Czasowniki maksymalnej i nadmiernej efektywności w Narodowym Fotokorpusie Języka Polskiego – rekonesans

• Authors: Daniel Dzienisiewicz

Title variants

EN

Verbs of the maximum and excessive effectiveness in the Na onal Photocorpus of the Polish Language (NFJP) – reconnaissance

Abstracts

EN

The purpose of this article is to analyse the resources of the National Photocorpus of the Polish Language (NFJP) in terms of presence of verbs of maximum and excessive effectiveness. The author endeavours to answer the following questions: 1) which verbs of maximum and excessive effectiveness are recorded by the NFJP, 2) to what extent the verbs recorded in the NFJP are present in the networks of entries in the 19th-century dictionaries of Polish, 3) whether words not recorded in dictionaries of Polish are present in the resources of the National Corpus of Polish (NKJP). The conducted examinations showed that 279 verbs of maximum and excessive effectiveness, including lexemes with prefi xes do-, na-, nad(e)-, o-||ob(e)-, prze-, roz(e)-, u-, wyand za- in their morphological structures and aspectual derivatives, can be found in the NFJP. The analysis evidences that over 15% of verbs have not been recorded in the examined dictionaries of Polish. However, out of 42 verbs, which are unique to the NFJP, 13 words have been found in the NKJP resources. The findings of the study lead to the conclusion that the NFJP could serve as a valuable source for the research on the 20th-century lexis of Polish, e.g. by complementing the knowledge of the vocabulary that is “distributed” in various types of texts and has not been covered by research to this date.

Keywords

EN

National Photocorpus of the Polish Language (NFJP); National Corpus of Polish (NKJP); language corpora; corpus linguistics; lexicography; verbs effectiveness

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2023
• Volume: 800
• Issue: 1
• Pages: 12-28

Dates

published

2023

Contributors

author

Daniel Dzienisiewicz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000304005143

References

• Bogusławski, A. 1963. Prefiksacja czasownikowa we współczesnym języku rosyjskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
• Borchmann, Ł., Dzienisiewicz, D., Wierzchoń, P. 2017. From Printed Materials to Electronic Demonstrative Dictionary – the Story of the National Photocorpus of Polish and its Korean and Vietnamese Descendants. W: Electronic lexicography in the 21st century. Proceedings of eLex 2017 conference, red. I. Kosem, s. 680–702. Leiden: Lexical Computing.
• Dyszak, A. 1992. Orzeczenia syntetyczne wyrażające cierpienia fizyczne we współczesnym języku polskim. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
• Dzienisiewicz, D. 2015. Глаголы со значением чрезмерной интенсивности действия в русском и польском языках (niepublikowana praca magisterska przygotowana pod kierunkiem prof. dr. hab. J. Kaliszana w Instytucie Filologii Rosyjskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).
• Dzienisiewicz, D. 2016. Сопоставительный анализ глаголов с семантикой чрезмерной интенсивности действия в русском и польском языках. Kultury wschodniosłowiańskie – oblicza i dialog 6, s. 51–64.
• Fijałkowska, W. 2016. Czy derywaty prefiksalne wymienne wyrażają intensywność? LingVaria 22, s. 71–82.
• Kokowski, W. 1903. Słownik ortograficzny języka polskiego. Warszawa–Łódź: L. Fiszer.
• Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego. Online: www.nfjp.pl
• Narodowy Korpus Języka Polskiego. Online: www.nkjp.pl
• Arct, M. 1916. Słownik ilustrowany języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta.
• Doroszewski, W. red. 1958–1969. Słownik języka polskiego, t. 1–11. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Słownik języka polskiego PWN. Online: https://sjp.pwn.pl/
• Szymczak, M. red. 1978–1981. Słownik języka polskiego, t. 1–3 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe..
• Mayenowa, M.R., Pepłowski, F. red. 1966–2012. Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1–36. Wrocław–Warszawa–Kraków: Instytut Badań Literackich PAN.
• Karłowicz, J. i in. 1900–1927. Słownik języka polskiego (tzw. Słownik warszawski), t. 1–8. Warszawa: Nakł. prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego.
• Dunaj, B. red. 1996. Słownik współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Wilga”.
• Śmiech, W. 1986. Derywacja prefi ksalna czasowników polskich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Dubisz, S. red. nauk. 2003. Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wawrzyńczyk, J. 2016. 1000 słów zadośćuczynienia (Wypiski ze strony www.nfjp.pl). Warszawa: Wawrzyn.
• Wilczewska, K. 1966. Czasowniki zwrotne we współczesnej polszczyźnie. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
• Wiśnicki, M. 2009. Derywacja prefiksalna wymienna w czasownikach polskich (w świetle danych gniazdowych). LingVaria 1(7), s. 139–150.
• Wróbel, H. 1998. Czasownik. W: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, s. 536–583. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wróbel, H. 2001. Gramatyka języka polskiego: podręcznik akademicki. Kraków: „Od Nowa”.
• Żmigrodzki, P. red. 2007–. Wielki słownik języka polskiego PAN. Online: https://wsjp.pl/
• Бобунова, М.А. 2013. Русская лексикография XXI века. Учебное пособие. Mocква: „Флинта”.
• Харченко, В.К. 2003. Словарь богатств русского языка: редкие слова, метафоры, афоризмы, цитаты, биографемы. Белгород: Издательство Белгородского государственного университета.
• Харченко, В.К. 2015. О демонстративном словаре русского языка. W: Лексикография и коммуникация – 2015: материалы I международной научной конференции, red. А.П. Седых, s. 79–88. Белгород: „BelGU”.

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2023.1.1

Biblioteka Nauki

3201077