaj jołłary – Karaimskie drogi. Karaimi w dawnej fotografii, Wrocław 2010.
• Abkowicz, M., Karaimskie życie społeczne w Polsce po 1945 roku, [w:] Machul-Telus B., Karaimi, Warszawa 2012, s. 180–205.
• Biogramy uczonych polskich. Materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN. Cz. I Nauki społeczne. Zeszyt 3. Opracowali Śródka A., Szczawiński P., Wrocław 1985, s. 94–97.
• Dubiński, A., Prof. Dr. Włodzimierz Zajączkowski, On the occasion of his 65th birthday. Bibliography of the works of Włodzimierz Zajączkowski, „Ural-Altaische Jahrbücher” 1981, Neues Folge, t. 1, s. 255–269.
• Dubiński, A., Włodzimierz Zajączkowski in memoriam, PO 1983, 1–4 (125–128) s. 183–185.
• Dubiński, A., Szymona Firkowicza twórczość literacka w języku karaimskim, PO 1993, 3–4 (167–168), s. 204–210.
• Grzybek, S., Śp. ks. prof. Aleksy Klawek (1890–1969), „Ruch Biblijny” 1970, 23, s. 263.
• Godzińska, M., Włodzimierz Zajączkowski – badacz folkloru ludów tureckich, „Almanach Karaimski” 2014, t. 3, s. 37–40.
• Górski, T., Nekrolog [A. Klawek], „Życie i Myśl” 1970, nr 4, s. 147–148.
• Kałużyński, S., Marian Lewicki (15 VIII 1908 – 13 XI 1955), PO 1956, nr 3 (19), s. 299–312.
• Kałużyński, S., Władysław Kotwicz na stulecie urodzin, PO 1972, nr 2 (82), s. 103–114.
• Kałużyński, S., Marian Lewicki (na 25-lecie śmierci), PO 1980, nr 4 (116), s. 364–366.
• Kozłowska M., przy współpracy J. Tulisowa, Katalog księgozbioru Profesora Władysława Kotwicza. Cz. 1, Numery inwentarzowe 1–800, „Collectanea Orientalia”, 3 (19), Warszawa 2015.
• Lewicki, M., Władysław Kotwicz (20.II.1872–3.X.1944), RO 1953, 16, s. XI–XXIX.
• Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Seraji Szapszała, „Almanach Karaimski” 2013, nr 2, s. 65–163.
• Łoza, S. (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938 (reprint 1984).
• Majda, T. (red), Urzeczeni Orientem. Listy Ananiasza Zajączkowskiego do Tadeusza Kowalskiego, Warszawa 2013.
• Majda, T., Ananiasz Zajączkowski 1903–1970, [w:] Baraniewski W., Tygielski W., Wróblewski A. K. (red.), Portrety Uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945. Warszawa 2016, s. 536–547.
• Niekricz, A., Mądrość i dobro świata, „Awazymyz” 2012, nr 1 (34), s. 14–15.
• Pawelec, M., Seraja Szapszal i jego wkład w polską orientalistykę, „Awazymyz” 2012, nr 1 (34), s. 4–8.
• Pawelec, M., Niezapomniane spotkania, tamże, s. 9–10.
• Pawelec, M., Listy do Wilna. Seraja Szapszał jako korespondent Ananiasza Zajączkowskiego, „Almanach Karaimski” 2013, nr 2, s. 19–36.
• Pilecki, S., Chłopiec z Leśnik. Dziennik lat 1939–1945, Wrocław 2009.
• Pilecki, S., Karaimskie życie rodzinne, społeczne i religijne okresu międzywojennego, [w:] Machul-Telus B. (red.), Karaimi, Warszawa 2012, s.34–52.
• Prohorov, A. M. (red.), Sovetskij Ènciklopedičeskij Slovar’, wyd. IV, Moskva 1987.
• Siemieniec-Gołaś, E., Tadeusz Kowalski (1889–1948), „Studia Turcologica Cracoviensia” 1998, t. 5, s. 91–111.
• Siemieniec-Gołaś, E., Włodzimierz Zajączkowski (1914–1982), [w:] Złota Księga Wydziału Filologicznego, Michalik, J., Walecki, W. (red.), Kraków 2000, s. 673–675.
• Smoczyński, W. (red.), Kuryłowicz Memorial Volume, Part One, Kraków 1995.
