Od znaczenia do konceptu: pragmatyczno-kulturowe aspekty specyfikacji semantycznej

• Authors: Aleksander Kiklewicz

Abstracts

EN

The author discusses theoretical issues of functional semantics, especially such directions of the contemporary anthropological linguistics as ethnosemantics and cognitive semantics. The diversification of the content of a lexical meaning under the influence of external, mainly pragmatic and cultural, factors is the primary object of interest here. Therefore, the author considers the degree of semantic specification of lexical units at various levels of interpersonal communication: both general and subcultural. As assumed by the contemporary cultural linguistics, a concept is considered to be a category of representation of knowledge encoded in language signs. The author gives arguments in favour of the view that the opposition of the (lexical, general) meaning and concept is gradual and concerns the scope of semantic information encoded in the sign in accordance with adaptive requirements.

Keywords

EN

lexis; semantics; structuralism; cognitivism; pragmalinguistics

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2020
• Volume: 776
• Issue: 7
• Pages: 50-61

Dates

published

2020

Contributors

author

Aleksander Kiklewicz

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000000261406368

References

• A. Awdiejew, 1999, Standardy semantyczne w gramatyce komunikacyjnej (teoria i zastosowanie) [w:] A. Awdiejew (red.), Gramatyka komunikacyjna, Warszawa– Kraków, s. 33–68.
• A. Awdiejew, 2004, Gramatyka interakcji werbalnej, Kraków.
• M. Bańko, 2013, Schody i wychody, „Wyspa” 3, s. 29–30.
• J. Bartmiński, 1998, Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem – na przykładzie stereotypu matki, „Język a kultura” XII, s. 63–83.
• J. Bartmiński, 1999, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata [w:] J. Bartmiński (red.), Językowy obraz świata, Lublin, s. 103–120.
• P. Bourdieu, 1974, Zur Soziologie der symbolischen Formen, Frankfurt am Main.
• M. Brysbaert, M. Stevens, P. Mandera i in., 2016, How Many Words Do We Know? Practical Estimates of Vocabulary Size Dependent on Word Definition, the Degree of Language Input and the Participant’s Age, „Frontiers in Psychology” 7, s. 1–11.
• W.Z. Demiankow [В.З. Демьянков], 1994, Когнитивная лингвистика как разновидность интерпретирующего подхода, „Вопросы языкознания” 4, s. 17–33.
• R. Gibbs, T. Matlock, 2001, Psycholinguistic Perspectives on Polysemy [w:] H. Cuyckens, B. Zawada (red.), Cognitive Linguistics. Selected Papers from the Fifth International Cognitive Linguistics Conference, Amsterdam–Philadelphia, s. 213–240.
• S. Hall, 1980, Culture studies: two paradigms, „Media, Culture and Society” 2, s. 57–72.
• B. Hansen, 2006, Экономные как немцы. Национальные стереотипы и их отражение в коннотациях этнонимов в русском и других языках, „Acta Neophilologica” VIII, s. 163–173.
• D. Hymes, 1996, Ethnography, Linguistics, Narrative Inequality. Toward an Understanding of Voice, London.
• W.I. Karasik [В.И. Карасик], 2009, Языковые ключи, Москва.
• H. Kardela, 1999, Ogdena i Richardsa trójkąt uzupełniony, czyli co bada gramatyka kognitywna [w:] J. Bartmiński (red.), Językowy obraz świata, Lublin, s. 15–38.
• A. Kiklewicz, 2017a, Nieokreśloność a semantyczna specyfikacja grupy imiennej [w:] M. Danielewiczowa, K. Doboszyńska-Markiewicz, A. Wójcicka (red.), Nieokreśloność i granice, Warszawa, s. 119–138.
• A. Kiklewicz, 2017b, Znaczenie a prawda. Fantomy semantyczne, Olsztyn.
• J.M. Łotman [Ю.М. Лотман], 1983, К построению теории взаимодействия культур (семиотический аспект), „Ученые записки ТГУ” 646, s. 93–112.
• M.L. Makarow [М.Л. Макаров], 2003, Основы теории дискурса, Москва.
• Z. Muszyński, 1996, Światy za słowami. Ich natura i porządek [w:] R. Grzegorczykowa, A. Pajdzińska (red.), Językowa kategoryzacja świata, Lublin, s. 27–45.
• B.J. Norman [Б.Ю. Норман], 1996, Скорости оставляют позади катера? О логике естественного языка, „Русская речь” 6, s. 24–28.
• M.W. Pimienowa [М.В. Пименова], 2010, О культурных стереотипах (представления о мудреце в русской и английской лингвокультурах) [w:] A. Kiklewicz, A. Kamałowa (red.), Концепты культуры в языке и тексте: теория и анализ, Olsztyn, s. 101–115.
• A.A. Potiebnia [А.А. Потебня], 1976, Эстетика и поэтика, Москва.
• A.A. Potiebnia [А.А. Потебня], 1993, Мысль и язык, Киев.
• J.S. Stiepanow [Ю.С. Степанов], 1997, Константы. Словарь русской культуры. Опыт исследования, Москва.
• E. Tabakowska, 1995, Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków.
• E. Tabakowska, 2001, Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu, Kraków.
• N.S. Trubiecki [Н.С. Трубецкой], 1990, Вавилонская башня и смешение языков, „ИАН ОЛЯ” 2/49, s. 152–160.
• S. Ullmann, 1967, Grundzüge der Semantik. Die Bedeutung in sprachwissenschaftlicher Sicht, Berlin–New York.
• L.M. Wasiliew [Л.М. Васильев], 2006, Теоретические проблемы общей лингвистики, славистики, русистики, Уфа.
• W.W. Wołkow [B.B. Волков], 2017, Лингвокультурный концепт «война»: семантическое ядро, аспекты герменевтического исследования, „Вестник ТвГУ, cерия «Филология»” 1, s. 103–113.
• S.G. Workaczew [С.Г. Воркачев], 2010, «Куда ж нам плыть?» Лингвокультурная концептология: современное состояние, проблемы, вектор развития, „Язык, коммуникация и социальная среда” VIII, s. 5–27.

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2020.7.4

Biblioteka Nauki

1630420