Język opisu bibliograficznego jako język specjalistyczny

• Authors: Jacek Tomaszczyk , Agnieszka Gołda

Title variants

EN

The Language of Bibliographic Description as a Special Language

Abstracts

EN

The bibliographic description language is both a type of information retrieval language and a special language that is used to create bibliographic descriptions for documents. Over the centuries, the ways of registering the features of documents reproduced in bibliographic descriptions have evolved. These descriptions are created by international bibliographic standards and citation styles, which are essential for bibliographers and authors of academic, popular science, and popular texts. The paper presents the theory of the language of bibliographic descriptions, its functions (cognitive, communicative, and search), vocabulary (paranatural notation with uncontrolled vocabulary), grammar rules, various methods of notation, and the diverse groups of users.

Keywords

EN

language of bibliographic description; special language; bibliographic description; bibliographic method; bibliography

PL

język opisu bibliograficznego; język specjalistyczny; opis bibliograficzny; metoda bibliograficzna; bibliografia

• Publisher: Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
• Journal: Academic Journal of Modern Philology
• Year: 2023
• Issue: 22
• Pages: 405-420

Dates

published

2024

Contributors

author

Jacek Tomaszczyk

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Nauk o Kulturze

• https://orcid.org/000000029199659X

author

Agnieszka Gołda

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Nauk o Kulturze

• https://orcid.org/0000000165715304

References

• Babik, Wiesław (2006) „Języki informacyjno-wyszukiwawcze – charakterystyka funkcjonalno-strukturalna i metodologiczna”. [W:] Zbigniew Żmigrodzki, Wiesław Babik, Diana Pietruch-Reizes (red.) Informacja naukowa. Rozwój – metody – organizacja. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich; 191–218.
• Babik, Wiesław (2011) „O potrzebie nowej definicji języka informacyjno-wyszukiwawczego”. [W:] Zagadnienia Informacji Naukowej. Nr 2; 23–34.
• Babik, Wiesław (2013) „O zjawisku hybrydyzacji we współczesnych językach informacyjno-wyszukiwawczych”. [W:] Wiesław Babik, Diana Pietruch-Reizes (red.) Informacja i język. Księga pamiątkowa poświęcona Profesorowi Eugeniuszowi Ściborowi (1929–2003). Katowice: Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej; 95–107.
• Bajor, Agnieszka, Anna Seweryn (2007) „Analiza poprawności dokumentacji bibliograficznej artykułów naukowych na podstawie materiałów do bazy danych CYTBIN”. [W:] Elżbieta Gondek, Diana Pietruch-Reizes (red.) Studia z informacji naukowej i dyscyplin pokrewnych. Prace dedykowane Profesor Barbarze Stefaniak. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego; 181–202.
• Batorowska, Hanna, Barbara Czubała (1997) Wybrane zagadnienia nauki o informacji i technologii informacyjnej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP.
• Bednarska-Ruszajowa, Krystyna (1989) „Metoda bibliograficzna i jej zastosowanie”. [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historycznoliterackie. Z. 74; 54–73.
• Berestova, Tatyana (2020) Information Resource Science: Theoretical and Methodological Foundations. Newcastle-upon-Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• Bieńkowska, Barbara (1989) „Metody bibliologiczne w badaniach dziejów nauk”. [W:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki. Nr 2; 331–342.
• Bojar, Bożenna (2005) Językoznawstwo dla studentów informacji naukowej. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
• Bojar, Bożenna (red.) (2002) Słownik encyklopedyczny informacji, języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczych. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
