Education of elderly people on the example of students of the third age universities in Poland and Slovakia

• Authors: Agnieszka Nowicka , Pavol Kopinec

Title variants

PL

Edukacja osób starszych na przykładzie studentów uniwersytetów trzeciego wieku w Polsce i Słowacji

Abstracts

PL

Wzrost liczby osób w starszym wieku powoduje konieczność zwrócenia większej uwagi na określone potrzeby starszego pokolenia, wśród którego potrzeby edukacyjne również odgrywają znaczącą rolę. Edukacja w okresie późnej dorosłości prognozuje szczęśliwe starzenie, jest czynnikiem tworzącym jakość życia, profilaktyką i rehabilitacją gerontologiczną. Jej prawdziwym celem jest włączanie starszych ludzi do systemu edukacyjnego oferującego możliwość uczenia się przez całe życie. System taki rozumiany jest jako wielowymiarowy proces nadający sens życiu w kontekście zmian cywilizacyjnych, społecznych i kulturowych. Pomaga on również zrozumieć życie w zmieniającej się rzeczywistości i przystosować do zmian. Doświadczenia edukacyjne starszych ludzi rozwinęły się w oparciu o programy edukacyjne dla dorosłych, które z biegiem lat były systematycznie modyfikowane i przystosowywane zgodnie z potrzebami odbiorców. Otwarty system edukacyjny i tendencja tworzenia miejsc integracyjnych dla seniorów (w szczególności klubów seniora i uniwersytetów trzeciego wieku) są oznaką, że cywilizowane społeczeństwa dbają o dobrą kondycję psychofizyczną i dobrą jakość życia najstarszego pokolenia. Celem artykułu jest przedstawienie historii tworzenia i funkcjonowania uniwersytetów trzeciego wieku w Polsce i Słowacji oraz korzyści jakie edukacja wnosi w życie osób starszych.

EN

The increase in the number of advanced age people makes it necessary to pay more attention to the specific needs of the oldest generation, among which educational needs also play a significant role. Education in late adulthood is a predictor of successful aging, a factor constituting the quality of life, as well as the best prevention and gerontological rehabilitation. Its general goal is to include older people in the education system including lifelong learning, understood as a multidimensional process that gives meaning to life against the backdrop of civilization, social and cultural changes. It also helps in understanding life in a changing reality and in adapting to changes. Educational experiences of older people have developed on the basis of educational programs for adults, which over the years have been systematically modified and adapted according to the needs of recipients. The open educational system and the tendency to create integration facilities for seniors (especially Senior Clubs and Universities of the Third Age) are a token that civilized societies care for a good psychophysical condition and high quality of life of the oldest generation. The purpose of this article is to present the history of the creation and functioning of the Universities of the Third Age in Poland and the Slovak Republic, as well as the benefits that education brings to the lives of elder people.

Keywords

EN

educational needs of elder people; University of the Third Age; educational programs for adults

PL

potrzeby edukacyjne osób starszych; uniwersytet trzeciego wieku; programy edukacyjne dla dorosłych

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2020
• Volume: 46
• Issue: 1
• Pages: 121-134

Dates

published

2020

Contributors

author

Agnieszka Nowicka

• University of Wrocław

• https://orcid.org/0000000308773174

author

Pavol Kopinec

• Comenius University in Bratislava

• https://orcid.org/0000000300689090

References

• Borczyk W., Wnuk W. (2012), Strategie działania w starzejącym się społeczeństwie. Tezy i rekomendacje, RPO, Warszawa.
• Čornaničová R. (2007), Edukácia seniorov, FF UK, Bratislava.
• Czerniawska O. (2011), Nowe drogi w andragogice i gerontologii, Wyd. AHE, Łódź.
• Dubas E. (2007), Wokół paradygmatu uniwersalności w edukacji dorosłych, [in:] Uniwersalne problemy andragogiki i gerontologii, ed. E. Dubas, Wyd. UŁ, Łódź.
• Fabiś A., Wawrzyniak J. K., Chabior A. (2019), Ludzka starość. Wybrane zagadnienia z gerontologii społecznej, “Impuls”, Kraków.
• Határ C. (2008), Edukácia seniorov v sociálnych zariadeniach. 1. vyd., EFFETA, Nitra.
• Haškovcová H. (2010), Fenomén stáří. Brain Team.
• Hrapková N. (2010), Štúdium na univerzitách tretieho veku – podpora kvality života, [in:] Skriptá pre 1. všeobecný ročník. 3, Univerzita Komenského, Bratislava.
• Konieczna-Woźniak R. (2001), Uniwersytety Trzeciego Wieku w Polsce. Profilaktyczne aspekty edukacji seniorów, Wydawnictwo Erudius, Poznań.
• Lubryczyńska K. (2005), Uniwersytety Trzeciego Wieku w Warszawie, Akademickie Towarzystwo Andragogiczne – Wyd. ITE, Warszawa-Radom.
• Mačkinová M. (2011), Aktivity denného života seniorov, SZU, Bratislava.
• Mačkinová M. (2017), Factors which are affecting the lives of seniors. Sociálnězdravotnícky horizont = Social Health Horizont [elektronický zdroj], Roč. 4, č. 1.
• Marczuk M. (2006), Podłoże, kształtowanie i narodziny Lubelskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, [in:] Starzenie się a satysfakcja z życia, ed. S. Steuden, M. Marczuk, KUL, Lublin.
• Mühlpachr P. (2004), Gerontopedagogika, Masarykova Univerzita, Brno.
• Nowicka A., Majdan E. (2008), Aktywność seniorów – słuchaczy Żarskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, [in:] Wybrane problemy osób starszych, ed.A.Nowicka, “Impuls”, Kraków.
• Nowicka A. (2012), Znaczenie uniwersytetów trzeciego wieku w życiu seniorów, [in:] A. Zych (ed.), Poznać, zrozumieć i zaakceptować starość, Progres, Łask.
• Petřková A., Čornaničová R. (2004), Gerontagogika. Úvod do teorie a praxe edukace senioru, Univerzita Paleckého, Olomouc.
• Półturzycki (2014), Profesor Halina Szwarc – tworczyni uniwersytetów trzeciego wieku w Polsce, [in:] Historyczno-społeczne aspekty starzenia się i starości, ed.M.Stawiak-Ososińska, A.Szplit,TOP,Kielce.
• Selecký E. (2014), Súčasnosť a budúcnosť vzdelávania seniorov na Slovensku, „Lifelong Learning – celoživotní vzdělávání”, roč. 4, č. 2, pp. 129-140.
• Skibińska E. (2008), Proces kształcenia seniorów, [in:] Aktywność społeczna, kulturalna i oświatowa seniorów, ed. A. Fabiś, “Biblioteka Gerontologii Społecznej”, t. 1, WSA, Bielsko-Biała.
• Steuden S. (2011), Psychologia starzenia się i starości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szatur-Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M. (2006), Podstawy gerontologii społecznej, ASPRA-JR, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.34768/rl.2020.v461.10

Biblioteka Nauki

2082566