Normalizacja i włączanie społeczne w teorii i w praktyce kształcenia akademickiego. Wsparcie studentów słabosłyszących i niesłyszących w ekosystemie szkoły wyższej – prezentacja ustaleń badawczych

• Authors: Dorota Szulc

Title variants

EN

Normalization and social inclusion in theory and practice of academic education. Support for hard of hearing and deaf students in the ecosystem of an academic institution – presentation of research findings

Abstracts

EN

The article deals with the problem of normalization and social inclusion of students with disabilities in the ecosystem of an academic institution. The first part presents the theory of the title ideas. The main assumptions and conditions for the implementation of the concept of normalization and inclusion in the educational space are indicated. The key participants in the process (students and teachers), as well as their qualities and tasks are determined. Theoretical considerations are exemplified in the second part of the article, which presents the results of own research on the problem of supporting hard of hearing and deaf students in 34 academic institutions in Poland, as an example of the implementation of the idea of normalization and inclusion. It shows the support system functioning in academic institutions – along with the difficulties that threaten its high level and its form. The article emphasizes the need for individual and multifaceted support for students with hearing impairment in the academic institution ecosystem.

PL

Artykuł porusza problem normalizacji i inkluzji społecznej studentów z niepełnosprawnościami w ekosystemie szkoły wyższej. W pierwszej części zostaje przybliżona teoria dotycząca tytułowych idei. Wskazane zostają główne założenia i uwarunkowania realizacji koncepcji normalizacji i inkluzji w przestrzeni edukacyjnej. Określeni są kluczowi dla procesu uczestnicy (studenci i nauczyciele), ich przymioty i zadania. Rozważania teoretyczne znajdują swoją egzemplifikację w drugiej części artykułu, która przedstawia wyniki badań własnych nad problemem wsparcia studentów słabosłyszących i niesłyszących w 34 uczelniach na terenie Polski, jako przykład realizacji idei normalizacji i inkluzji. Ukazuje funkcjonujący w uczelniach system wsparcia – wraz z trudnościami, które zagrażają jego wysokiemu poziomowi, oraz jego formy. Artykuł podkreśla potrzebę indywidualnego i wielopłaszczyznowego wsparcia studentów z uszkodzonym narządem słuchu w ekosystemie uczelni.

Keywords

PL

surdopedagogika; edukacja włączająca; inkluzja; normalizacja; wsparcie studentów słabosłyszących i niesłyszących; studenci z uszkodzonym narządem słuchu

EN

surdopedagogy; inclusive education; inclusion; normalization; hearing impaired students; support for deaf and hard of hearing students

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
• Journal: Przegląd Pedagogiczny
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 118-142

Dates

published

2022

Contributors

author

Dorota Szulc

• Stowarzyszenie Na Rzecz Edukacji i Rodziny „Węgielek” w Katowicach

References

• Chrzanowska I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Cierpiałowska T. (2009). Studenci z niepełnosprawnością. Problemy funkcjonowania edukacyjnego i psychospołecznego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Czarnecka K. (2012). Realizacja idei edukacji włączającej w działalności Biura ds. Osób Niepełnosprawnych UJ. W: K. Kutek-Słabek (red.), Student z niepełnosprawnością w środowisku akademickim. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM.
• Firkowska-Mankiewicz A. (2012). Edukacja włączająca zadaniem na dziś polskiej szkoły. Zaczerpnięte 12 lutego 2022. Strona internetowa https://www.ore.edu.pl/2015/03/edukacja-wlaczajaca/
• Kowaluk M. i Bieganowska A. (2010). Edukacja akademicka osób niepełnosprawnych. W: S. Byra i M. Parchomiuk (red.), Student niepełnosprawny. Wybrane konteksty. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Krause A. (2010). Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
• Kruk-Lasocka J. (2012). Dostrzec dziecko z perspektywy edukacji włączającej. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Lipińska-Lokś J. (2011). Osoba z niepełnosprawnością w roli studenta – możliwości i ograniczenia (przegląd zagadnień). W: H. Ochonczenko, M. Czerwińska i M. Garbat (red.), Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej. Wybrane zagadnienia. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
• Nowak-Adamczyk D. (2014). Świadomość niepełnosprawności warunkiem kształcenia inkluzywnego. Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa, 7, 3(24), 201–215.
• Palak Z. (2015). Uczniowie z uszkodzeniem słuchu w edukacji włączającej – nowe szanse i możliwości wsparcia. W: K. Krakowiak i R. Kołodziejczyk (red.), Nie głos, ale słowo… 5. Odpowiedzialność za edukację osób z uszkodzeniami słuchu. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Parchomiuk M. (2010). Radzenie sobie z problemami przez studentów niepełnosprawnych. W: S. Byra i M. Parchomiuk (red.), Student niepełnosprawny. Wybrane konteksty. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Parys K. (2009). Normalizacja w procesie kształcenia uczniów niepełnosprawnych – założenia i działania. W: Cz. Kosakowski, A. Krause i M. Wójcik (red.), Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością. T. 8. Toruń – Olszyn: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Perdeus M. i Nowak-Adamczyk D. (2013). Równe traktowanie w procesie kształcenia. Wiadomości o Równości, 2(3), 4–8.
• Rakowska A. (2005). Norma, normalność i normalizacja w strukturze językowej pedagogiki specjalnej. W: Cz. Kosakowski i A. Krause (red.), Normalizacja środowisk życia osób niepełnosprawnych. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Szulc D. (2018). Osoba z uszkodzonym narządem słuchu w przestrzeni edukacyjnej szkoły wyższej. Funkcjonowanie na poziomie zadaniowym, relacji interpersonalnych i osobistym. Niepublikowana rozprawa doktorska, Wydział Filozoficzny, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
• Szumski G. (2006). Edukacja inkluzyjna – geneza, istota, perspektywy. Kwartalnik Pedagogiczny, LI, 1, 93–114.
• Trociuk S. (red.) (2015). Dostępność edukacji akademickiej dla osób z niepełnosprawnościami. Analiza i zalecenia. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich, nr 5. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Wójtowicz A. (2012). Sytuacja studentów głuchych po wejściu Ustawy o języku migowym. Referat wygłoszony na konferencji „Pełnosprawny Student VI”, Kraków, 23 października 2012 roku.

Identifiers

DOI

10.34767/PP.2022.01.07

Biblioteka Nauki

18104599