• Chmielewska-Gorczyca, Ewa, Barbara Sosińska-Kalata (1991) Informacja naukowa z elementami naukoznawstwa. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Dobreski, Brian (2020), „Common Usage as Warrant in Bibliographic Description”. [W:] Journal of Documentation. No. 1 (76); 49–66. DOI https://doi.org/10.1108/JD-05-2019-0094 [data dostępu: 10 czerwca 2024].
• Drozdowicz, Zbigniew (2012) „Język ludzi nauki”. [W:] Nauka. Nr 4; 53–64.
• Dziak, Joanna, Ewa Rozkosz, Magdalena Karciarz, Zuza Wiorogórska (2013) „Edukacja informacyjna w polskich bibliotekach akademickich – raport z badań”. [W:] Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy. Nr 1 (31); s. 26–41.
• Grucza, Franciszek (2008) „Języki specjalistyczne – indykatory i/lub determinanty rozwoju cywilizacyjnego”. [W:] Jerzy Lukszyn (red.) Podstawy technolingwistyki I, Warszawa: Euro-Edukacja; 5–23.
• Grucza, Franciszek (1991) „Terminologia – jej przedmiot, status i znaczenie”. [W:] Franciszek Grucza (red.) Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo; 11–43.
• Grucza, Sambor (2008) „Idiolekt specjalistyczny – idiokultura specjalistyczna – interkulturowość specjalistyczna”. [W:] Jerzy Lukszyn (red.) Podstawy technolingwistyki II. Warszawa: Euro-Edukacja; 61–83.
• Grucza, Sambor (2013) Lingwistyka języków specjalistycznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej Uniwersytet Warszawski. [Na:] https://epage.pub/doc/sambor-grucza-lingwistyka-jzykow-specjalistycznych-y9896rjl7n [data dostępu: 6 czerwca 2024].
• Herden, Elżbieta, Jakub Maciej Łubocki (2021) „Problem ekwiwalencji terminów w międzynarodowej komunikacji naukowej w kontekście projektu wielojęzycznego słownika encyklopedycznego typów dokumentów”. [W:] Academic Journal of Modern Philology. Vol. 13, Special Issue; 49–170.
• Hys, Jolanta (2009) „Pojęcie pragmatyki w teorii języków informacyjno-wyszukiwawczych”. [W:] Przegląd Biblioteczny. Z. 1; 41–53.
• Jarosz, Beata (2018) „O (nie)tożsamości pojęć JĘZYK SPECJALISTYCZNY, JĘZYK SPECJALNY, JĘZYK FACHOWY, JĘZYK PROFESJONALNY, JĘZYK ZAWODOWY, PROFESJOLEKT, TECHNOLEKT. [W:] Polonica. T. 38; 85–108. DOI https://doi.org/10.17651/POLON.38.12 [data dostępu: 10 czerwca 2024].
• Jaskowska, Małgorzata, Agnieszka Korycińska-Huras, Maria Próchnicka (2009) „Zachowania informacyjne autorów prac licencjackich z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa. Tendencje w wykorzystaniu źródeł elektronicznych i drukowanych”. [W:] Krzysztof Migoń, Marta Skalska- Zlat (red.) Uniwersum piśmiennictwa wobec komunikacji elektronicznej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego; 292–311.
• Kamińska, Anna (2014) „Wykorzystanie źródeł i narzędzi elektronicznych przez polskich studentów kierunków humanistycznych”. [W:] Zagadnienia Informacji Naukowej. Studia Informacyjne. Vol. 52 (2);149–163.
• KP [Polański, Kazimierz] (1999) „Język specjalny (środowiskowy)”. [W:] Kazimierz Polański (red.) Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich Wydawnictwo; 273.
• Krakowska, Monika (2009) „Kształcenie z zakresu bibliografii jako sposób wspierania rozwoju kompetencji informacyjnych w szkolnictwie wyższym”. [W:] Jadwiga Woźniak-Kasperek, Michał Ochmański (red.) Bibliografia. Teoria, praktyka, dydaktyka. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich; 260–285.
• Ligara, Bronisława (2011) „Relacje między językiem ogólnym a językiem specjalistycznym w perspektywie językoznawstwa polonistycznego, stosowanego i glottodydaktyki”. [W:] LingVaria. Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa. T. 2 (12); 163–181.
• Nahotko, Małgorzata, Marek Nahotko (2004) „Modyfikacja UKD w kierunku języka o słownictwie seminaturalnym”. [W:] Barbara Sosińska-Kalata (red.) UKD w środowisku komputerowym. Warszawa: Wydawnictwo SBP; 111–130.
• Olkowska, Agata (2021) „Funkcjonalność i użyteczność wybranych bibliograficznych baz dziedzinowych”. [W:] Maja Wojciechowska (red.) Mobilna biblioteka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne SBP; 57–69.
