Badanie umiejętności nazywania emocji przez dzieci jako wyzwanie dla logopedy

• Authors: Elżbieta Sadowska

Title variants

EN

Emotion naming in children as a research challenge for speech therapists

Abstracts

EN

Research focused on the human emotional sphere is primarily carried out by psychologists. However, evaluating emotion naming competence is an interdisciplinary issue, and it is vital also for speech therapy. Researchers have observed that many children with neurodevelopmental disorders, e.g., autism spectrum disorder (ASD), experience difficulties in recognising and understanding emotions, as well as naming them. The latter is also challenging for many neurotypical children. Nonetheless, linguistic studies into emotion naming competence are still insufficiently undertaken. The objective of this paper is to present problems encountered while constructing tasks that assess the level of proficiency in emotion naming under test conditions. It also offers preliminary results of a pilot study involving neurotypical kindergarten children. The paper constitutes part of a more extensive research project on the naming and expression of emotions in children with ASD.

PL

Badania dotyczące sfery emocjonalnej człowieka prowadzone są zasadniczo na gruncie psychologii. Ocena umiejętności nazywania emocji jest jednak problemem interdyscyplinarnym, ważnym również z punktu widzenia logopedii. Zdaniem badaczy wiele dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi -  takimi jak zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD),   ma trudności z rozpoznawaniem i rozumieniem emocji oraz ich nazywaniem. Ta umiejętność stanowi wyzwanie również dla wielu dzieci neurotypowych. Mimo to kwestie dotyczące umiejętności nazywania emocji nadal są dość rzadko podejmowane na gruncie lingwistyki. Celem prezentowanego artykułu jest przedstawienie trudności związanych z konstruowaniem prób mających na celu ocenę umiejętności nazywania emocji w warunkach testowych,  a także przedstawienie wstępnych wyników badań w tym zakresie (o charakterze pilotażowym) prowadzonych wśród neurotypowych dzieci w wieku przedszkolnym. Prezentowany temat jest częścią szerszego projektu dotyczącego umiejętności nazywania i wyrażania emocji przez dzieci z ASD.

Keywords

PL

ASD; nazywanie emocji; emocje; diagnoza logopedyczna

EN

ASD; emotions; speech therapy diagnosis; emotion naming

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2024
• Volume: 811
• Issue: 2
• Pages: 35-43

Dates

published

2024

Contributors

author

Elżbieta Sadowska

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000238543196

References

• Barrett, L.F. 2018. Jak powstają emocje. Sekretne życie mózgu. Warszawa: CeDeWu.
• Ekman, P. 1992. An Argument for Basic Emotions. Cognition and Emotion 6 (3/4), s. 169–200.
• Gawda, B. 2018. Wstęp. Język emocji. Annales Universitetis Mariae Curie-Skłodowska Sectio J 31 (4), s. 9–15.
• Górecka-Mostowicz, B. 2005. Co dzieci wiedzą o emocjach. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
• Grabias, S. 2019. Język w zachowaniach społecznych. Podstawy socjolingwistyki i logopedii. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Dąbrowski, A. 2019. Źródła, natura i funkcje emocji. Studium teorii impulsji Leona Petrażyckiego w kontekście współczesnych badań. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Jęczeń, U. 2017. Językowa projekcja emocji w wypowiedziach dzieci w normie intelektualnej i dzieci z zespołem Downa. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Lasota, A., Jońca, D. 2021. Emocje, komunikacja, akceptacja. Program profilaktyczno-terapeutyczny dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Warszawa: Difin.
• Löytömäki, J., Ohtonen, P., Laakso, M.L., Huttunen, K. 2020. The role of linguistic and cognitive factors in emotion recognition difficulties in children with ASD, ADHD or DLD. International Journal of Language & Communication Disorders 55 (2), s. 231–242.
• Marcinkiewicz, A. 2021. Emocje i uczucia. Czy literatura potrafi nazwać ludzkie doznania? W: Od uwielbienia do wzgardy. O języku emocji w różnych typach dyskursu, red. M. Wanot-Mistura, E. Wierzbicka-Piotrowska, s. 13–25. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Obuchowski, K. 2004. Kody umysłu i emocje. Łódź: Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna.
• Reykowski, J. 1992. Procesy emocjonalne, motywacja, osobowość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Riegel, M., Wierzba, M., Wypych, M., Żurawski, Ł., Jednoróg, K., Grabowska, A., Marchewka, A. 2015. Nencki Affective Word List (NAWL): the cultural adaptation of the Berlin Affective Word List-Reloaded (BAWL-R) for Polish. Behavior Research Methods 47 (4), s. 1222–1236.
• USJP – Dubisz, S. red. 2003. Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Wierzbicka, A. 2010. Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Zimbardo, P., Gerrig, R., 2012. Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.33896/PorJ.2024.2.4

Biblioteka Nauki

30098231