O niewiarygodności języka w dyskursie ideologicznym

• Authors: Anna Cegieła

Title variants

EN

On incredibility of language in ideological discourse

Abstracts

EN

Ideological discourse serves the purpose of imposing a vision of the world based on the sender’s beliefs on the recipient. For this purpose, treatments to modify the meanings of terms and the axiological marking of words are used, ways of understanding and prioritising values are imposed, and the designata of words are arbitrarily changed. The subordination of the language to ideology deprives it of its credibility as an instrument for describing reality, weakens its ability to express meanings precisely, and makes it a tool for sustaining disputes.

PL

Dyskurs ideologiczny służy narzucaniu odbiorcy wizji świata opartej na przekonaniach nadawcy. W tym celu stosuje się zabiegi modyfikujące znaczenia terminów, nacechowanie aksjologiczne wyrazów, narzuca się sposoby rozumienia i hierarchizowania wartości oraz arbitralnie zmienia desygnaty słów. Podporządkowanie języka ideologii odbiera mu wiarygodność jako instrumentu opisu rzeczywistości, osłabia jego zdolności precyzyjnego wyrażania znaczeń, czyni narzędziem podtrzymywania sporów.

Keywords

PL

dyskurs ideologiczny; redefiniowanie; semantyzacja ideologiczna; wartości; prawda; wiarygodność

EN

ideological discourse; redefinition; ideological semantisation; values; truth; credibility

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2022
• Volume: 799
• Issue: 10
• Pages: 133-146

Dates

published

2022

Contributors

author

Anna Cegieła

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000264686318

References

• J. Bartmiński, 2010, Język IV RP, czyli o karierze przecieku. Problem wiarygodności dyskursu publicznego [w:] Język IV Rzeczypospolitej, Lublin, s. 8–31.
• A. Cegieła, 2014, Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa.
• A. Cegieła, 2014, Patriotyzm: odświętny czy codzienny, sztandarowy czy zbędny? [w:] A. Cegieła, P. Kuciński, L. Polkowska, M. Stępień, Studia z etyki słowa, Warszawa, s. 141–181.
• J. Haidt, 2014, Prawy umysł. Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka?, Sopot.
• B. Kudra, 2014, Semantyzacja ideologiczna słowa w tzw. dyskursie smoleńskim [w:] K. Jachimowska, B. Kudra, E. Szkudlarek-Śmiechowicz (red.), Słowo we współczesnych dyskursach, Łódź, s. 35–42.
• S. Niebrzegowska-Bartmińska, 2020, Definiowanie i profilowanie pojęć w (etno)lingwistyce, Lublin.
• L. Polkowska, 2018, Wartości i antywartości w tygodnikach opinii. Komparatywna analiza dyskursu z elementami lingwistyki komparatywnej, Warszawa.
• J. Warchala, 2020, Redefiniowanie jako forma przemocy symbolicznej [w:] I. Hofman, D. Kępa-Figura (red.), Współczesne media. Przemoc w mediach, t. 2, Lublin, s. 287–301.

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2022.10.8

Biblioteka Nauki

3200680