Inny – obcy – gorszy? Literackie obrazy Niemca

• Authors: Justyna Szumańska , Justyna Zając

Title variants

EN

Other – Stranger – Worse? Literary Images of a German

Abstracts

EN

The main aim of the paper is to analyse the literary representations of meetings of children’s characters with Germans. The revision of the image of a German, who has been perceived as strange and dangerous for centuries, is carried out based on the example of selected contemporary books for young readers as well as literature for adults. There is a tendency to perpetuate a negative stereotype in contemporary Polish literature on the one hand and an attempt to overturn it on the other. The latter is achieved by presenting individual and often tragic German lives that so far have been marginalised in narratives about the past.

Keywords

EN

literature for children and youth; contemporary literature; German; stereotype; war

• Publisher: Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
• Journal: Academic Journal of Modern Philology
• Year: 2022
• Volume: Special Issue
• Issue: 17
• Pages: 175-184

Dates

published

2022

Contributors

author

Justyna Szumańska

• Uniwersytet Wroclawski, Wydzial Filologiczny

• https://orcid.org/0000000283457043

author

Justyna Zając

• Uniwersytet Wroclawski, Wydzial Filologiczny

• https://orcid.org/0000000202653123

References

• Bachelard, Gaston ([1957] 1976) „Wstep do poetyki przestrzeni” [„La Poétique de l’espace”]. [W:] Henryk Markiewicz (red.) Wspólczesna teoria badan literackich za granica. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie; 342–365 [Paris: Presses Universitaires de France].
• Baluch, Alicja (1992) Archetypy literatury dzieciecej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Wyzszej Szkoly Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej.
• Baluch, Alicja (2008) Od form prostych do arcydziela. Wyklady, prezentacje, notatki, przemyslenia o literaturze dla dzieci i mlodziezy. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
• Bartminski, Jerzy (2001) „Jak zmienia sie stereotyp Niemca w Polsce?”. [W:] Obyczaje. Nr 4 (04); 16–19.
• Bator, Joanna (2012) Ciemno, prawie noc, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
• Berwid, Malgorzata Janina (2019) Wojenne lalki Marysi. Warszawa: TADAM.
• Blazejewski, Tadeusz, Heinz Kneip (red.) (2006) Wizerunek Niemca i Rosjanina we wspólczesnej literaturze polskiej. Rekonesans. Lódz: Wydawnictwo Uniwersytetu Lódzkiego.
• Bokszanski, Zbigniew (1997) Stereotypy a kultura. Wroclaw: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
• Browarny, Wojciech (2019) Historie odzyskane. Literackie dziedzictwo Wroclawia i Dolnego Slaska. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego.
• Chwin, Stefan (1995) Hanemann. Gdansk: Marabut.
• Czerwinska-Rydel, Anna (2018) Listy w butelce. Opowiesc o Irenie Sendlerowej. Lódz: Wydawnictwo Literatura.
• Dobrzaniecki, Hubert (2003) Stacja Bielawa Zachodnia. Nowa Ruda: Mamiko.
• Fortes, Antón ([2008] 2011) Dym [Fume]. Ilustracje Joanna Concejo. Torun: Tako [Pontevedra: OQO Editora].
• Gosk, Hanna (2002) Bohater swoich czasów. Postac literacka w powojennej prozie polskiej o tematyce wspólczesnej. Izabelin: Swiat Literacki.
• Helbig-Mischewski, Brigitta (2014) „Polacy i Niemcy: stereotypy i uprzedzenia czy róznice kulturowe?”. [W:] Pawel Wolski (red.) Doswiadczenie (po)Granicza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 17–24.
• Hirsch, Marianne (1997) Family Frazes. Photography, Narrative and Postmemory, Cambridge/London: Harvard University Press.
• Huelle, Pawel (2014) Spiewaj ogrody. Kraków: Znak.
• Janion, Maria (1996) „Niemiecki i polski diabel: o figurach zla”. [W:] Ewa Kobylinska, Andreas Lawaty,
• Rüdiger Stephan (oprac.) Polacy i Niemcy. 100 kluczowych pojec. Warszawa: Biblioteka „WIEZI”; 140–148.
