Negatywne stereotypy etniczne na przykładzie legendy o Łotyszce co nie chciała Polaka

• Authors: Jarosław Sozański

Title variants

EN

Negative Ethnic Stereotypes as an Example of Legend on Latvian Woman who Reject Pole

Abstracts

EN

Do stigmatising national stereotype arises from ignorance? In 1927 Latvian bard Janis Rainis wrote play “Lave stronger then death”, gaining soon national legend, with a quality of historic fact. Here the Polish noble provoke deapth of teenager Rose of Turaida. Rainis probably copied the plot from XVI c. story written by M. Bielski or by later poetry of Baltic Germans of XVIII/XIX c. This stereotype became important in Latvian culture and history. But phenomenon is larger & more important, especially as image of Poles.

PL

Źródła stereotypów etnicznych są różnorakie i trudne do precyzyjnego określenia. Może temu sprzyjać niewiedza, niechęć, zabobon, schematyzm, polityka państw. Przed wojną na Łotwie dużą popularność zdobyła literacka legenda o Róży z Turaidy, która nie chciała wyjść za polskiego szlachcica (podniesionego do stereotypu Polaka) i wybrała śmierć. Jej popularność wzrastała po 1990 r. Pojawił się grób legendarnej Róży i jej muzeum oraz konterfekty i rzeźby plenerowe. Kwestia w Polsce mało znana, podobnie jak i autor legendy Janis Rainis, której fabuła jest zaczerpnięta z XVI-wiecznego dzieła Marcina Bielskiego, bezpośrednio lub przez XIX-wieczne utwory bałtyckich Niemców. Ten stereotyp utrwalił się w kulturze Łotwy, stając się kanwą dla budowy pomników, muzeów, baletu i opery. Kazus ważny dla relacjach obu narodów.

Keywords

PL

negatywny stereotyp etniczny; mniejszości narodowe; Janis Rainis; Róża z Turaidy

EN

negative & ethnic stereotype; national minorities; Janis Rainis; Rose of Turaida

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Społeczeństwo i Polityka
• Year: 2021
• Issue: 1(66)
• Pages: 67-79

Contributors

author

Jarosław Sozański

• Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka

• https://orcid.org/0000000288053793

Identifiers

DOI

10.34765/sp.0121.a04

Biblioteka Nauki

1204719