• Sulimowicz, A., Polscy turkolodzy Karaimi. Od przedmiotu do podmiotu badań naukowych, [w:] Machul-Telus B. (red.), Karaimi, Warszawa 2012, s. 136–140.
• Sulimowicz, A., Listy do Łucka. Aleksander Mardkowicz jako adresat korespondencji Ananiasza Zajączkowskiego, „Almanach Karaimski” 2013, t. 2, s. 37–60.
• Sulimowicz, A., Działalność społeczna i edukacyjna Koła Pań Karaimskich w Haliczu, „Almanach Karaimski” 2015, t. 4, s. 79–100.
• Tadeusz Kowalski 1889–1948. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 19 czerwca 1998 r., „W służbie nauki” 1999, 4, Kraków 1999.
• Tryjarski, E., Studia turkologiczne Władysława Kotwicza (1872–1944), „Nauka Polska” 1973, nr 2, s. 139–145.
• Tryjarski, E., Eugeniusz Słuszkiewicz – najwybitniejszy armenista polski (1901–1981), PO 1983, nr 1–4, s. 11–19.
• Tryjarski, E., O Profesorze Włodzimierzu Zajączkowskim i wspólnej z nim podróży do Jerozolimy, PO 2001,nr 3–4 (198–199), s. 260–265.
• Tryjarski, E., Restoration of Oriental Studies in Poland after the World War II as Reflected in Five Letters by Tadeusz Kowalski, „Studia Turcologica Cracoviensia” 1998, nr 5, s. 267–285.
• Tulisow, J., Władysław Kotwicz, „Hemispheres” 1986, 2, s. 199–215.
• Tulisow, J., (red.), In the heart of Mongolia. 100th Anniversary of W. Kotwicz’s Expedition to Mongolia in 1912, Kraków 2012.
• Tyszkiewicz, J., Początki seminarium turkologicznego prof. Ananiasza Zajączkowskiego: 1933–1936, „Almanach Karaimski” 2014, t. 3, s. 107–118.
• Wróblewska, U., Działalność kulturalno-oświatowa Karaimów w Drugiej Rzeczypospolitej, Białystok 2015.
• Zajączkowska-Łopatto, M. E., Działalność zawodowa i społeczna Karaimów trockich w Warszawie w XX wieku, [w:] Bairašauskaitė, T., Kobeckaitė, H.,
• Miškinienė G. (red.), Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikątijos visuomenės tradicijoje: Tototriai ir Karaimai / Orient in the social tradiction of the Grand
• Duchy of Lithuania: Tatars and Karaims / Orient w tradycji społeczeństwa Wielkiego Księstwa Litewskiego: Tatarzy i Karaimi, Wilno 2008, s. 299–309.
• Zajączkowska-Łopatto, M. E., Obowiązek i ofiara. Życie i działalność mecenasa Izaaka Zajączkowskiego, „Awazymyz” 2015, nr 1 (46), s. 4–8.
• Zajączkowski, A., Tadeusz Kowalski i jego prace orientalistyczne (21 VI 1889 – 5 V 1948), w: Księga dla uczczenia pamięci Tadeusza Kowalskiego (1889–1948), RO 1951–1952, t. XVII, s. IX–XVI.
• Zajączkowski, A., Wspomnienie o Marianie Lewickim, PO 1956, nr 3 (19), s. 291–298.
• Zajączkowski, A., Kotwicz, Władysław, PSB, 1969, t. 14, s. 507–50.
• Zajączkowski, W., Wspomnienie pośmiertne o prof. Władysławie Kotwiczu, „Prawda Wileńska” 15 X 1944, s. 5.
• Zajączkowski, W., Bibliografia Tadeusza Kowalskiego, w: Księga dla uczczenia pamięci Tadeusza Kowalskiego (1889–1948), RO 1951–1952, t. XVII, s. XVII–XXXVI.
• Zajączkowski, W., Pamięci wybitnego orientalisty [M. Lewickiego], „Tygodnik Powszechny” 1956, nr 1 (544), s. 2.
• Zajączkowski, W., Prof. dr Tadeusz Lewicki, PO 1971, nr 77, s. 101–102.
• Zajączkowski, W., Bibliographie des travaux de Tadeusz Lewicki, „Folia Orientalia” 1970, t. 11, s. 7–47.
• Zajączkowski, W., Maria Kotwicz (1897–1978), PO 1978, nr 3 (107), s. 30.
• Zajączkowski, W., Władysław Zimnicki (1897–1979), „Folia Orientalia” 1979, t. 20, s. 315–316.

Identifiers

DOI

10.33229/ak.2016.05.12