• Jarzebski, Jerzy (1995) „Hanemann i samobójcy”. [W:] Znak. Nr 12; 197–203.
• Kopalinski, Wladyslaw (2019) Slownik symboli. Warszawa: Rytm.
• Kostecka, Weronika (2021) „Czym jest wielokulturowa literatura dziecieca i mlodziezowa i jak ja badac? Propozycje metodologiczne z perspektywy literaturoznawczej w kontekscie polskim”. [W:] Wieloglos. Nr 1; 133–134.
• Kotaba, Katarzyna (2015) „Czy wojna jest dla dzieci? O obrazach wojny w literaturze dla najmlodszych”. [W:] Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Nr 15; 184–192.
• Marciniak-Jedrzejczak, Barbara (2008) „Historia pewnego Niemca”. [W:] Postscriptum Polonistyczne. Nr 2 (2); 139–148.
• Mitosek, Zofia (2001) „Literatura i stereotypy (próba typologii i opisu relacji)”. [W:] Miroslaw Kofta Aleksandra Jasinska-Kania (red.) Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowanie psychologiczne i kulturowe. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN; 214–223.
• Nowak-Kluczynski, Konrad, Kamila Slupska, Kinga Kuszak, Eva Zamojska, Katarzyna Kabacinska-Luczak (2020) „Literatura dla dzieci”. [W:] Hanna Krauze-Sikorska, Michal Klichowski (red.) Pedagogika dziecka. Podrecznik akademicki. Poznan: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza; 179–214.
• Papuzinska, Joanna (1996) Dziecko w swiecie emocji literackich. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
• Piatkowska, Renata ([2013] 2020) Wszystkie moje mamy. Lódz: Wydawnictwo Literatura.
• Piatkowska, Renata (2020) Dzieci, których nie ma. Lódz: Wydawnictwo Literatura.
• Pieta, Iwona (2011) „‘Male ojczyzny’ w prozie polskiej po 1989 roku”. [W:] Stanislaw Gawlinski, Dorota Siwor (red.) Dwie dekady nowej (?) literatury 1989–2009. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellonskiego; 225–238.
• Podlasek, Maria (1995) Wypedzenie Niemców z terenów na wschód od Odry i Nysy Luzyckiej. Relacje swiadków. Warszawa: Wydawnictwo Polsko–Niemieckie.
• Rybak, Krzysztof (2019) Dziecinstwo w labiryncie getta. Recepcja mitu labiryntu w polskiej literaturze dziecięcej o Zagladzie. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Saryusz-Wolska, Magdalena (2011) Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamieci i miastach. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Skotnicka, Gertruda (2008) Barwy przeszlosci. O powiesciach historycznych dla dzieci i mlodziezy 1939–1989. Gdansk: slowo/obraz terytoria.
• Stasiuk, Andrzej (2007) Dojczland. Wolowiec: Czarne.
• Szarota, Tomasz (1996) Niemcy i Polacy. Wzajemne postrzeganie i stereotypy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szewczyk, Wilhelm (1966) Hitleryzm i Niemcy we wspólczesnej literaturze polskiej. Opole: Instytut Slaski w Opolu.
• Tomaszkiewicz, Barbara (2010) „Przez pryzmat prozy – Huellego i Chwina spotkanie z obcoscia – refleksj o Gdansku”. [W:] Franciszek Czech, Magdalena Banaszkiewicz, Piotr Winskowski (red.) Miasto: miedzy przestrzenia a koncepcja przestrzeni. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellonskiego; 289–305.
• Zajac, Justyna (2021) „Obraz zydowskiego dziecka oraz pamiec o wojnie w ksiazkach obrazkowych dla mlodego odbiorcy”. [W:] Filoteknos. Literatura dziecieca – mediacja kulturowa – antropologia dziecinstwa. Vol. 11; 137–153.
• Zalecki, Jaroslaw (2019) „Falowa natura gdanskiej spolecznosci. O tozsamosci z perspektywy procesów historycznych”. [W:] Miscellanea Anthropologica et Sociologica. Nr 20 (4); 56–68.
• Zarebska, Magdalena (2017) Projekt Breslau. Warszawa: Bis.
• Czaplinski, Przemyslaw (2010) „Dojczland. Obraz Niemców w literaturze polskiej”. https://www.eurozine.com/dojczland-obraz-niemcow-w-literaturze-polskiej/?pdf (dostep: 20.06.2021).

Identifiers

DOI

10.34616/ajmp.2022.17.17

Biblioteka Nauki

2233993