• Pietruch-Reizes, Diana (1998) „Języki informacyjno-wyszukiwawcze w systemach zautomatyzowanych”. [W:] Zbigniew Żmigrodzki (red.) Bibliotekarstwo. Wyd. 2 uzup. i rozszerz. Warszawa: Wydawnictwo SBP; 230–252.
• PN-82/N-01152.01 (1982) Opis bibliograficzny. Postanowienia ogólne.
• Rajewska, Magdalena, Alicja Tułnowska (2017) „Horror przypisów – studencki poradnik przetrwania”. [W:] Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie. T. 12 nr 2; 175–178.
• Sadowska, Jadwiga (2003) Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej. Studium analityczno-porównawcze. Warszawa: Biblioteka Narodowa.
• Sadowska, Jadwiga (2013) „Kompetencja językowa twórców i użytkowników języków informacyjno-wyszukiwawczych”. [W:] Wiesław Babik, Diana Pietruch-Reizes (red.) Informacja i język. Księga pamiątkowa poświęcona Profesorowi Eugeniuszowi Ściborowi (1929–2003). Katowice: Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej; 125–138.
• Sadowska, Jadwiga, Teresa Turowska (1990) Języki informacyjno-wyszukiwawcze. Katalogi rzeczowe. Warszawa: Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.
• Савина, Инна Александровна (2020) „Библиографический язык в системе информационного общества”. [W:] Kant. Nr 2 (35); 161–166. [Savina, Inna Aleksandrovna (2020) „Bibliografičeskij âzyk v sisteme informacionnogo obŝestva”. [W:] Kant. Nr 2 (35); 161–166].
• Савина, Инна Александровна (2001) „Язык библиографического описания и библиографический язык”. [W:] Библиография. Nr 4; 58–62. [Savina, Inna Aleksandrovna (2001) „Âzyk bibliografičeskogo opisaniâ i bibliografičeskij âzyk”. [W:] Bibliografiâ. Nr 4; 58–62].
• Seweryn, Anna, Izabela Swoboda (2013) „CYTBIN – krajowy indeks cytowań z zakresu bibliologii i informatologii”. [W:] Iwona Sójkowska, Lidia Derfert-Wolf (red.) Bibliograficzne bazy danych i ich rola w rozwoju nauki. II Konferencja naukowa Konsorcjum BazTech, Poznań, 17-19 kwietnia 2013. Stowarzyszenie EBIB; 1–22. [Na:] http://www.ebibojs.pl/index.php/Mat_konf/article/view/581/602 [data dostępu: 6 czerwca 2024].
• Stonert, Henryk (1964) „Języki i teorie adekwatne z ontologią języka nauki”. [W:] Studia Logica. An International Journal for Symbolic Logic. T. 15; 49–77.
• Stróżewski, Władysław (2004) Ontologia. Kraków: Wydawnictwo „Aureus”, Wydawnictwo „Znak”.
• Svenonius, Elaine (2009) The Intellectual Foundation of Information Organization. Cambridge, Mass.: The MIT Press.
• Szadyko, Stanisław (2012) „Istota, miejsce, rola i znaczenie języków specjalistycznych we współczesnym globalnym świecie”. [W:] Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne. Nr 1; 185–212.
• Szczepaniak, Jolanta (2013) „Jak opanować różne style cytowań i bibliografii w tekstach naukowych?”. [W:] Życie Uczelni. Nr 125; 57–59. [Na:] http://repozytorium.p.lodz.pl/handle/11652/921 [data dostępu: 6 czerwca 2024].
• Ścibor, Eugeniusz (1998a) „Języki informacyjne”. [W:] Eugeniusz Ścibor (red.) Informacja naukowa w Polsce. Tradycja i współczesność. Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna; 139–169.
• Ścibor, Eugeniusz (1982) Typologia strukturalna języków informacyjnych. Warszawa: Instytut Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej.
• Ścibor, Eugeniusz (1998b) Wybrane zagadnienia teorii języków informacyjnych. Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
• Woźniak-Kasperek, Jadwiga (2015) „Bibliografia a katalog biblioteczny – dyskusja o pojęciach i terminach”. [W:] Przegląd Biblioteczny. Z. 4; 517–532.
• Woźniak-Kasperek, Jadwiga (2014) „Bibliografia w cyfrowej przestrzeni informacyjnej”. [W:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej. Vol. 49; 14–27. DOI https://doi.org/10.11649/sfps.2014.005 [data dostępu: 6 czerwca 2024].
• ZS [Saloni, Zygmunt] (1999) „Język informacyjny (informacyjno-wyszukiwawczy)”. [W:] Kazimierz Polański (red.) Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich Wydawnictwo; 271.

Identifiers

DOI

10.34616/ajmp.2024.22.27

Biblioteka Nauki

58713859