Polska polityka pieniężna w latach 2020–2021 – niezborne zmiany

• Authors: Ryszard Michalski

Title variants

EN

Poland’s monetary policy in years 2020–2021 – awkward changes Summary

Abstracts

EN

The article aims to provide an analysis of the causes and consequences of changes in Poland’s monetary policy in 2020–2021. It offers a detailed description of three major changes: the purchases of state-issued and guaranteed bonds on the secondary market starting in March/April 2020, the central bank’s interest rates cuts in spring 2020 and their hikes cycle starting in autumn 2032, as well as foreign exchange interventions in December 2020. The primary objective of the bond purchases was to finance the expansion of government spending. A primary motive for NBP’s foreign exchange interventions at the end of 2020 that weakened the zloty exchange rate was to maximize its profits from positive exchange differences. Poland’s new monetary policy brought significant benefits to the government, which was able to increase its tax revenue and reduce the cost of servicing its public debt. Increased inflation has resulted from this, which spurs the question as to whether Poland’s monetary authorities are fulfilling their constitutional mandate because the Polish zloty has been losing its purchasing power relative to foreign currencies and domestically lately. The main problem with Poland’s monetary policy is the overliquidity of the banking system, which negatively impacts NBP’s ability to use its financial instruments. Poland’s monetary authorities have not been able to handle the overliquidity for years, which results in decreasing importance of its monetary policy. In recent months, increasing inflationary pressure has posed a new challenge to NBP. Resolving these dilemmas would require not only institutional changes, but also a reevaluation of its monetary policy and its main purpose.

PL

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o przyczyny i skutki różnokierunkowych zmian w polskiej polityce pieniężnej lat 2020–2021. Autor szczegółowo omawia trzy zasadnicze, choć nie do końca konsekwentne zwroty tej polityki: rozpoczęty w marcu/kwietniu 2020 r. skup na rynku wtórnym obligacji emitowanych albo gwarantowanych przez Skarb Państwa; obniżki stóp procentowych banku centralnego dokonane wiosną tego roku oraz ich podwyżki, których cykl zaczął się jesienią 2021 r.; interwencje walutowe z grudnia 2020 r. Głównym celem skupu obligacji było sfinansowanie ekspansji wydatków rządowych. Podstawowym powodem interwencji walutowych, osłabiających kurs złotego, była chęć wypracowania jak najwyższego zysku NBP z tytułu dodatnich różnic kursowych. Zmiany w polityce pieniężnej znacząco wspomagały rząd, ułatwiając mu wzrost dochodów podatkowych i obniżkę kosztów obsługi długu publicznego. Wszystkie prowadziły do nasilenia procesów inflacyjnych. Głównym od lat dylematem polskiej polityki pieniężnej jest nadpłynność systemu bankowego, która wpływa negatywnie na efektywność instrumentarium stosowanego przez NBP. Władze monetarne nie potrafią sobie z nią poradzić, co prowadzi do spadku znaczenia polityki pieniężnej w ramach policy mix. Przezwyciężenie nierozwiązanych dotąd dylematów wymagałoby nie tylko zmian instytucjonalnych, ale także przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu.

Keywords

PL

Rada Polityki Pieniężnej; polityka stóp procentowych; polityka kursu waluty; inflacja; rynek międzybankowy; nadpłynność sektora bankowego; nierównowaga zewnętrzna

EN

MPC; interest rate policy; exchange rate policy; inflation; interbank market; over-liquidity of the banking sector; external disequilibrium

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Społeczeństwo i Polityka
• Year: 2022
• Issue: 4(73)
• Pages: 107-126

Dates

published

2022

Contributors

author

Ryszard Michalski

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula

• https://orcid.org/0000000248063364

References

• Convergence Report (2022), June, ECB Eurosystem, Frankfurt am Main.
• Raport o inflacji (2022), lipiec, NBP/RPP, Warszawa.
• Michalski R. (2022), Polska polityka pieniężna w latach 2018–2019 – przed wielką zmianą, „Społeczeństwo i Polityka”, nr 1(70).
• Rosati D.K. (2017), Polityka gospodarcza. Wybrane zagadnienia, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na rok 2020 (2021), maj, NBP/RPP, Warszawa.
• Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na rok 2021 (2022), maj, NBP/RPP, Warszawa.
• WEO Database, April 2022 https://www.imf.org/en/Publications/SPROLLs/worldeconomic-outlook-databases#sort=%40imfdate%20descending [dostęp: 15.07.2022].
• Wieloletni plan finansowy państwa na lata 2019–2022 (2019), kwiecień, Rada Ministrów, Warszawa.
• Wieloletni plan finansowy państwa na lata 2021–2024 (2021), kwiecień, Rada Ministrów, Warszawa.
• Wieloletni plan finansowy państwa na lata 2022–2025 (2022), kwiecień, Rada Ministrów, Warszawa.
• Wojtyna A. (2022), NBP - nadal brak światła w tunelu, „Rzeczpospolita”, 23.01.

Identifiers

DOI

10.34765/sp.0422.a06

Biblioteka Nauki

28762823