Starotestamentalna typologia krzyża Jezusa Chrystusa

• Authors: Piotr Juckiewicz

Title variants

EN

The Old Testament typology of the cross of Jesus Christ

Abstracts

EN

In the article, the author discusses the Old Testament figures of the symbol of the cross, thus presenting the range of meanings and the depth of this sign. On the basis of the results of research carried out using the heuristic method, the analysis and the synthetic-critical ones, it presents the process of shaping the understanding of the sign of the cross in mentality of believers in the early ages of Christianity. This symbol, despite the negative connotations connected with a tool of suffering and death of not only Jesus but also potential following Christians, became the principal symbol of their faith. This was undoubtedly influenced by the places of Salvation History described in the Old Testament and its interpretations suggested by the Church Fathers, as this piecework further describes. These early announcements of the cross sign have had a significant impact on the positive perception of this figure.

PL

W artykule autor podejmuje się omówienia starotestamentalnych figur symbolu krzyża, ukazując tym samym wachlarz znaczeń i głębię tego znaku. Na podstawie wyników badań przeprowadzonych z wykorzystaniem metody heurystycznej, analitycznej oraz syntetyczno-krytycznej przedstawia w nim proces kształtowania się rozumienia znaku krzyża w mentalności ludzi wierzących, tworzących Pierwszy Kościół. Symbol ten, mimo negatywnych konotacji z narzędziem męki i śmierci nie tylko Chrystusa, ale i potencjalnych kolejnych chrześcijan, stał się w stosunkowo niedługim czasie sztandarem ich wiary. Niewątpliwie wpływ na to miały miejsca Historii Zbawienia opisanej w Starym Testamencie i ich interpretacje proponowane przez Ojców Kościoła – przedstawione i szeroko omówione w szkicu. Występujące zapowiedzi krzyża znacząco przyczyniły się do pozytywnego odbioru tej figury.

Keywords

EN

cross; figures; symbols; staurological preparation

PL

krzyż; figury; symbole; przygotowanie staurologiczne

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
• Journal: Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Year: 2022
• Volume: 8
• Pages: 289-308

Dates

published

2022

Contributors

author

Piotr Juckiewicz

• Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

• https://orcid.org/0000000267511468

References

• Arsoba A., Księga krzyża. Antologia pasyjna, Katowice 1998.
• Bardski K., Misterium krzyża w symboliczno-alegorycznych interpretacjach wybranych motywów biblijnych, „Scripturae Lumen. Biblia i jej Oddziaływanie. Krzyż Twój Wielbimy” 2011, nr 3.
• Bardski K., Misterium paschalne w symboliczno-alegorycznych interpretacjach wybranych motywów literackich Biblii, http://pracownicy.uksw.edu.pl/KrzysztofBardski/publikacje/2011-2/07-misterium-paschalne/.
• Bardski K., Misterium paschalne w symboliczno-alegorycznych interpretacjach wybranych motywów literackich Biblii, „Communio” 2011, nr 2 (174).
• Brzozowska M., Semantyka krzyża w kulturze, słownikach i współczesnej polszczyźnie potocznej (na materiale ankietowym), „Miscellanea Anthropologica et Sociologica” 2012, nr 13.
• Danielou J., Teologia judeochrześcijańska. Historia doktryn chrześcijańskich przed soborem nicejskim, Kraków 2002.
• Fic L., Krzyż Jezusa Chrystusa, „Ateneum Kapłańskie” 2018 (171), z. 3 (658).
• Grün A., Krzyż. Symbol odkupionego człowieka, Kraków 1998.
• Jasiewicz A., Symbolika krzyża u Ignacego Antiocheńskiego i Polikarpa ze Smyrny, „Seminare. Poszukiwania Naukowe” 2012, nr 31.
• Jasiński A., Znak TAU w kontekście biblijnym i franciszkańskim, „Scripturae Lumen. Biblia i jej Oddziaływanie. Krzyż Twój Wielbimy” 2011, nr 3.
• Kobielus S., Krzyż Chrystusa. Od znaku i figury do symbolu i metafory, Kraków 2011.
• Korabiewicz W., Śladami amuletu, Warszawa 1974.
• Kostołowski A, Symbol symboli. Historia znaku krzyża, „Więź” 1984, nr 8 (310).
• Lemański J., Spojrzenie, które wymaga wiary, „Scripturae Lumen. Biblia i jej Oddziaływanie. Krzyż Twój Wielbimy” 2011, nr 3.
• Lurker M., Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach, przeł. R. Wojnakowski, Kraków 1994.
• Nadolski B., Poetyka znaku krzyża, Poznań 2012.
• Rosiński P., Najwcześniejsze formy krzyża Chrystusowego, „Vox Patrum” 1983, nr 3, z. 4.
• Ryszka C., Niechciany krzyż, Kraków 2009.
• Seweryniak S., Teologia fundamentalna, t. 1, Warszawa 2010.
• Smolińska I.E., Symbolika krzyża w arabskojęzycznej literaturze religijnej i obrzędowości Koptów, Kurowice 2008.
• Sprutta J., Krzyż mistyczny jako Drzewo Życia w sztuce średniowiecza, „Studia Gnesnensia” 2015, nr 29.
• Szulc F., Wczesnochrześcijańska symbolika krzyża, „Więź” 1978, nr 3 (239).
• Tronina A., „Oto Bóg królował z drzewa”. Z dziejów pewnej glosy biblijnej, „Scripturae Lumen. Biblia i jej Oddziaływanie. Krzyż Twój Wielbimy” 2011, nr 3.
• Urbański S., Mistyka krzyża, „Słowo Krzyża. Rocznik Poświęcony Teologii Krzyża oraz Duchowości i Historii Pasjonistów” 2008, nr 2.
• Ziehr W., Krzyż. Symbol i rzeczywistość, Kraków 1998.

Identifiers

DOI

10.34768/fp2022a15

Biblioteka Nauki

2170120