O granicach sytuacji wychowawczej i poradniczej. Próba nawiązania do pedagogiki prof. Kazimierza Sośnickiego

• Authors: Alicja Kargulowa

Title variants

EN

On the limits of the educational and counseling situation. An attempt to refer to the pedagogy of Prof. Kazimierz Sośnicki

Abstracts

EN

The article analyzes the question of the boundaries of the educational situation and the counseling situation, referring to the humanistic pedagogy of Professor Kazimierz Sośnicki. The similarities and differences of the two situations are indicated. Attention was paid to such issues as: the initiation of upbringing and counseling situations and their psychological boundaries; the rules that apply in upbringing and counseling situations; the limitations arising from differences in the values of the counselor and the person being counseled; comments on verbal communication and the circumstances of crossing boundaries. In conclusion, it was emphasized that while it is difficult to objectively establish the boundaries of the educational and counseling situation, everyone is subjectively able to do so, experiencing them as a responsive “touch” (Rosa, 2020) or a meaningful encounter (Sośnicki, 1973) of a personality-forming and developmental nature. And it is he, experiencing them, who ultimately sets the boundaries of these situations.

PL

W artykule analizie poddana została kwestia granic sytuacji wychowawczej i sytuacji poradniczej, nawiązująca do pedagogiki humanistycznej prof. Kazimierza Sośnickiego. Wskazane zostały podobieństwa i różnice obu sytuacji. Zwrócona została uwaga na takie kwestie, jak: inicjowanie sytuacji wychowawczych i poradniczych i ich granice psychologiczne; zasady obowiązujące w sytuacji wychowawczej i poradniczej; ograniczenia wynikające z różnic wartości doradzającego i osoby, której się doradza; uwagi dotyczące komunikacji werbalnej oraz okoliczności przekraczania granic. W konkluzji podkreślono, iż o ile trudno jest w sposób jednoznaczny obiektywnie ustalić granice sytuacji wychowawczej i poradniczej, o tyle każdy subiektywnie jest w stanie tego dokonać, doświadczając ich jako responsywnego „dotknięcia” (Rosa, 2020) lub znaczącego spotkania (Sośnicki, 1973) o charakterze osobotwórczym i rozwojowym. I to on, doświadczając tego, ostatecznie wyznacza granice tych sytuacji.

Keywords

PL

sytuacja poradnicza; sytuacja wychowawcza

EN

counseling situation; educational situation

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
• Journal: Przegląd Pedagogiczny
• Year: 2023
• Issue: 2
• Pages: 42-58

Dates

published

2023

Contributors

author

Alicja Kargulowa

• Naukowe Towarzystwo Poradoznawcze

References

• Alheit P. (2011). Podejście biograficzne do całożyciowego uczenia się. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3(55), 7–21.
• Bilon A. i Kargul J. (2012). Społeczno-kulturowe konteksty definiowania roli doradcy / Socio-Cultural Contexts for Defining the Role of Counsellors. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, 85–109/265–287.
• Czerkawska A. (2013). Poradnictwo egzystencjalne. Założenia – inspiracje – rozwiązania praktyczne. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSW.
• Drabik-Podgórna V. (2009). Poradnictwo w perspektywie personalizmu dialogicznego. W: A. Kargulowa (red.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu (s. 103–124). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Giddens A. (2001). Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Tłum. A. Sulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Holt J. (1981). O „pomocy” i specjalistach od pomagania. W: K. Jankowski (red.), Psychologia w działaniu (s. 269–303). Tłum. A. Jakubowicz. Warszawa: Czytelnik.
• Jacyno M. (2007). Kultura indywidualizmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kargul J. (2018). Studenci o unikaniu porad. W: W. Danielewicz, J. Nikitorowicz i M. Sobecki (red.), Ku życiu wartościowemu. Idee – koncepcje – praktyki (s. 310–321). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Kargulowa A. (2004/2011). O teorii i praktyce poradnictwa. Odmiany poradoznawczego dyskursu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kargulowa A. (2017). Pacjent, klient, homo consultans–perspektywa andragogiczna. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 20, 3(79), 7–20.
• Kargulowa A., Czerkawska A., Kłodkowska J. i in. (2013). Profesorowi Jeanowi Guichardowi w odpowiedzi / Response to Professor Jean Guichard. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, 17–41/193–216.
• Latour B. (2010). Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci. Tłum. A. Derra i K. Abriszewski. Kraków: Universitas.
• Malewski M. (2016). O granicach andragogiki i granicach w andragogice. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 19, 3(73), 9–39.
• Marody M. (2015). Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Pineau G. (2021). Paradygmatyczne przejścia w tworzeniu koncepcji „doświadczeniowe uczenie się” z poradnictwem w tle / Paradigmatic transitions in the creation of the concept of “initial training” with counselling in the background. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, 10, 83–100/311–326.
• Rogers C.R. (1991). Terapia nastawiona na klienta. Grupy spotkaniowe. Tłum. A. Dodziuk i E. Knoll. Wrocław: Thesaurus Press Juniorzy Gospodarki.
• Rosa H. (2020). Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości. Tłum. J. Duraj i J. Kołtan. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
• Schütze F. (1997). Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej. Studia Socjologiczne, 1(144), 11–56.
• Siarkiewicz E. (2014). Moc słowa. Możliwości identyfikowania wypowiedzi performatywnych w poradniczych praktykach / Performative utterances in counselling practice. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, 3, 59–71/231–244.
• Sośnicki K. (1964) Istota i cele wychowania. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Sośnicki K. (1973). Teoria środków wychowania. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Tischner J. (2017). Inny. Eseje o spotkaniu. Kraków: Znak.
• Vehviläinen S. (2021). Kierunki i dylematy poradnictwa. Próba syntezy / Orientations and Dilemmas of Guidance. An Attempt at Synthesis. Studia Poradoznawcze / Journal of Counsellogy, 10, 63–80/ 293–308.
• Wojtasik B. (1993). Wybór doradcy zawodu przez młodzież, rodziców i nauczycieli. Wrocław: CDN.
• Zielińska-Pękał D. (2009). Poradnictwo a świat mediów, czyli o poradnictwie zapośredniczonym. W: A. Kargulowa (red.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu (s. 283–307). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Zielińska-Pękał D. (2019). Poradnictwo telewizyjne w perspektywie poradoznawczej. Zielona Góra: Oficyna Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego.
• Zierkiewicz E. (2004). Poradnik – oferta wirtualnej pomocy?. Kraków. Oficyna Wydawnicza „Impuls”

Identifiers

DOI

10.34767/PP.2023.02.02

Biblioteka Nauki

27318902