O wykorzystaniu koncepcji rezerwatu Ervinga Goffmana jako narzędzia interpretacji znaczenia przestrzeni w procesach edukacji uczniów z niepełnosprawnością

• Authors: Zenon Gajdzica

Title variants

EN

Application of Erving Goffman's concept of sanctuary as a tool in interpreting the meaning of space in educational processes of disabled students

Abstracts

EN

The paper attempts to apply the concept of sanctuary developed by Erving Goffman as a tool for describing, explaining and understanding the importance of space in educational processes of disabled students – especially in its non-segregational forms. The paper presents an analysis of the importance of space, places and territories in the processes of education of disabled students. It characterizes the problem of creating space of disabled students in inclusive and integrational education as a form of creating sanctuaries. Finally, the paper attempts to exemplify the concept by describing two assumptions of inclusive education by means of Goffman’s categories: goods, claims, stake holder, obstacle, agent.

PL

Artykuł stanowi próbę zastosowania koncepcji rezerwatu autorstwa Ervinga Goffmana jako narzędzia służącego do opisu, wyjaśnienia i zrozumienia roli przestrzeni w procesach edukacyjnych studentów niepełnosprawnych – szczególnie w przestrzeni opartej na braku segregacji. W artykule przestawiono analizę roli jaką odgrywa przestrzeń, miejsca i obszary w procesach kształcenia niepełnosprawnych uczniów. Autor charakteryzuje problem tworzenia przestrzeni uczniów niepełnosprawnych w edukacji włączającej i integracyjnej jako formę tworzenia rezerwatów. W artykule zilustrowano koncepcję dokonując opisu dwóch założeń kształcenia włączającego przy pomocy kategorii zaproponowanych przez Goffmana, tj. dobra, roszczenia, interesant, przeszkoda, autor, agent.

Keywords

EN

space; place; territory; sanctuary; Goffman; disabled students; inclusive education

PL

przestrzeń; miejsce; terytorium; rezerwat; Goffman; studenci/uczniowie niepełnosprawni; kształcenie włączające

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2020
• Volume: 46
• Issue: 1
• Pages: 137-148

Dates

published

2020

Contributors

author

Zenon Gajdzica

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

• https://orcid.org/000000026329411X

References

• Charmaz K. (2009), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Gajdzica Z. (2007), Przestrzeń w procesie integracyjnego kształcenia uczniów niepełnosprawnych, „Szkoła Specjalna” nr 4, s. 181-193.
• Gajdzica Z. (2013), Natura rezerwatu w życiu osoby z niepełnosprawnością. Wprowadzenie do książki, [w:] Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni społecznej, red. Z. Gajdzica, Impuls, Kraków, s. 14-20.
• Gajdzica Z. (2016), Pogranicza, peryferia i centra włączania w klasie szkolnej, „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych”, 22(1), s. 89-98.
• Goffman E. (2011), Relacje w przestrzeni publicznej, tłum. O. Siara, PWN, Warszawa.
• Hajduk Z. (2005), Ogólna metodologia nauk, KUL, Lublin.
• Jałowiecki B. (2000), Przestrzeń społeczna, [w:] Encyklopedia socjologii, t. O-R, Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 241-244.
• Jałowiecki B., Szczepański M. (2010), Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Kohut D. (2013), Rezerwat z perspektywy agenta – o budowaniu, rozmywaniu i przekraczaniu granic rezerwatu, [w:] Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni społecznej, red. Z. Gajdzica, Impuls, Kraków. s. 301-314.
• Kozielecki J. (1996), Koncepcje psychologiczne człowieka, Żak, Warszawa.
• Lefebvre H. (1972), La droit ŕ la ville, suivi de l’espace et politique, Antrhopos, Paris.
• Lewicka M. (2012), Psychologia miejsca. Scholar, Warszawa.
• Mendel M. (2006), Pedagogika miejsca i animacja na miejsce wrażliwa, [w:] Pedagogika miejsca, red. M. Mendel, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, Wrocław, s. 21-37.
• Muzyczka K. (2017), Ograniczenie skutków niepełnosprawności poprzez likwidację barier architektonicznych, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy”, nr 23, s. 197-210.
• Pańczyk J. (1983), Przygotowanie izb lekcyjnych dla uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, [w:] Nauczanie dzieci upośledzonych umysłowo w klasach specjalnych, red. H. Borzyszkowska, WSIP, Warszawa, s. 92-106.
• Polkowska I. (1994), Praca rewalidacyjna z dziećmi upośledzonymi umysłowo w szkole życia, WSIP, Warszawa.
• Poper K. R. (1977), Logika odkrycia naukowego, tłum. U. Niklas, PWN Warszawa.
• Popławska J., Sierpińska B. (2001), Zacznijmy razem. Dzieci specjalnej troski w szkole podstawowej. Poradnik dla nauczycieli szkół integracyjnych. WSIP, Warszawa.
• Prysak D. (2013), Założone a rzeczywiste funkcje terapii zajęciowej w domach pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni społecznej, red. Z. Gajdzica, Impuls, Kraków, s. 284-298.
• Tuan Y. (1987), Przestrzeń i miejsce, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Znaniecki F. (2011), Relacje społeczne, tłum. E. Hałas, PWN, Warszawa.
• Zrałek M. (1999), Bariery życiowe niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem barier architektonicznych, Niepełnosprawni w środowisku społecznym, red. L. Frąckiewicz, Akademia Ekonomiczna, Kartowice, s. 65-91.

Identifiers

DOI

10.34768/rl.2020.v461.11

Biblioteka Nauki

2082564