Czy wyczyn to wyjątkowy czyn? O semantyce leksemów wyczyn i czyn uwagi wstępne

• Authors: Agnieszka Świątek

Abstracts

EN

In this paper, the author analyses the Polish nouns czyn (an act) and wyczyn (a feat). She aims to fi nd semantic differences between these units. The author quotes selected dictionary defi nitions, analyses examples from NKJP (National Corpus of Polish); in her discussions, she refers to both philosophical theories (by H. Arendt, Cz.S. Bartnik, R. Ingarden, K. Wojtyła), and linguistic diagnoses (by A. Bogusławski, M. Danielewiczowa, I. Duraj-Nowosielska, A. Wierzbicka). The author concludes that, despite the guidance provided in some lexicographic studies, the lexeme wyczyn cannot be defi ned with the phrase ‘wyjątkowy czyn’ (an exceptional act).

Keywords

EN

semantics; lexis; lexicography

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2020
• Volume: 778
• Issue: 9
• Pages: 92-103

Dates

published

2020

Contributors

author

Agnieszka Świątek

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000000292152030

References

• H. Arendt, 1996, Wola, Warszawa.
• Arystoteles, 2000, Etyka nikomachejska, Warszawa.
• M. Bańko (red.), 2001, Inny słownik języka polskiego, t. I–II, Warszawa.
• C.S. Bartnik, 2000, Personalizm, Lublin.
• A. Bogusławski, 1978, Jednostki języka a produkty językowe. Problem tzw. Orzeczeń peryfrastycznych [w:] M. Szymczak (red.), Z zagadnień współczesnego języka polskiego, Wrocław, s. 17–30.
• A. Bogusławski, 1991, Semantic primes for agentive relations, „Lingua Posnaniensis” XXXII/XXXIII, Poznań, s. 39–64.
• A. Bogusławski, 2008, Semantyka, pragmatyka. Leksykografa głos demarkacyjny, Warszawa.
• M. Danielewiczowa, 2006, Do czego służy słowo raczej?, „Polonica” XXVI–XXVII, s. 83–100.
• M. Danielewiczowa, 2012, W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne, Warszawa.
• I. Duraj-Nowosielska, 2001, O ‘działaniach’ i ‘wypadkach’– równobrzmiące, wielowalentne czasowniki z podmiotami osobowymi (ktoś) i nieosobowymi (coś), „Biuletyn PTJ” LVII, Kraków, s. 21–54.
• I. Duraj-Nowosielska, 2007, Robić coś i coś powodować. Opozycje agentywności i kauzatywności w języku polskim, Warszawa.
• K. Gajewski, 2009, Odpowiedzialność moralna i posłuszeństwo, online: https://www.krzysztofgajewski.info/pdf/popularyzacja/2009_Odpowiedzialnosc.pdf [dostęp: 5.06.2020 r.].
• R. Ingarden, 1975, Książeczka o człowieku, Kraków.
• W. Doroszewski (red.), 1958–69, Słownik języka polskiego, t. I–XI, Warszawa.
• A. Wierzbicka, 2010, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, Lublin.
• K. Wojtyła, 2000, Osoba i czyn i inne studia antropologiczne, Lublin.
• P. Żmigrodzki (red.), 2007–2018, Wielki słownik języka polskiego PAN, www.wsjp.pl [dostęp: 21.07.2020 r.].

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2020.9.6

Biblioteka Nauki

1633469